Palmzondag
Het begint dus op Palmzondag: de dag waarop we gedenken hoe Jezus zijn intrede doet in Jeruzalem. Als een koning wordt Hij onthaald, palmtakken eren zijn komst. Maar Jezus is geen gewone koning: Hij rijdt op een ezel en het hosanna – “gezegend Hij die komt in de naam des Heren” wordt enkele minuten later een harde kreet: “Kruisig Hem!”
De uitbundige start van de viering staat in contrast met het vervolg van de viering. De andere lezingen blikken vooruit op Jezus’ kruisdood en begrafenis. In de liturgie worden takjes palm gezegend: dat frisse groen nemen we mee naar huis en krijgt een plaatsje aan onze kruisbeelden. Teken dat de lente daagt, niet zomaar een nieuw seizoen maar de lente van de verrijzenis: het ware nieuwe leven halen we op die manier een beetje in huis.
Verzoeningswake
Op de maandag in de Goede Week willen we even verstillen en in de spiegel kijken. Ongetwijfeld zijn er het afgelopen jaar ontgoochelingen opgelopen. Momenten dat we het als mens en medemens beter hadden kunnen doen dan we hebben gedaan … maar, zoals je wel eens hoort: “waar er mensen zijn wordt er ‘ge-mens-t’, daar loopt het wel eens mis”.
Zo is het ook in ons eigen leven. Gelukkig is het voor God nooit te laat om je te verzoenen. We willen die avond dat doen. Stil worden. In het eigen hart kijken. Een nieuwe kans vragen, ons verzoenen met God doorheen samenzang, bidden, stilte … en voor wie wil is er de mogelijkheid om een individueel biechtgesprek te houden.
Chrismaviering
Aan de vooravond van de paasdriedaagse is het verzamelen geblazen in de kathedraal. Bisschop Lode zegent de ziekenolie en catechumenenolie die in het komende jaar gebruikt zullen worden. Het heilig chrisma dat bij het vormsel en het doopsel Gods goede Geest bezegelt, wordt geconsacreerd. De aanwezige priesters herhalen de belofte die ze maakten van de priesterwijding en bidden samen met de gemeenschap mee dat door de heilige oliën de Geest, de Helper in de tijd, zijn werk mag doen.
Het triduüm – de driedaagse opgang naar Pasen
Vanaf donderdag richt, zo zou je kunnen stellen, de schijnwerper zich énkel nog op Jezus. We gaan Hem volgen, Hem alleen. In die laatste dagen van zijn leven en van de bijzondere momenten die Hij meemaakte, mogen wij ooggetuigen zijn “vanop de eerste rij”. Een warme oproep om inderdaad andere zorgen en bijkomstigheden even achterwege te laten. Ook als gemeenschap! We willen in één gemeenschap, sàmen de ogen richten op Christus. En even “vergeten” wat de “zorgen van de dag” zijn in onze parochie. De komende dagen zijn voor Hem die voor ons heeft geleden.
Deze drie dagen zijn dan wel onderscheiden van elkaar, echt scheiden kunnen we ze niet. Ze vormen één geheel en daarom kiezen we er ook heel bewust voor ze in één kerk van onze parochie te vieren.
Witte Donderdag
De avond van Witte Donderdag gedenken we hoe Jezus die laatste avond met zijn vrienden aan tafel ging. Daar gebeurde de instelling van de eucharistie: sinds dat laatste avondmaal klinken zijn woorden wanneer we samenkomen “op zondag” rond brood en beker. Maar Jezus gaf niet enkel die bijzondere woorden, dat mooie sacrament.
Voorafgaand aan die maaltijd, waste Hij de voeten van zijn leerlingen. Opnieuw een teken van zijn bijzonder koningschap. Niet hoog verheven om gediend te worden. Maar als dienaar van allen. Na de evangelielezing wast de priester dan ook – in navolging van Jezus – de voeten van 12 gelovigen. Zij symboliseren de apostelen.
