Met Guido Vandeperre spraken we over de pastorale eenheid Anderlecht en de gemeenschapskerk Onze-Lieve-Vrouw van Vreugde.
Wil je je pastorale eenheid voorstellen?
Guido Vandeperre • De pastorale eenheid Anderlecht bestaat sinds begin oktober 2013 uit alle parochies in Anderlecht. Vroeger waren er drie pastorale eenheden, deze zijn samen gekomen in één pastorale eenheid met 11 parochies en 12 kerken. Anderlecht is een gemeente met 117.000 inwoners, van het Zuidstation tot Neerpede. Het is een gemeente met grote sociologische verschillen: Kuregem is bijvoorbeeld een wijk met weinig mensen van Belgische origine, en tussen Sint-Guido en de Heilige Geest vind je residentiële wijken. De armoede is ook duidelijk in het straatbeeld aanwezig in sommige wijken.
Onze-Lieve-Vrouw van Vreugde, de gemeenschapskerk, werd gekozen in de loop van het jaar voor ik hier begon. Er waren drie kerken kandidaat, maar geen enkele had 100 procent de voorkeur. Uiteindelijk is het deze geworden. Het was niet evident omdat de pastoraal hier tweetalig was. Het splitsen heeft gevolgen gehad. Alles van de catechese is nu hier geconcentreerd. Het is een doorlopend aanbod: vanaf 8 jaar catechese met op het einde van het jaar de eerste communie. Het derde en vierde studiejaar komen samen, en ook het vijfde en zesde. Het is een weg die doorloopt en niet aan een sacrament vast hangt. Ze komen maandelijks samen.
Er is ook een inloopkerk: hoe probeer je daar aanwezig te zijn?
Guido Vandeperre • In de week hebben we in Sint-Guido twee Nederlandstalige vieringen, en ook op zondagmorgen. Tijdens advent en vasten wordt Sint-Guido ook gebruikt als inloopkapel: dan is er aanwezigheid, onthaal, en tijd om te bidden.
Waar proberen jullie nadruk op te leggen voor de gemeenschapskerk?
Guido Vandeperre • We proberen de gemeenschapskerk centraal te stellen dit jaar: de Kerstwake deden we enkel hier, aantrekkelijk voor ouders en kinderen. De gezinsvieringen vinden hier plaats maandelijks op de vierde zondag. Dat gaat goed: via de catechese kennen ze de weg naar hier. We proberen de ouders uit te nodigen om hier naartoe te komen. De startviering van het werkjaar was ook hier, dan is er enkel hier een viering. Het Bijbelleerhuis verhuisde naar hier, we deden mee aan de spiritualiteitsreeks van CCV Brussel, de digitale advents- en vastenretraite kwam hier samen met een uitwisselingsgroep. De pastorale ploeg vergadert hier ook. We willen de activiteiten die voor gans de eenheid worden georganiseerd hier concentreren.
Na de de start van het project van de gemeenschapskerken voor Brussel hebben we de kaars die we toen meekregen doen branden, en hebben we er voor iedere vierende gemeenschap een kaars naast gezet met dezelfde zin: 'getuigen van de hoop die in ons leeft'. We hebben die kaars meegegeven aan de verschillende gemeenschappen om zo de band onder elkaar de versterken.
Waar droom je nog van?
Guido Vandeperre • Dat het echt nog meer een gemeenschapskerk wordt: het moet nog groeien. Met het personeel dat er nog is, kunnen we niet alles meer doen. We proberen mensen warm te maken met het gevoel dat de christenen uit Anderlecht hier samenkomen om te vieren. We doen pogingen om een plussersgroep te starten. Ik droom ook van een goeie website. We zijn er veel te weinig mee bezig: jonge mensen vinden je via je website.
Hoe proberen jullie open te staan voor mensen die de Kerk niet kennen?
Guido Vandeperre • Via catechese kom je nieuwe gezinnen op het spoor, die soms zelf de kerk niet kennen. Momenten van begrafenis zijn ook belangrijk: dat je de familie op een goede manier nabij bent. Het open kapelmoment en de inloopkerk Sint-Guido spelen ook hun rol. Op het terrein van de diaconie is er nog veel werk mogelijk. We hebben het geluk dat er nog een paar kleine zustergemeenschappen zijn in Anderlecht, in Peterbos en Kuregem. Dat is een aanwezigheid in de wijk.
