In deze Paastijd hebben in onze Paulusgemeenschappen vormsel- en communievieringen plaats. Doopsel, vormsel en (eerste) eucharistie zijn de initiatiesacramenten.
Deze sacramenten zijn bedoeld om kinderen, jongeren, volwassenen te initiëren in het christelijk geloof en het christelijk leven.
‘De viering van de initiatiesacramenten zou mensen moeten helpen om te groeien in authentiek christelijk geloof, om meer thuis te komen in de familie van de christenen en om zichzelf mee verantwoordelijk te weten voor de opbouw van de Kerk en van de wereld.’
Na het doopsel is het vormsel het tweede initiatiesacrament. ‘Gevormd worden’: geen passief gebeuren maar een geschenk, een gave! De Heilige Geest wordt in elk sacrament geschonken maar wel uitdrukkelijk in het vormsel. Met de handoplegging en de zalving ontvangt de vormeling de kracht van de Geest: ‘Ontvang het Zegel van de Heilige geest, de gave Gods.’ God zegt: ‘Ik hou van je, op Mij mag je rekenen, Ik ben altijd bij je.’
Een sacrament is ook een opgave: met de hernieuwing van de doopgeloften engageren de vormelingen zich om te groeien in hun geloof en leven als christen. Dus zeker geen eindpunt!
Vormsel staat niet op zichzelf, los van de eucharistie. De eucharistie is de voltooiing van de christelijke initiatie, het sacrament dat telkens weer herhaald wordt. We worden steeds opnieuw ingewijd in de verbondenheid met Christus. Christen zijn is nooit af!
Christen ben je ook niet alleen maar in gemeenschap, ‘communio’. Reeds bij de eerste christenen vormde deze onderlinge verbondenheid de hart van de kerkbeleving. Het vieren van de eucharistie, de maaltijd van de Heer, was er de bron en uiting van.
Eucharistie komt van het Grieks en betekent ‘dankzeggen’. God roept ons op en wij willen samen met andere gelovigen Gods oproep beantwoorden.
Dienstbaar zijn aan God en aan de mensen, naar het voorbeeld van Jezus is maar mogelijk wanneer we de kracht van de Geest krijgen en de communie ontvangen, het Lichaam van Christus. In de eucharistie herinneren we hoe Jezus geleefd heeft, wat Hij gezegd heeft, hoe Hij omging met mensen, hoe Hij helemaal naar God gekeerd was.
De woorden en gebaren van Jezus tijdens het Laatste Avondmaal liggen aan de oorsprong van de eucharistieviering. Het Laatste Avondmaal wordt in elk evangelie verteld. Bij Lucas vinden we de woorden van Jezus tot zijn leerlingen terug: ‘Blijf dit doen om Mij te gedenken.’ Wij vieren eucharistie om Jezus! Wij gedenken dat Hij zijn leven gegeven heeft voor ons, dat Hij gave geworden is voor ons.
Tijdens de inhoudelijk voorbereiding op de vormsel- en communieviering in de eenheid Aleidis werd zowel eucharistie aangebracht en uitgelegd via een Godly Play verhaal, ‘de cirkel van de eredienst’. Centraal in de cirkel liggen de plaat van Jezus in de synagoge, waar Hij voorleest uit de boekrol van Jesaja en de plaat van het Laatste Avondmaal.
Zo bestaat ook de eucharistie uit twee delen: de dienst van het Woord en de dienst van de Tafel. En wanneer de zegen wordt uitgesproken, is de cirkel rond en kan de eucharistie opnieuw beginnen.
Pastor Chris
(Bronnen: ‘Kind en Eucharistie, Centrum voor Parochiespiritualiteit Nijmegen; ‘de sacramenten van de christelijke initiatie bij kinderen en jongeren vandaag’)