Homilie van 5 april 2015

Roger Van den Berge

Hebt gij ook die gevoelens, zusters en broeders,  bij de begrafenis van iemand met wie je verbonden bent, die je graag ziet?  Er komt dan in mij een huiver op die het mij onmogelijk maakt  aan te nemen dat  met het sterven  van de geliefde alles ten einde is. Iets in mij komt hevig in verzet tegen de algemene trend van vandaag dat het met de dood amen en uit is.  Voor mij komt dat amen en uit over als een grove leugen, een volksbedrog van de hoogste graad.  Dat men ons probeert wijs te maken dat een mens uiteindelijk niets meer is dan zijn dood!  Wat voor een verschrikkelijke onderwaardering van het leven verkondigt onze tijd als ze doet alsof er geen hiernamaals meer is, geen leven dat groter is dan de dood?   

Op het kerkhof voel ik mij bedrogen als de indruk ontstaat dat het uitstrooien van de as niet veel verschilt van het uitgieten van een aslade uit de kachel, of als men de dode neerlaat in het graf, niet veel anders of beter  dan  een huisdier dat men begraaft.  Ik voel dan een grote opstandigheid.  De gedachte komt in mij onweerstaanbaar op dat een mens veel meer is dan zijn dood.  Er komt een huivering over mij die mij zegt: dit kan toch niet het laatste zijn wat er over een mens te zeggen valt, dit kan toch niet de toekomstloze toekomst zijn van de gestorvene?

Als de dood het einde zou zijn, ben ik dan meer dan een uiterst banaal wegwerpvoorwerp?  Wie kan in het aanschijn van de dood nog een echte, waardige mens zijn als het met de dood amen en uit is?  Ik, ik kan het niet.  En met mij heeft onze teleur gaande westerse christelijke beschaving het eeuwenlang ook niet gekund.  Zij en ik met haar is ervan overtuigd: als er geen leven is na de dood, is het leven hier voor de dood ook geen leven meer.

Ik hoor de atheïsten al grinniken: naïeveling, gebruik je verstand, kijk uit je ogen, vergeet de sprookjes die je aangeleerd zijn! Er is geen God, er is geen eeuwig leven!

Maar ik antwoord: ga weg van mij, gij met uw zogenaamde nieuwe levensopvatting.  Gij stelt de mens centraal, maar wel ten koste van God.  Met wat voor een leven hebt gij zo de mensen opgezadeld? 

Ik zie, wanneer het geloof weg is, voornamelijk oppervlakkigheid, materialisme, leegte en verveling. 

Leegte na de zoveelste keer dat je gaan zonnen bent in Spanje.  Leegte na de roes van de overwinning van je voetbalploeg.  Leegte na het bekijken van oervervelende TV-spelletjes-programma’s. Leegte en ontgoocheling na het seksueel plezier dat je op aanraden van Goedele Liekens eens uitprobeert en je nadien de zelfmoord indrijft.  Leegte na het zoveelste culinair dinertje waar alles vervelend draait rond het menu.  Leegte na de pleidooien in De Standaard die verlichte atheïsten houden pro euthanasie en abortus.  Ja, hier nog het ergst: wat voor banale wezens zijn wij, als mensen aan de willekeur overgeleverd zijn van een ongewenst zwangere moeder, de willekeur van hen die bepalen wanneer het leven ophoudt zinvol te zijn!  Wie de heiligheid en de eeuwigheidsdimensie van de mens ontkent, vervalt noodzakelijk  in onmenselijkheid.

Ja, wat blijft er aan echte menselijkheid over nadat God en het geloof afgedaan hebben?  Van opvoeden tot een ideaal waar je je leven kunt aan geven: in huisgezin en school nauwelijks nog iets van te bespeuren.  Diepbewogen medeleven met en respect voor mensen in de zorgsector: enkel nog bij de oudere hulpverleners te vinden, de jongere hebben andere opvattingen.  Wat blijft er?  Eindeloos getwitter en geleuter op de tablet en de iphone, spelletjes spelen op de computer, seks- of eetgenotsessies, de nieuwste mode achternalopen, kopen, kopen en nog eens kopen.  Voetballers, zangsterren, bv’s  worden vereerd zoals vroeger de heiligen – met dit verschil dat deze leefden voor anderen en zij voor schandalig veel geld.  In mijn ogen, met permissie: leegte, leegte en nog eens leegte.

Dat alles komt bij mij op, zusters en broeders, als we dit paasfeest samen vieren.  Wij geloven dat ons hart ons niet bedriegt, dat onze diepste gevoelens ons geen leugens vertellen als we ons geloof in de verrijzenis vieren.  De Franse auteur Houellebecq schrijft: “De moderne tijd heeft de mensen  hun godsdienst afgepakt.  En het gaat niet zonder godsdienst…  Het leven zonder godsdienst is zo buitenmate triestig en treurig! – Het atheïsme is ondragelijk geworden…”

Misschien reageer je: hij is weer eens de pessimistische toer op!

Maar hoe kun je vreugdevol zijn als je niet eerst de waarheid onder ogen ziet, ze uitspreekt en ze haar plaats geeft? Ik ben, God zij dank, gelovig, en daarom en daardoor optimistisch gestemd.  In de ogen van God zijn wij veel meer waard dan het weinige dat de mens aan zijn mens zijn geneigd is toe te kennen.  Wij zijn kostbaar in Gods ogen.  Dat we sterfelijk zijn is onmiskenbaar zeker.  Maar dat met de dood de volheid van het leven in de verrijzenis aanbreekt, die vreugde schenkt ons ons geloof.  Zonder dat geloof is mijn leven één zinloos gedoe (geweest).  Ik wens voor u en voor mij dat we dit geloof in ons hart en in ons midden hier kunnen bewaren.  Het atheïsme is wereldwijd – weliswaar niet in Europa – aan het wegkwijnen: gelovigen zijn dus mensen van de toekomst.  Laat dat onze hoop en onze vreugde zijn en mogen ze ons aanzetten om nu, rechtop en enigszins fier, moedig gelovige christenen te zijn. 

Dat is mijn wens voor een Zalig Paasfeest.