Midden in de advent, op zondag ‘Gaudete’ - wat betekent: verheug u -, klinkt de oproep van Paulus om onbezorgd te zijn. Vooraleer we denken: dat is gemakkelijk gezegd terwijl ik hier zit met al mijn kleinere en grotere zorgen, Paulus schrijft deze woorden terwijl hij in de gevangenis zit.
Paulus
In plaats van te klagen over zijn eigen benarde situatie, is hij dankbaar voor alle steun die hij krijgt van de christenen van Filippi (Filippi 4,4-7). Maar nog meer is hij dankbaar om de manier waarop ze hun geloof blijven beleven. Bovenal roept hij zijn gemeenschap ertoe op om zich te behoeden voor elke vorm van negativiteit.
Op dat punt mogen wij ons aangesproken weten. Er kunnen redenen zijn om de eigen situatie bezorgder in te zien dan die van een ander. Maar we mogen ons daar niet helemaal laten door verlammen. Soms denk ik bij het zien van die wanhopige beelden uit landen en gebieden waar mensen lijden onder de uitzichtloosheid van niet ophoudend geweld of andere miserie: hoe durven wij hier klagen? We kunnen natuurlijk niet de situatie van een ander inschatten. Toch blijft het een opgave voor ons allen: hoe slagen we erin te leven in vrede met onszelf zodat we hoop en geloof blijven uitstralen? Er zijn mensen die daarin slagen. Paulus is zo iemand. Kracht vindt hij in zijn geloof, vreugde dat er Iemand is die hem de steun en de kracht zal geven in zijn situatie.
Johannes de Doper
Mensen zoeken die hoop ook bij anderen. Zoals de mensen uit de tijd van Johannes de Doper (Lucas 3,10-18). Ze denken dat hij de redding zal brengen. Maar Johannes corrigeert hun verwachting. Niet hij is degene die deze redding zal brengen. Voor de komst van de Messias is nog wat geduld nodig. En ook de bereidheid om eigen leven daar op af te stemmen. Johannes maakt dat heel concreet: mensen moeten delen, zodat de rijke niet teveel heeft en de arme niet te weinig; tollenaars moeten mensen niet uitbuiten en soldaten moeten mensen beschermen en niet beroven en plunderen. De kern van de zaak is helder: mensen zijn geroepen om onrecht te vermijden en elkaar te helpen waar dat mogelijk is.
Waakzaam blijven
Geheel onbezorgd in het leven staan is een utopie, een zorgeloos bestaan is voor niemand weggelegd. Maar intussen kunnen we wel wakker en waakzaam blijven bij elkaars kleinere en grotere noden. En zo ons geloof uitdrukken dat Gods liefde ons niet aan ons lot overlaat, maar wil doorbreken in ons bestaan en in dat van mensen om ons heen.