Op de speelplaats. Een kind valt en bezeert zich. Het begint luid te wenen. De juf komt aangelopen. Ze raakt de pijnlijke plek aan, drukt er desnoods een kusje op. Een gebaar dat al veel pijn kan wegnemen en troost bieden.
Jezus zucht
In het evangelie van volgende zondag (Marcus 7,31-37) lijkt Jezus bijna hetzelfde te doen. Men brengt een doofstomme man tot bij hem. Jezus raakt hem aan, wrijft speeksel op zijn tong, en zucht. Een heel ritueel. Mij intrigeert vooral dat zuchten van Jezus. Waarom zucht Jezus? Wanneer zuchten wíj? Als iets ons teveel wordt? Als wij ons geen raad weten? Zuchten is dan een noodkreet. Jezus slaat tijdens dit zuchten zijn ogen ten hemel. Zoekt Jezus daar misschien hulp, in den hoge? Is het een gebed tot God, een noodkreet: help mij met deze mens?
Meevoelen
Zuchten doen wij soms ook als we iemands wel en wee beluisteren. Het is dan een vorm van emotionele betrokkenheid. Het zuchten van Jezus kan een meevoelen zijn met het lijden van die man. Het is een mee zuchten met het lot van deze doofstomme mens, met zijn isolement, zijn alleen staan.
Bij Jesaja lezen we dat God het zuchten van zijn volk hoort. Het laat Hem niet onverschillig, de nood van zijn volk raakt Hem. Hij zal redding brengen, zegt de profeet. Blinden zullen weer zien, de oren van doven gaan open en jubelen zal de tong van de stomme. Het is een krachtig visioen van hoop en bevrijding.
Dit visioen wil Jezus waarmaken voor de doofstomme. Het is een zending die heel zijn leven zal tekenen. En op het kruis, de uiterste consequentie van die zending, zal Jezus opnieuw luid zuchten: mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten? Het zuchten van Jezus is dan de diepste vorm van solidariteit met allen die lijden. Is een zucht vaak ook niet de laatste ademtocht van een mens voor hij sterft? Jezus is dus op die manier solidair met ons tot in de dood.
Een nieuw begin
Maar met Jezus zullen wij ook mee mogen opstaan uit de dood. Dat is de weg ten leven waarop hij ons voorgaat. “Effata, ga open!” zegt Jezus tot de man, zegt hij tot ons. Dit woord klinkt als een geboortekreet, het eerste huilen van een mens als hij ter wereld komt. Voor de doofstomme man betekent dit het begin van een nieuw leven, waarin hij weer kan communiceren met de mensen rondom hem. Mogen ook wij gehoor geven aan dit woord van Jezus: effata. Mag het ons gevoelig maken voor elke verzuchting die ons oor bereikt. Dat het ons aanzet om mensen bij te staan en uitzicht te bieden. Ook al zullen wij daarbij af en toe zuchten: hoe moet ik dit?
(jh)
