Onze-Lieve-Vrouw processie op 14 augustus, de vooravond van Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart of zoals men in Antwerpen zegt ‘Moederkesdag’.
In 1124 werd OLV aangesteld als patrones van de stad Antwerpen. Dat is dit jaar 900 jaar geleden. Vanaf 1399 ging de processie of de ‘ommeganck’ uit in Antwerpen. Dat is dit jaar 625 jaar geleden. Reden genoeg om te feesten dus.
Daarom wordt er dit jaar niet gewoon rond de kathedraal getrokken met het eeuwenoude Mariabeeld, maar wordt een langere route gevolgd. Die vertrekt aan de kathedraal en de Handschoenmarkt en gaat via de Maalderijstraat naar de Grote Markt. Aan het stadhuis wordt halt gehouden. Op het balkon van het stadhuis wordt een Maria gedicht voorgedragen door dichter Jos Arts. Dan zal een Marialied gebracht worden door een heel bijzondere verrassingsact.
De vereniging ‘Voor Kruis en Beeld’, die instaat voor het behoud en de zorg voor de vele gevel-Maria-beelden in Antwerpen, viert haar 90 jarig bestaan; zij zullen ervoor zorgen dat een aantal Mariabeelden op de route van de processie versierd zijn, o.a. het grote beeld in de gevel van het Stadhuis.
Dan gaat het verder richting Suikerrui, naar de Oude Korenmarkt, via de Reyndersstraat naar de Groenplaats en via de Jan Bloomstraat terug naar de Handschoenmarkt.
De grotere afstand houdt in dat er tien stops voorzien worden voor de dragers. Er zijn in het totaal 120 mensen (tien teams van 12) betrokken bij het dragen. Het rondgedragen beeld was van in het begin een massief houten beeld. Het wordt aangekleed met rieten onderrokken en zware schort, kleed en mantel. Het beeld weegt aangekleed zo’n 200 kg. Er zijn telkens acht dragers nodig en reservemensen voor ondersteuning. Dat vraagt de actieve steun van heel wat mensen.
Opbouw van de processie:
Het beeld wordt voorafgegaan door de Antwerpse stadstrommelaars, leden van Pro Petri Sede, de hospitaalverplegers van Lourdes, leden van andere Maria-kapellen van België en Nederland, de venerabelkapel van de kathedraal en de kapelleden van OLV Lof. Dan komt een kleine rozenblaadjesgooier die de weg effent voor het genadebeeld, dat gevolgd wordt door de bisschop en de gelovigen.
Parcours bij slecht weer: dit wordt de avond tevoren beslist- op 13 aug dus
Het beeld kan absoluut niet buiten bij regenweer, dus bij regen blijven we binnen. We gaan dan vanuit de kapel van OLV lof, links om naar de ommegang rond het koor tot aan Rubens in Zuidbeuk – wissel
Naar achterkant van de Kathedraal- door middenbeuk tot vooraan in de kathedraal.
Kapelleden verzamelen zich voor de processie in de kathedraal op de vooravond van Maria-Hemelvaart, dinsdag 14 augustus, om 16.30u.
Om 17.15u is er een kort bezinningsmoment door pastoor Bart Paepen.
Opstelling van de processie in de kathedraal begint om 17.45.
De processie gaat uit om 18u.
Aansluitend gaat er een misviering door, voorgegaan door de bisschop. Die zal rond 19.30u beginnen.
Op dinsdag 15 augustus, Moederkesdag, is de Kathedraal de hele dag gratis toegankelijk voor iedereen (Antwerpenaren kunnen er sowieso heel het jaar gratis in). Het genadebeeld staat extra feestelijk opgekleed vooraan in de kerk of in haar kapel. Om 10u is er een misviering, om 12u een Engelstalige mis en om 17u de vesperdienst.
Wie zitten er achter de processie?
De kapel van Onze-Lieve-Vrouw-Lof heeft de processie in handen. Een team van 12 enthousiaste leden onder leiding van Peter De Becker en Myrjam De Keyser heeft dit jaar zijn schouders onder de organisatie gezet. De processie wordt breed gedragen door de kapel en is haar voornaamste activiteit, naast de jaarlijkse meditatieve Rozenkransavond in oktober. De kapelleden ondersteunen ook de zondagse liturgie door hun aanwezigheid in traditionele tabbaard (een soort zwarte mantel met een blauw lint dat verwijst naar OLV). De kapel werd in 1479 gesticht met als doel ‘de dagelijkse bijstand en bescherming van de heilige maagd over de stad af te smeken’. 545 jaar geleden: alweer een jubileum!
