Betekenis 'professioneel'
pro·fes·si·o·neel: van beroep, aan het beroep eigen (professionele hulp), als van een vakman (een professionele aanpak)
Betekenis 'menselijk'
men·se·lijk: mens zijnde, van de mens (afkomstig), de mens eigen, de mens betreffend, welwillend, humaan
Neen, u bent zeker niet verkeerd. Dit is nog steeds uw parochieblad en niet de Dikke Van Dale die u leest. Waarom dan de verklaring van deze woorden?
De woorden uit de titel van dit artikel zijn woorden die weerklonken tijdens een bezoek van collega Ruth (parochieassistente Beveren-Zwijndrecht) en mezelf aan de gevangenis in Beveren.
Diaken José Roelant (parochie H. Nicolaas van Myra, Sint-Niklaas) was zo vriendelijk om Ruth en mij vanuit ons vertrouwd parochieterrein mee te nemen in zijn wereld. Een harde wereld. Een wereld waar de mens, hetgeen wat de mens betreft en het humane soms verstopt zit achter een harde muur van beton.
En ja, je zou kunnen stellen: “Wie z’n gat verbrandt, moet op de blaren zitten." Of: “Ze kunnen niet hard genoeg gestraft zijn." Geloof me, vele van hen beseffen ten volle de impact van hun daden en voelen zich hiervoor gestraft. Maar ze voelen zich vaak driedubbel gestraft. Er is niet alleen de rechterlijke straf die hen is opgelegd maar ook die blik van de (ver)oordelende medemens, binnen of buiten de gevangenis, het schuldgevoel ten aanzien van slachtoffers en zichzelf, het dagelijks opgesloten zitten op een kleine oppervlakte… Geloof me, daar zitten, doet wat met een mens. Men voelt zich gefaald, de toekomst lijkt uitzichtloos en dagen kruipen tergend langzaam… Neen, een mens wordt echt niet beter van opgesloten te zitten op een kleine betonnen oppervlakte met enkel een klein raam waar daglicht binnen schijnt tussen tralies en jaloezieën door. Ik kan u verzekeren, een kwartiertje op celbezoek deed me al naar de buitenlucht verlangen… Stel je dan maar eens voor dat dit beeld gedurende 8 jaar of langer driekwart van je dag kleurt.
Ik probeer hier zeker geen massaal medelijden op te wekken en de feiten die iemand pleegde te minimaliseren. Wat ik probeer te doen, is als christen naar élke mens te kijken. Beter gezegd: de mens niet gelijk te stellen aan zijn feiten of het etiket dat op zijn hoofd kleeft. Christen zijn, is immers niet (extra) veroordelen maar in het gelaat van de ander oog hebben voor de kwetsbaarheid die een appel doet op ons. Je voelt het al komen… Professionele menselijkheid.
Als iemand daar sterk in was, dan was het Jezus wel. Hij wist de mens achter de zonde te zien, de dader achter de feiten,… Jezus oordeelde niet, maar gaf nieuwe kansen.
U herinnert zich misschien nog wel de woorden uit mijn homilie van enkele maanden geleden “ vrede wensen, dat is de kleine mens weer laten opstaan en nieuwe kansen geven.” Ook die mens die ernstige feiten pleegde.
Professionele menselijkheid begint waar onze menselijkheid soms botst met zijn eigen grenzen. Soms valt vergeven ons zwaar, lukt het ons niet om elke mens waarlijk vrede te wensen of nieuwe kansen te geven aan wie ons verdriet deed.
Professionele menselijkheid overstijgt verbitterdheid, kilte, schaamte en schuldgevoel en omarmt de mens in wie hij is.
Professionele menselijkheid is de waardigheid van elke mens zien en respecteren, blijven geloven in elke mens, ook als die gevallen is of brokstukken maakte die misschien niet meer te lijmen zijn. Juist dan dat kleine vonkje in elke mens weten aanwakkeren en zeggen: jij mag er zijn, wie je ook bent. Dat is professioneel menselijk zijn.
Maar… verder kijken dan iemands feiten, woorden of tekortkomingen, is dat dan alleen eigen aan het beroep van een parochieassistente. Is het alleen weggelegd voor de echte vakman? In dit geval aalmoezeniers Ciska, Hugo en José? Want hoedje af voor deze mensen! Hun inzet voor de menswaardigheid van elke mens is bewonderenswaardig.
Het systeem, daar kan je over discussiëren. Heeft het zin om mensen gewoon passief op te sluiten en er niks mee te doen waardoor ze na x aantal jaar buiten komen zonder dat er iets veranderd is? Wordt er echt ingezet op herstel van de mens, op rehabilitatie? Wordt er echt gewerkt aan hun problematiek met het oog op een andere en betere toekomst? Het systeem veranderen zal nog véél tijd kosten maar laat ons hopen dat langzaamaan de kilte plaats mag ruimen voor menselijkheid en humaniteit. De inzet van krachten als Ciska, José en Hugo is daarbij onmiskenbaar. Hun inzet getuigt van een grote luisterbereidheid, maar ook van een groot geloof; in God en in elke mens. Zij geven hoop waar mensen soms niet meer durven hopen en brengen menselijkheid waar mensen zich soms geen mens meer durven voelen. Je zou kunnen zeggen, het is eigen aan hun beroep. Maar het is méér. Het is eigen aan hun identiteit, aan hun christelijke identiteit, om een beetje Jezus te zijn in deze wereld. Ook die wereld die zich achter betonnen muren verschuilt.
Mogen we allen een beetje ‘professioneel menselijk’ zijn en onze menselijke grenzen weten te overstijgen wanneer de kwetsbare medemens ons aankijkt. Ik wens het u van harte toe.
Warme groet
parochieassistente Isabel