Maar dat vriendenmaal slaat om in angst, verraad, overlevering … ook in de liturgie wordt dat duidelijk: er is deze keer geen wegzending, geen zegen, geen slotlied. Vanaf nu overheerst doodse stilte. We zijn in de hof van Olijven … Jezus wordt overgeleverd. De Judaskus brengt Hem een stap dichter bij de dood.
Goede Vrijdag
In heel wat kerken wordt er om en rond 15.00 u. – volgens de overlevering het uur van Jezus’ dood – samengekomen om stil te staan bij de veertien kruiswegstaties. Bijzondere momenten van Jezus’ lijdensweg zijn dan een uitnodiging tot meditatie en gebed.
In de avondliturgie komen we samen in een lege kerk. Het altaar is geheel ontbloot, het tabernakel is leeg. Enkel een kruis dat we vereren met een bloem die we van thuis hebben meegenomen. Één voor één komen we naar voren en leggen we die bloem bij het kruis, we knielen bij het kruis, of staan er even bij stil, en groeten het door een handoplegging. Er is geen eucharistie, maar er wordt wel communie uitgedeeld met hosties die op Witte Donderdag geconsacreerd werden.
Wie naar de avondwake komt wordt van harte uitgenodigd een bloem mee te nemen om het kruis te vereren.
Stille zaterdag
Jezus is dood. Hij ligt in het graf. Het is oorverdovend stil. Droefheid vult ons gemoed. Wachten … bidden … hopen … dat is wat ons rest.
De Paaswake
Pas in de avonduren wordt de stilte doorbroken: in het (schemer)duister komen we samen. Er is vuur – nieuw licht – de paaskaars die symbool staat voor de verrezen Heer wordt voor het eerst ontstoken. We dragen ze de kerk binnen en verzamelen rond dat paaslicht om te luisteren in een Bijbelse wake naar wat die “nacht van doortocht” betekent voor ons vandaag. Eindelijk weerklinken weer het Alleluia en Gloria, uitdrukkingen van vreugde en grootheid, die tijdens de hele veertigdagentijd gesmoord waren. Aan het einde van de viering nemen we opnieuw licht van de paaskaars: we steken dan alle paaskaarsen van alle kerken van onze parochie aan: ze worden op weg gezonden naar hun eigen plek om daar te getuigen van het Licht dat de doodse duisternis heeft overwonnen. Alleluia!
Paaszondag
De zondag van Pasen kan de blijdschap niet op. Na die wake kunnen we eindelijk Pasen vieren – op zondag, de dag van de Heer! In de kerk worden gelovigen begroet met een vreugdevol: Christus is verrezen! Met deze eerste paaszondag begint ook de vijftigdaagse paastijd, die duurt tot Pinksteren. In deze vreugdevolle tijd zullen kinderen voor het eerst de volledige eucharistie vieren en zetten jongeren een belangrijke stap in hun geloofstocht door het vormsel te ontvangen.
Een uitnodiging
Beste parochianen, met de parochieploeg hoop ik om in deze dagen het lied dat we regelmatig zingen in onze kerken tot waarheid te maken: “wij willen samen vieren, de daden van de Heer, wij willen samen zitten rond de tafel van de Heer”. Laten we dat deze bijzondere week doen: werken aan de eenheid en de focus leggen waar ze moet zijn – bij Christus! Zo voelen we in de Helenaparochie zonder enige twijfel iets van de verrijzenis: hoop doet leven, er is een nieuwe toekomst die daagt. Drie dagen gaat het over de Heer. En niet over onszelf. Of over het gebouw of de plaats. Of over zoals het vroeger was. Maar wél over hoe wij Hem nu – deze heilige dagen – gaan volgen tot aan het Kruis en daar voorbij. Samen, als één gemeenschap, zoals Hij het ons vraagt.
Van harte een mooie Goede Week gewenst.
Tot zaterdag/zondag!
pr. Herbert