Getuigen van hoop in de stad, hoe zie je dat?
Guido Vandeperre • Binnenkerkelijk is er veel onzekerheid. Zeker met het sluiten van gebouwen. Hier proberen om de mensen het vertrouwen niet te laten verliezen: we weten niet waar we heen gaan, maar we blijven stappen, we staan niet alleen. Er is leven na de dood, er is verrijzenis. Naar mensen en gemeenschappen toe werken we van uit de vraag 'waar leven we van, wat is de boodschap die ons doet leven?' Als christen in deze stad zeggen: 'en toch'. Het kan anders.
Hoe doen jullie aan diaconie?
Guido Vandeperre • Dat is een thema waar nog veel werk aan is. We proberen het wat te inventariseren. We weten dat er twee ziekenzorgkernen bezig zijn in Anderlecht, en ook losse ziekenbezoekers. Er zijn veel dingen bezig vanuit Cosmos, Vives, het Rafaëlcentrum, waar mensen meewerken die uit de kerk komen. Het is nog een serieus werk om mensen bijeen te brengen die daar wat zicht op hebben in hun wijk. We proberen een groepje te vormen dat er oog voor heeft. Er gebeurt al heel veel, we kunnen eraan meewerken. Soms vraagt het veel tijd om één persoon of één gezin in moeilijkheden te helpen.
Wat drijft je om dit werk te doen?
Guido Vandeperre • Ik denk dat er een God is die ons graag ziet, voor ons het beste wil. Dat wil je aan mensen vertellen en tonen: samen met hen meegaan op hun zoektocht. Zo'n digitale retraite is iets moois, want je mag zelf vertellen waar je van leeft: dat geeft dynamiek. Je gaat met mensen op weg en probeert hen te laten proeven van de weg die gelukkig kan maken. Daarmee zijn de problemen niet weg, maar je gaat er anders naar kijken. Ik vind het Woord belangrijk: als je dagelijks de Bijbel leest, dan zie je de rode lijn van het begin tot Christus.
Wat is je spirituele basis?
Guido Vandeperre • Naast de Bijbel lezen heb ik ooit de geestelijke oefeningen in het dagelijks leven gedaan. Ik vind het belangrijk om jaarlijks op retraite te gaan. Ik heb al 30 jaar lang om de twee maand een gesprek met mijn geestelijke begeleider. Ik vind het belangrijk om een klankbord te hebben waar je over je binnenkant kan spreken, over het wel en wee dat je als mens en als priester meemaakt. Ik vind het belangrijk dat je je mens-zijn niet opzij schuift. Je moet je kunnen laten raken door verdriet, je staat er niet bij als een functionaris.
Ik heb lange tijd in de priesterfraterniteit van de Foucauld gezeten: die spiritualiteit is me nog altijd dierbaar. Als ze bijeenkomen op 1 december in Brussel, ben ik er bij. Dat is eerder gist in het deeg. De spiritualiteit van het 'onderweg zijn' is me ook dierbaar, maar dat is niet anders als die van het evangelie. 'Onderweg zijn', daar zit veel onder dat me aanspreekt.
Ik zit al een jaar of 16 in een gezinsgroep die maandelijks samenkomt. Dat vind ik heel levengevend. Voor mij als priester is het interessant om een vinger aan de pols te houden over wat jonge gezinnen meemaken. En met hen over een thema te kunnen uitwisselen. Daarnaast kom ik maandelijks met een paar collega’s samen rond een thema, al van na onze seminarietijd.
Zijn er momenten dat je niet bezig bent met de kerk?
Guido Vandeperre • Ik lees graag een goeie roman. Ik speel bijna dagelijks gitaar. Ik ga soms nog eens badmintonnen. Ik heb ook een kajak: in de zomer doe ik dat geregeld. Geef me maar water in de vakantie: een namiddag op het water is de grootste ontspanning. Ik hou wel van beweging, ook in ploegverband. Daarnaast heb ik veel contacten met familie of vrienden: een goeie babbel met mensen vind ik heel sterk.
