De vasten komt er weer aan! Een tijd om aan onszelf te werken, fysisch, psychisch en spiritueel. Sommigen zullen zich voornemen om in de veertigdagentijd zich het plezier van een biertje, chocolade, vlees te ontzeggen. Anderen zullen proberen wat positiever in het leven te staan, en minder te klagen. En nog anderen maken van de tijd gebruik om wat meer te bidden, een paar dagen naar een klooster te gaan, of zelfs een bedevaart te doen naar een Maria-oord. Wat het ook is, het is mooi om zo aan zichzelf te werken.
Vasten vindt men in andere religieuze tradities ook. We kennen allemaal hoe moslims de ramadan doorbrengen door overdag niet te eten of te drinken. In Senegal, waar een goede band is tussen moslims en christenen, willen de christenen niet onderdoen voor de moslims en doen op hun wijze een veel strengere vasten dan wij hier te lande. In Japan vasten boeddhisten als ze hun religieuze opleiding volgen door een voeding (sojinryori) tot zich te nemen dat niet stimulerend te werken, bijvoorbeeld geen koffie, geen zout of peper of pili-pili, geen ajuinen, enzovoort. Hindoes zullen dan weer vasten om de geestelijke energie (prana) beter in hun lichaam te laten werken. Zo kan men inspiratie putten uit die verschillende wijzen van vasten.
De Kerk schrijft geen vasten voor voor kinderen en ouderen, en geeft geen concrete voorstellen tot vasten, maar noemt wel twee dagen die belangrijk zijn in de vasten, namelijk met Aswoensdag en Goede Vrijdag. Dan mag men slechts een volle maaltijd tot zich nemen. In sommige religieuze communiteiten onthoudt men zich de ganse vasten van het drinken van alcohol. De jezuïeten hebben als sinds enkele jaren een online vastenbezinning die men in groep kan doen. De parochie van OLV van Vreugde neemt daar elk jaar aan deel. Anderen lezen samen een geloofsboek en bespreken het.
Een zeer oude traditie in de Kerk van Vlaanderen is het verzamelen van geld of goederen voor een bepaald missieproject. Broederlijk Delen doet hetzelfde op een veel grotere schaal met erbij ook een bewustzijnscampagne. Het thema van dit jaar gaat over de “export van gevaarlijke pesticiden die de agro-ecologische transitie in het Globale Zuiden schaadt”.
Waarom duurt de vasten 40 dagen? Dat gaat terug op het verhaal dat Jezus na zijn doopsel 40 dagen in de woestijn verbleef, en getest werd door de duivel op de sterkte van zijn geloof. Als we vasten merken we ook dat we onszelf testen in hoever we het geestelijke kunnen voorrang geven, of nog te veel aan het alledaagse, het materiële, de geneugten zijn verknocht. Het bewust worden ervan is op zich al een grote verdienste van de vasten. Als het dan daarenboven nog lukt om dat te doen en vol te houden wat we ons voorgenomen hebben dan mogen we onze vasten als geslaagd beschouwen.
In de Bijbel gaat vasten vaak samen met rouw. Er is iets verkeerd gegaan of gedaan, en door te vasten zoekt men Gods nabijheid. Ook dat is een zinvolle manier om te vasten. Zo worden we ontvankelijker voor de boodschap van God’s liefde. In het scheppingsverhaal werden Adam en Eva verboden om van de boom van de kennis van goed en kwaad te eten. Dat was het eerste gebod tot vasten. In het Nieuwe Testament verduidelijkt Jezus de diepe zin van het vasten. Hij hekelt de Farizeeën die de voorschriften van de wet tot in alle details onderhielden, terwijl hun hart ver van God was. Het ware vasten bestaat er eerder in de wil van de hemelse Vader te doen “die in het verborgene ziet” en het “vergelden” zal. Jezus zelf getuigt hiervan tegenover de satan aan het einde van de veertig dagen in de woestijn: “Niet van brood alleen leeft de mens, maar van alles wat uit de mond van God voortkomt”. Het ware vasten is derhalve gericht op het eten van het “ware voedsel”, namelijk de wil van de Vader doen. Alles dat daar toe dient kan men als vasten beschouwen, want men wil door te vasten de eigen wil inperken om God’s wil voorrang te geven in het leven.
Veel succes!
Pastor Peter