De tien nieuwe dekenaten vervangen de 34 bestaande dekenaten in het bisdom Gent. Binnen deze tien nieuwe gehelen worden nieuwe parochies uitgebouwd.
In zijn brief van 17 januari 2016 beschreef de bisschop de zin van deze hervorming:
We leven in een tijd van grote en snelle veranderingen. Dat geldt ook voor de Kerk in Vlaanderen. Er is veel veranderd op enkele tientallen jaren tijd. Als kerkgemeenschap zoeken we hoe we vandaag aanwezig kunnen zijn in de wereld. Waar en hoe kunnen wij Christus ontmoeten? Wat betekent het Kerk te zijn? Dat zal anders zijn dan vroeger, maar daarom niet minder krachtig.
Toelichting
Wat is een dekenaat?
Volgens het kerkelijk recht (canon 374) moet een bisdom verdeeld worden “in onderscheiden delen, dat wil zeggen: parochies.” En de tekst vervolgt: “Om de pastorale zorg door gemeenschappelijk handelen te behartigen, kunnen meerdere naburige parochies verbonden worden in bijzondere groeperingen, zoals daar zijn: dekenaten.” Tot de taak van de deken behoort onder meer: “het bevorderen en coördineren van de gemeenschappelijke pastorale activiteit in het dekenaat” (canon 555 §1).
Om deze opdracht waar te maken wordt in elk (nieuw) dekenaat met de deken een dekenale ploeg aangesteld door de bisschop.
En de parochie?
Het hart van de pastoraal is de parochie. Zij is een gemeenschap rond Jezus, die ruimte biedt voor de ontmoeting met God en die dienstbaar in de wereld staat. Zij is Kerk ter plaatse, “zichtbaar teken van Gods heil voor de mensen”. De parochie maakt haar zending waar in de drie grote domeinen van de pastoraal: verkondiging, liturgie en diaconie.
Het bisdom Gent telt vandaag (1 september 2016) 424 parochies. Je vindt ze allemaal terug in de omschrijving van de nieuwe dekenaten. De taakgroepen die in het werkjaar 2015-2016 het nieuwe dekenaat hebben voorbereid, hebben ook een voorstel gedaan over de vorming van nieuwe parochies. De bisschop zal voor elke te vormen nieuwe parochie een moderator benoemen. In de werkjaren 2016-2017 en 2017-2018 wordt de nieuwe parochie uitgebouwd en een parochieploeg samengesteld.
Wat met de 'oude parochies'?
Het beleid van een parochieploeg moet lokaal verankerd worden op verschillende plaatsen in de parochie. Niet alles moet op één plaats gebeuren. Lokale werkgroepen zullen een belangrijke rol blijven spelen: in ziekenbezoek, rouwzorg, gebed tijdens de week, uitvaarten, huwelijken, (eucharistie)viering op bijzondere momenten,… Een lokale werkgroep behartigt dan de uitwerking van het beleid ter plaatse en brengt de lokale zorgen over naar de parochieploeg en het parochieberaad. Ook in alle hervormingen blijven we Kerk ter plaatse.
Wat met de kerkgebouwen?
De toekomst van de kerkgebouwen staat beschreven in een kerkenplan. Dat is het resultaat van een overleg tussen de pastorale verantwoordelijken (parochieploeg, dekenale ploeg), een centraal kerkbestuur en de burgerlijke (subsidiërende) overheid. Het wordt goedgekeurd door de bisschop en nadien door de gemeenteraad. Het geeft aan welke kerken hun liturgische functie behouden, welke voor nevenbestemming in aanmerking komen en welke aan de eredienst onttrokken zullen worden (herbestemming).
Lees daarover:
In het bisdom Gent spreken we over de parochiekerk en over kerken. De parochiekerk is het hart van de nieuwe parochie. In welke kerken op zondag de eucharistie gevierd wordt, wordt bepaald in het pastorale plan. Andere kerkgebouwen die niet herbestemd worden, behouden vanzelfsprekend hun liturgische functie.
Bisschop Van Looy besloot zijn brief van 17 januari 2016 aldus:
We staan voor grote veranderingen, maar wij hoeven daarop niet krampachtig of angstig te reageren. We willen samen zoeken hoe we in een veranderende tijd Kerk kunnen zijn en kunnen getuigen in woord en daad van wat paus Franciscus zo graag “de vreugde van het evangelie” noemt. Het proces dat wij nu in ons bisdom gaan, heeft geen andere bedoeling dan het christelijke en kerkelijke leven te verbinden en te versterken om het ook in de toekomst mogelijk te maken.
Lees meer over deze hervorming:
Verantwoordelijke in het bisdom Gent voor de territoriale pastoraal is vicaris Albert Van De Kerkhove.
Hieronder vind je de overzichtskaart van het bisdom Gent met de tien nieuwe dekenaten: