2. De contouren van het grote Verhaal
Veel gezinnen raakten vervreemd van het christelijke verhaal, ze kennen het niet meer. Soms zijn er nog losse eindjes gekend, maar de grote lijn is verloren gegaan. Toch willen ze, soms in het kader van een eerste communie of vormsel van een van de kinderen, dit christelijke verhaal graag herontdekken. Andere ouders en grootouders hebben zelf ervaren hoe het Verhaal adem en richting geeft aan hun eigen levensverhaal, en vragen zich af hoe ze deze ervaring aan hun kinderen en kleinkinderen kunnen doorgeven.
Hoe en waar vinden ze een taal om met hun kinderen, op een heel natuurlijke manier, over geloof te spreken?
Jerome Berryman reikt hiervoor een taal aan in zes verhalen:
- Het verhaal van Gods scheppen: de schepping
- Het verhaal van God met ons: Kerstmis
- Het verhaal van Gods herscheppende liefde: Pasen
- Het verhaal van God die schept van binnenuit: Pinksteren
- Het verhaal van Gods scheppende en zorgzame aanwezigheid: de goede Herder
- Het verhaal van onze volkomenheid met God: de cirkel van het kerkelijk jaar.
Centraal in deze verhalen staan de drie verhalen van de grote kerkelijke feesten: Kerstmis, Pasen en Pinksteren. Ze worden geflankeerd door het verhaal over God die het geschenk van het leven geeft als Schepper, en God die het geschenk van zijn leven en liefde geeft in Jezus als goede Herder. Ten slotte komt alles samen in een syntheseverhaal over het kerkelijk jaar.
De verhalen zijn een (verkorte) versie van de gekende Godly Play verhalen. Ze worden verteld met materiaal dat lijkt op Godly Play materiaal, maar de home-edition is kleiner zodat het gemakkelijk op een keukentafel kan verteld worden. Elke set materiaal past in een houten doos, herkenbaar door een symbool op het deksel. Zo kunnen de dozen samen bewaard worden, en telkens opnieuw uitgehaald worden, om te vertellen of ermee te spelen. Het materiaal kan aangekocht of zelf gemaakt worden. Godly Play Resources biedt zowel kant-en-klaar- als DIY-materiaal aan.
De ervaring leert ons dat het ook perfect mogelijk is om de verhalen te vertellen met jouw vertrouwde Godly Play materiaal. Je hoeft niet aan de (keuken)tafel te zitten, het kan ook in een kring op de grond.
3. De verwondering
Het vertellen van het verhaal lijkt op het vertellen van de andere verhalen in een Godly Play ruimte. Met de verwondering gaan we een andere richting uit. Hier zijn er immers andere verwonderingsvragen die in de eerste plaats aanzetten geven om familieverhalen te vertellen.
Bijvoorbeeld:
Ik vraag me af om iemand in ons gezin vanmorgen het licht heeft gezien, toen je jouw ogen opendeed. Ik vraag me af hoe dat dan was.
Ik vraag me af of iemand in dit gezin ooit gedoopt is. Ik vraag me af hoe dat was.
Ik vraag me af wie in dit gezin ooit een heel verre reis heeft gemaakt.
Ik vraag me af of er iemand in onze familie is doodgegaan die toch nog met ons is. |
Via deze en tientallen andere vragen worden jong en oud in het gezin, aangemoedigd om verhalen en herinneringen te delen. Ook de persoon die het verhaal verteld heeft, neemt deel aan dit gesprek, al houdt hij of zij tegelijk in de gaten dat iedereen de kans krijgt om te spreken.
Aan het einde van de reeks, in het syntheseverhaal worden deze herinneringen ook zichtbaar: Ze krijgen, in de vorm van familiefoto’s, een plaats in de kring van het kerkelijk jaar.
4. De vruchten
Stories of God at Home is geschreven om jouw gezin te vieren en het voor te bereiden op uitdagingen in de toekomst. Dit doe je op een speelse manier door familieverhalen te verweven met verhalen van God en zo een reservoir van betekenis te vullen. Hieruit kun je putten wanneer dat nodig is.
Dat in elk verhaal het thema van het ‘scheppen’ opduikt is geen toeval. Elk verhaal belicht een facet van Gods scheppende en leven gevende aanwezigheid. In de verwondering sta je stil bij de manieren waarop die stroom van Gods creativiteit krachtig vloeit doorheen jouw gezin.
Doorheen de routine en de lasten van het dagelijks leven dreigt een gezin vast te geraken in structuren. Dan voelen mensen zich een beetje als een gevangene. Of misschien is er net te véél openheid voor alles, waardoor het er erg chaotisch aan toegaat.
Tussen die twee oevers van structuur en openheid stroomt de rivier van Gods creativiteit. De rivier zelf is wezenlijk ànders dan de oevers, al heeft de rivier beide oevers nodig.
Maar in de stroming is het water helder en fris. Er is nooit verstarring of complete chaos, maar ervaringen van verwondering, nieuwsgierigheid, inzicht, ontwikkeling van dat inzicht en diepe tevredenheid over de weg die gegaan is. In de rivier is er beweging en voortdurend nieuw leven – er is ‘leven in overvloed’ (Joh 10,10).
Door het vertellen van de verhalen samen met de verwondering die peilt naar eigen ervaringen en herinneringen, groeit het besef van de creatieve kracht binnen het gezin, in de generaties vooraf en in het grote Verhaal dat alle gezinsverhalen omvat.
Wie zich hiervan bewust wordt, kent zijn of haar eigen identiteit en weet waar kracht te vinden wanneer er een crisis opduikt.
Daarom is Stories of God at Home een boek dat van levensbelang is. Het toont een weg doorheen crisissen die in elk leven opduiken. Het toont een weg om het leven vrijer en creatiever te leven.
Elke verwondering wordt afgesloten met een zorgvuldig opbergen van het vertelmateriaal terwijl je zegt:‘Ons gezin (familie) is een deel van dit verhaal. We danken God. Amen.’
5. Hoe moet het nu verder?
Iedereen die Stories of God at Home leest, kan ermee aan de slag in eigen gezin en familie.
Maar voor vertellers die met één of een paar gezinnen op weg willen gaan, biedt de Interdiocesane Dienst voor Gezinspastoraal (IDGP) een uniek vormingstraject aan: 'Verhalen van God en mensen'.
'Verhalen van God en mensen' combineert Stories of God at Home met een paar inzichten en methodieken van Godly Play, en stippelt zo een mooie weg uit voor dit intergenerationele samenzijn.
Je krijgt er heel wat praktische tips vanuit ons pilootproject, vertalingen van de nieuwe vragen of verhalen uit Stories of God at home en een rijkdom aan verdiepende achtergrondinformatie.
Met 'Verhalen van God en mensen' sluiten we ons aan bij de wens waarmee Jerome Berryman zijn inleiding van Stories of God at Home besluit: "… dat (dit werk) voeding zal geven aan jullie families en aan de ideale Kerk als familie van families. Dat onze gewone kerk een plaats van creatieve gemeenschap mag worden die zich verder uitspreidt dan biologische verwantschap, een plaats waar de Schepper en zijn schepselen die scheppen één worden."
6. Meer lezen en bekijken
