Herdenking van de overledenen 2024

Met dit gebedsmoment kan je thuis alleen of samen met jouw huisgenoten een moment stilvallen en bidden bij onze dierbare overledenen in deze novembermaand.

Benodigdheden: een kaars en een aansteker. Je kan ook de foto’s van overleden familieleden en vrienden een centrale plaats geven bij de kaars.
Als je ook de voorgestelde muziek wil beluisteren, moet je tevens een computer, laptop, tablet of smartphone bij de hand hebben.
Best is er één iemand die het gebedsmoment leidt en de teksten voorbidt. Het evangelie en het gebed voor de overledenen kunnen door iemand anders worden voorgelezen.
 
Kruisteken en opening
 
We zijn hier samen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

Het is november. De herfst is nu echt wel ingetreden. Het afsterven van de natuur doet ons ook stilstaan bij onze eigen vergankelijkheid en sterfelijkheid. In deze dagen denken we aan allen die we moeten missen, allen die van ons zijn heengegaan, reeds lang geleden, of vrij recentelijk. We plaatsen hun foto in ons midden. We ontsteken een kaars voor hen.
 
Ontsteken van een kaars

We steken een kaars aan, een klein vuur, 
als teken van de warmte die onze overledenen hebben verspreid. 
Licht van hun liefde,
licht van hun zorgen,
licht van hun dromen,
licht van hun denken,
licht van hun leven.
Moge dit licht
ons blijven verlichten,
ons blijven herinneren aan allen die we missen.
Moge dit licht een teken zijn
van het eeuwige licht dat hen nu verlicht.
Moge dit licht ons met elkaar blijven verbinden,
en zo ons troosten in donker en koude dagen. 

Hierna kunnen we luisteren naar het lied ‘Door de wind’ van Stef Bos

Gebed 

God
Hoe kan het uw bedoeling zijn
dat wij vallen en niet meer opstaan,
dat wij verdwalen 
en geen rust meer vinden.
Laat ons niet in verwarring verstrikt
maar zend ons uw licht en uw trouw tegemoet,
Jezus uw zoon,
uw hart voor deze wereld.
Amen.

(Huub Oosterhuis)

Lezing
 
We lezen uit het evangelie volgens Johannes.

In die tijd zei Jezus: ‘Mijn gebod is dat jullie elkaar liefhebben zoals Ik jullie heb liefgehad. Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden. Jullie zijn mijn vrienden wanneer je doet wat Ik zeg. Ik noem jullie geen slaven meer, want een slaaf weet niet wat zijn meester doet; vrienden noem Ik jullie, omdat Ik alles wat Ik van de Vader heb gehoord, aan jullie bekendgemaakt heb. Jullie hebben niet Mij uitgekozen, maar Ik jullie, en Ik heb jullie opgedragen om op weg te gaan en vrucht te dragen, blijvende vrucht. Dan zal de Vader je alles geven wat je Hem in mijn naam vraagt.  Dit draag Ik jullie op: heb elkaar lief.

(Joh 15, 12-17)

Commentaar
 
Elk jaar opnieuw, wanneer het herfst wordt, wanneer de bladeren vallen en de natuur zich anders tooit, bekruipt de weemoed ons. We keren als het ware naar binnen, en we herinneren ons hoe broos wij mensen zijn. Het verval van de natuur  drukt ons met onze neus op onze eigen vergankelijkheid,  onze beperktheid en onze kleinheid. Want wat stellen wij mensen voor in de grootheid van dit heelal? Een klein stipje zijn we, meer niet. En onze dagen dat we hier op aarde doorbrengen zijn niets in vergelijking met de onmetelijkheid van heel de schepping. We zijn als hooi en gras. Een windvlaag en we zijn verdwenen. Plots beseffen we maar al te goed hoe snel ons leven voorbij kan zijn. Het is dan ook niet verwonderlijk dat we in deze dagen onze geliefde doden opzoeken, al diegenen die ons reeds zijn voorgegaan, misschien na een mooi, lang en rijkgevuld leven, of misschien veel te vroeg weggerukt. Maar wat er ook van zij, de pijn en het gemis blijven meestal, en gaan nooit weg. Dezer dagen gaan wij even verwijlen bij hun graf. We plaatsen er bloemen, ontsteken een kaars, zeggen samen een gebed. En in veel families zijn deze dagen ook de aanleiding om samen te komen, om elkaar niet in de steek te laten, om elkaar steun te bieden. Want ook al zijn onze dierbaren niet meer onder ons aanwezig, toch blijft onze liefde voor hen voelbaar en tastbaar. Liefde is immers zoveel sterker dan de dood. In het licht van de liefde verbleekt de dood. Het is door lief te hebben dat we beseffen dat we veel meer zijn dan een stipje op deze aardbol. Het is de liefde die ons grootheid verschaft. Het is in de liefde dat iemand kan zeggen: jij bent mij meer waard dan dagelijks brood, meer waard dan wat dan ook. Liefde tilt ons op boven de vergankelijkheid, liefde heeft iets van het eeuwige. En is het dan ook niet precies die liefde die ons doet vermoeden dat het met de dood niet voorbij is? Als de liefde onder mensen zo sterk is dat ze zelfs over de dood heen blijft leven, dan kan het toch niet anders dan dat ook Gods liefde niet eindigt met de dood? Hij die ons in het leven heeft geroepen zal ons ook niet laten vallen eenmaal onze levensweg hier op aarde ten einde loopt. Zijn liefde draagt ons over de grens van de dood heen. Is het niet de liefde die ons doet geloven  in een leven voorbij dit leven, de liefde waarmee we elkaar omringen, de liefde waarmee God ons in het leven heeft geroepen en ons over de grenzen heentilt. Ofschoon periode van het jaar een zekere weemoed en droefheid in zich heeft, zet ze ons ook op weg. Niet om in de pijn en het verdriet verstrikt te geraken, maar wel om lief te hebben, oneindig veel lief. Pas als we veel liefhebben, zullen we kunnen geloven  in een liefde voorbij de dood.

Stilte of muziek

We kunnen het gewoon enkele minuten stil laten, of wie liever wat muziek op de achtergrond heeft, kan kijken en luisteren naar het lied ‘Lux Aeterna’ van Edward Elgar uitgevoerd door Voces8:

Lux aeterna luceat eis, Domine, 
cum sanctis tuis in aeternum, quia pius es.
Requiem aeternam
dona eis, Domine,
et lux perpetua luceat eis.

Moge het eeuwig licht op hen schijnen, o Heer, 
met Uw heiligen voor altijd,
want Gij zijt goedertieren.
Geef hen eeuwige rust, o Heer,
en laat eeuwig licht op hen schijnen.
 

Wie dat wil kan hierna even kort met de huisgenoten uitwisselen, 
eventueel de namen van de overledenen noemen die we willen gedenken en enkele herinneringen aan hen ophalen.

Gebed voor de overledenen
 
Draag de namen die wij noemen
altijd aan uw hart:
God, bewaar hen!

Dat geen mens ooit dieper valt
dan de holte van uw hand:
God, bewaar hen!

Laat ons bidden hun een licht zijn
dat hen leidt voorbij het donker:
God, bewaar hen!

God bewaar hen,
want zij zijn toch in uw liefde ingelijst:
God, bewaar hen!

(Sytze de Vries)
 
Onze Vader
 
En leggen we dit alles dan in Gods handen.
Laten we dit doen in verbondenheid met al onze dierbare overledenen,
En doen we dit met de woorden die Jezus ons zelf heeft geleerd.
 
Samen:

Onze Vader, die in de hemel zijt,
uw naam worde geheiligd,
uw rijk kome,
uw wil geschiede
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren,
en breng ons niet in beproeving
maar verlos ons van het kwade.

Gebed

Heer,

er valt geen blad van een boom buiten U om.
U bent aanwezig in alle leven en in de loop der dingen.
U weet van mijn vreugden, van mijn beproevingen en van mijn tranen.
Laat die gedachte mijn troost zijn.
U raapt op wat is gevallen en maakt het nieuw.
Amen.

(Toon Hermans)

Zegen

En moge de God van Leven ons dan zegenen, 
Hij die is Vader, Zoon en Heilige Geest.
Amen.

Eventueel slotlied
 
Tot slot kunnen we nog luisteren naar het zegenlied ‘God zal met je meegaan’ van Sytze de Vries en Job de Bruijn.

God zal met je meegaan
als licht in je ogen
als lamp voor je voet
als hand op je hoofd
en arm om je schouder;
als baken bij ontij en verte die wenkt
als groet op je lippen en hoop in je hart
als stem die je uitdaagt
en woord dat je voorgaat.