Binnen de geloofsgemeenschap of pastorale eenheid
Diaconie beslaat een zeer breed veld van initiatieven waar het naar buiten treden, het naar de ander toegaan, het solidair zijn centraal staan. Diaconie begint in kleine dingen die niet altijd zichtbaar zijn: concrete hulp aan een eenzame buur, ziekenbezoek, een luisterend oor voor iemand met psychische kwetsbaarheid, nabijheid bij mensen in een rouwproces, omarmen van mensen in armoede of op de vlucht. Precies omdat het niet altijd om groots opgezette initiatieven hoeft te gaan, situeren wij diaconie vooreerst in onze plaatselijke geloofsgemeenschappen. In de kleine goedheid van elke dag, in de inzet voor wie het moeilijk heeft, kunnen christenen - jong of minder jong - samen groeien in geloof, hoop en liefde. En moeten ze elkaar wakker houden voor concrete noden. Eén arme, één vluchtelingengezin, één zieke, één eenzame omarmen: dat kan ons als christen omvormen en ons denken en doen in de juiste richting zetten: het verlangen om Jezus Christus na te volgen en de mogelijkheid om Hem te ontmoeten in de kwetsbaarheid van onze noodlijdende medemensen. Zoals de beleidsbrief aangeeft, mogen we de missionaire kracht van diaconie, vooral naar jongeren, niet onderschatten. Bedoeling is dat elke pastorale eenheid minstens één diaconaal project ondersteunt.
Nieuwe mensen aanspreken, talenten kansen geven, is daarbij van groot belang.
Vandaag is er sprake van initiatieven in een drietal categorieën: zorg voor huisvesting, voor vluchtelingen, zorg voor mensen in kwetsbare situaties (armoede, afhankelijkheid,…). Vaak lopen de initiatieven door elkaar en zet men in op de verschillende doelgroepen. In veel gevallen is er samenwerking met andere partners (OCMW, CAW,..) of wordt het initiatief vooral gedragen door een welzijnsschakel. Welzijnszorg en Welzijnsschakels zijn partners in dit ganse opzet.
Vanuit het vicariaat diaconie werd in de loop van het werkjaar 2020-2021 het ‘Betlehemproject 2020’ opnieuw gelanceerd. Het is een oproep aan elke pastorale eenheid om minstens één gezin op de vlucht te omarmen. Dit houdt een dubbele opdracht in: hen een dak boven het hoofd geven (door een woning ter beschikking te stellen of mee te helpen in de zoektocht naar betaalbare woningen) en hen te omringen met vriendschap en nabijheid. Vanuit het vicariaat komt er een aanbod tot ondersteuning en vorming van omarmers in de pastorale eenheden. Enkele mooie en inspirerende initiatieven, waar ook jongeren bij betrokken zijn, bestaan vandaag al.
Er komen ook heel wat vragen om mensen (van hier of elders) te helpen aan onderdak en hen ondersteuning te geven: mensen die soms al jaren ronddolen, voor wie de reguliere hulpverlening te kort schiet. Het Bethlehemproject, dat probeert de nood aan betaalbare woningen te verbinden met het aanbod van sociale verhuurkantoren, speelt hierin een centrale rol. Dit project wordt verder gesteund en uitgebouwd vanuit het beleid.
Diaconie als bijdrage aan samenlevingsopbouw
Onze samenleving is heel divers geworden: door migratie is er meer en meer sprake van culturele en religieuze diversiteit. Enerzijds zijn er heel wat christengemeenschappen van buitenlandse origine aanwezig in ons land en in ons bisdom. Anderzijds maakt -vaak al verschillende generaties- een grote groep moslimgelovigen deel uit van onze samenleving. De antwoorden op de vele uitdagingen die daaruit voortvloeien zijn niet eenvoudig. Vanuit de Kerk krijgt diaconie ook gestalte als een bijdrage tot samenlevingsopbouw. Via organisaties als ORBIT, Werkgroep Relatieopbouw moslims-christenen en Pro Migrantibus, draagt de Kerk bij aan het zoeken naar goede vormen van samenleven en integratie. Een jaarlijks initiatief zijn de gelukwensen bij het einde van de ramadan of het bijwonen van een iftar. In ons bisdom wordt met de christenen met buitenlandse roots contact gehouden en is er maandelijks een multiculturele viering.
Wereldwijde diaconie
Meer dan een eeuw lang was het bisdom Brugge voortrekker in missiepastoraal en missiewerking. Honderden religieuzen stichtten wereldwijd naast congregaties, kerken en kapellen ook ziekenhuizen, scholen en instellingen voor mensen met een beperking. De voorbije decennia heeft er een paradigmaverschuiving plaatsgehad: de missie wordt veeleer de ontmoeting met de wereld en de wereldkerk.
We leven in een geglobaliseerde wereld en inzetten op verbondenheid en solidariteit is van het grootste belang.
Kerk is missie: dat is het motto geworden van de dialoog met de wereldkerk. De ontmoeting gebeurt steeds meer in beide richtingen, in gelijkwaardigheid: we hebben veel van elkaar te leren. Denken we maar de uitdagingen om diaconie en spiritualiteit in onze gemeenschappen hun rechtmatige plaats te geven. Pastorale en sociaal-diaconale aspecten zijn niet van elkaar te scheiden.
De projecten die binnen die wereldwijde solidariteit gestalte krijgen, stellen cruciale menswaardige behoeften voorop: medische zorg, vorming, duurzaamheid en mensenrechten.
Het kan niet de bedoeling zijn om als bisdom of als vicariaat diaconie de taak van de overheid op vlak van internationale solidariteit over te nemen. We hebben wel een stem voor de mens in nood en in de strijd tegen onrecht en onrechtvaardige structuren. Daartoe werkt het vicariaat samen met Broederlijk Delen en andere solidariteitsorganisaties.
