Een Facebookpost trok medio januari 2020 onze aandacht: ‘Prachtig samenleesboekje om veel gezinnen gelukkig te maken onderweg naar de eerste communie’. Een boekje met een intergenerationele insteek? Dat wilden we als IDGP-team van meer nabij leren kennen, nu we volop werken aan de uitbouw van ‘Graag samen’, een project dat initiatieven en materiaal voor jong en oud samen bundelt.
‘Wat een geluk’ heeft alvast een aantrekkelijke titel. Het werd samengesteld door het Vlaams Bijbelgenootschap (VBG), in samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap.
Het is opgebouwd rond zeven samenleesmomenten voor thuis, voor ouders en kinderen (eerste communicant) samen. Of voor grootouders en hun kleinkind, of voor meters en peters en hun doopkind, al worden zij niet expliciet als doelgroep vermeld. De samenstellers richten zich in de tekst tot de ouders.
We vinden de drieledige opzet van ‘Wat een geluk’ geslaagd:
- de intergenerationele aanpak (ouders en kinderen samen)
- de verhalende benadering (met in totaal zes Bijbelse verhalen)
- de doe-aanpak (bij elk samenleesmoment staat er ook een doetip – het is meer dan ‘samen lezen’).
Een boekje om niet in één ruk uit te lezen
Het is geen boekje dat je in een ruk uitleest. Het is een traject van zeven samenleesmomenten, die over enkele weken of maanden gespreid worden: zes vóór de eerste communie en eentje erna.
Sterk aan ‘Wat een geluk’ is dat het ouders en grootouders – en bij uitbreiding ook meters en peters en andere volwassenen – helpt om bij hun eigen geloof en geloofsbeleving stil te staan.
Naast ‘de inhoud voor jou’ (voor het kind) bevat het boekje ook heel wat ‘inhoud voor ouders’ met achtergrondinformatie bij de Bijbelverhalen of bij aspecten van het christelijke geloof. Zo begint het met ‘Ga mee op de weg van liefde’, aan de hand van Abraham, Mozes en Jezus. Moeilijke begrippen en gedachten worden eenvoudig en helder uitgelegd. Er is een apart stukje gewijd aan de betekenis van de eerste communie, de eucharistieviering en het lezen van Bijbelverhalen. Bij elke ‘voorbereiding voor ouders’ – voorafgaand aan elk samenleesmoment – staan enkele open reflectievragen die uitnodigen om eerst zelf stil te staan bij het eigen geloof en christen-zijn. De auteurs raden aan om voor elke inleiding best een kwartier te voorzien. Dat lijkt ons krap, omdat de vragen uitnodigen om stil te staan bij jezelf en bij wat er vanbinnen leeft, zoals onder meer:
Je bent graag gezien door God. Wat doet dat met jou?
Welke liefdevolle keuzes maak jij? Hoe dragen ze bij tot jouw geluk?
Welk zegen zou jij vandaag willen uitspreken over je kind?
Wat zou jij concreet kunnen veranderen in jouw levensstijl uit zorg voor mens en milieu?
Een goede verbinding hebben met God, wat betekent dat voor jou?, …
Dat je als volwassene bij de hand genomen wordt op een eenvoudige en tegelijk diepgaande manier om dan zelf je (klein)kind bij de hand te nemen in het samenleesmoment is een echt pluspunt.
Het biedt een goede houvast voor wie woorden zoekt om erover te spreken of voor wie zelf opnieuw wil thuiskomen in geloof en kerk.
Thuiskomen in Bijbelse verhalen door te lezen en te doen
De samenleesmomenten zijn opgebouwd rond zes verhalen uit de Bijbel: ‘Jezus wordt gedoopt’, ‘Jezus vertelt over het echte geluk’, ‘Jezus geeft heel veel mensen te eten’, ‘Jezus zegent de kinderen’, ‘Een bijzondere maaltijd’ en tot slot ‘Paulus schrijft een brief’. In de ‘inleiding voor ouders’ gebeurt dit aan de hand van de Bijbel in Gewone Taal; in het samenleesmoment gaat het om een hertaling.
Bij elk samenleesmoment staan weetjes, vragen om met elkaar te spreken over het verhaal en doetips, de ene al vindingrijker dan de andere. De vele vragen kunnen de indruk wekken dat geloven vooral een cognitieve bezigheid is. Het komt daardoor soms wat schools over. Naar ons aanvoelen hadden er meer huiselijke en gezellige ervarings- en belevingsopdrachten mogen zijn omdat het een boekje voor thuis is.
Net niet hedendaags genoeg
Over de lay-out zijn de meningen in het IDGP-team verdeeld: de ene vindt de illustraties te klassiek, de andere vindt de combinatie van foto’s en tekeningen te druk. Over smaak valt natuurlijk niet te twisten, maar een meer verrassende lay-out zou het geheel een frissere en meer hedendaagse uitstraling gegeven hebben.
Ook mochten er op inhoudelijk vlak meer hedendaagse accenten zijn. De samenleving verandert aan een snel tempo. Niet iedereen wordt als baby gedoopt. Niet elke ouder heeft zelf zijn of haar eerste communie gedaan. Daar gaan de samenstellers van het boekje spontaan wel van uit. Een vraag als Denk eens terug aan het doopsel van je kind. Wat vond je bijzonder? (pag. 14) gaat voorbij aan het feit dat steeds meer zes- en zevenjarigen pas korte tijd voor hun eerste communie gedoopt worden. Vragen als Weet jij nog hoe het voelde toen je voor het eerst de communie ontving? en Wat betekent ‘te communie gaan' voor jou? (pag. 39) sluiten niet naadloos aan bij de hedendaagse realiteit en diversiteit in gezinnen, waar ouders – ook onderling – sterk kunnen verschillen inzake geloofsbeleving en kerkelijke betrokkenheid.
Waardevol
Het sterkste aan ‘Wat een geluk. Op weg naar de eerste communie’ vinden we dat het heel concreet materiaal is om in gezins- of familieverband toe te leven naar de eerste communie, voorbij de praktische voorbereidingen van het feest. Dat alleen al is heel waardevol.
Meer informatie
Lees ook: Met Bijbelverhalen op weg naar de eerste communie
Bestelinfo
‘Wat een geluk’ telt 48 pagina’s en is ontwikkeld door het Vlaams Bijbelgenootschap (VBG) in samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap. Het kost € 3 (exclusief verzendkosten) of € 50 voor 20 exemplaren (inclusief verzendkosten).
Meer informatie via de webshop van het Vlaams/Nederlands Bijbelgenootschap of via de liturgische centra
Contactgegevens Vlaams Bijbelgenootschap