In de praktijk dragen de kapelleden zorg voor het grote genadebeeld van Maria dat opgesteld staat in de noordelijke zijbeuk van de kathedraal- een aparte kapel. De conservator van de kapel, Jan Engels, staat in voor kleine restauraties aan beeld en kapel en voor het aankleden van het beeld zodat het meegaat met de liturgische tijden (bv. groen door het jaar, wit bij hoogdagen). Dat is een zeer secuur werkje, waarbij hij geholpen wordt door kapeldames Angèle Bogers, Helena Vanloon en kapelheer Koen Boute.
De kapel beheert en conserveert ook alle kledij en de kostbare kronen en juwelen van het genadebeeld. Rijke Antwerpenaren en heersers hadden eeuwenlang de gewoonte om stof, juwelen en geld te schenken voor het beeld. Vandaag beschikt Maria over een zeer waardevolle garderobe. Het meest recente kledingstuk werd geschonken door het Modemuseum, in wiens opdracht Edouard Vermeulen van het modehuis Natan in 2021 een mooi smaragdgroen kleed met boothals maakte voor het genadebeeld. Ook de verschillende kronen van het beeld zijn extreem waardevol want gemaakt van goud en bezet met diamanten. De kathedraal beschikt over verschillende zware brandkasten om al dat moois veilig op te bergen.
Waarom Maria?
Als moeder van Jezus Christus wordt Maria al eeuwenlang als een grote dame beschouwd. Ze moet niet zelf vereerd worden, maar verwijst steeds naar haar zoon en medieert onze vragen. Als moeder lijkt ze meer toegankelijk en dichter bij ons dan Jezus zelf. Tot Maria bidden doe je dan ook met de overtuiging dat je gebed in de hemel zal gehoord worden. Dat je getroost en gesteund wordt, hoewel je problemen natuurlijk niet plotseling verdampen.
Wat heeft Maria met Antwerpen?
Al in 1124 (!) werd Onze-Lieve-Vrouw aangesteld als patrones van de stad Antwerpen. Er werd systematisch tot haar gebeden voor hulp bij rampspoed en oorlog. Vanaf 1399 ging er jaarlijks ging een grote Maria-processie uit waar alle gilden, ambachten en groeperingen van de stad aan deelnamen. Maria werd geprezen voor de bescherming die de stad ondervond en tal van kapellen werden gesticht in haar naam. Het is uniek dat er nog steeds een Maria-beeld in de gevel van het stadhuis van Antwerpen staat.
In geen enkele andere stad zijn er zoveel en zo grote Mariabeelden in het straatbeeld. Elke buurt wilde een zo mooi en groot mogelijk beeld hebben, dat prachtig versierd werd bij feestdagen met extra waardevolle kronen en bloemenkransen. Antwerpen is dus in zijn geheel altijd heel mariaal geweest.
Wat doet de kapel?
De kapel van Onze-Lieve-Vrouw-Lof van de kathedraal werd in 1478 gesticht. Haar leden dragen de zorg voor het grote genadebeeld van Maria dat opgesteld staat in de noordelijke zijbeuk van de kathedraal. Dat is het beeld dat al eeuwenlang in processie rondgedragen wordt in de stad. Het beeld werd beschadigd tijdens de beeldenstorm en preventief verstopt, soms ingemetseld in de woning van een van de kapelmeesters, tijdens de Spaanse furie en Franse overheersing. Maar met de hulp van de Antwerpenaren werd het beeld goed bewaard en is telkens opnieuw in volle glorie hersteld. Rijke Antwerpenaren en heersers schonken stof, juwelen en geld om het altaar en de aankleding van Maria te financieren. Daardoor bezit het beeld ondertussen een uitgebreide en zeer waardevolle garderobe. Bij de processie wordt Maria in vol ornaat rond gedragen.
Hoezo- Maria groet Antwerpen?
Hoewel de kapel het genadebeeld van Maria mag beheren en verzorgen, behoort het genadebeeld in wezen aan Antwerpen toe. Maria wil dan ook niet opgesloten blijven achter de muren van de kathedraal, hoe prachtig en uitnodigend die ook zijn. Een keer per jaar komt zij naar buiten, voor alle Antwerpenaren, toeristen en bezoekers. Dan groet zij de stad. Dan is ze weer helemaal onder de mensen, zoals het hoort.
De processie komt tot stand met de hulp van:
- Kapel van Onze-Lieve-Vrouw-Lof van de Kathedraal
- Kapel van de venerabel van de Kathedraal
- Zanggroep Voces Capituli
- de brancardiers van Lourdesreizen
- de stad Antwerpen
- de kathedrale familie- Familia Cathedralis
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.