Naar aanleiding van het 200-jarige bestaan van de Zusters van Sint-Vincentius à Paulo 'dienstmaagden der Armen' zakte Monseigneur Luc Van Looy, bisschop van Gent, op zondag 21 januari 2018 af naar Gijzegem, om er voor te gaan in de plechtige viering.
In 1818 stichtte Elisabeth de Robiano, barones Lecandèle, in Gijzegem een spinschool voor de arme kinderen uit de buurt. Ze wilde hiermee tegemoet komen aan de problemen van armoede en gebrekkig onderricht van de arme volksklassen, kenmerkend voor de moeilijke socio-economische situatie in de streek rond Aalst. De school werd gevestigd in een huis van de familie Lecandèle in de Dorpsstraat. Voor het onderwijs in de armenschool deed Elisabeth de Robiano een beroep op een zuster uit de Congregatie van de Zusters van Onze-Lieve-Vrouw ten Bunderen in Moorslede. Zuster Barbe Cools werd voor één jaar naar Gijzegem gestuurd en kreeg er bij de onderwijstaken steun van een leerlinge uit Moorslede, Sophie Engels, en een meisje uit de buurt, Marie Vermassen.
De spinschool kende onmiddellijk succes. Niet alleen arme meisjes en jongens, maar ook kinderen uit de meer welstellende klassen boden zich aan om de lessen te volgen. Zij werden als betalende leerlingen aanvaard om de kosten van het armenonderwijs en het onderhoud van de zustergemeenschap te helpen dragen. De jonge communauteit kreeg in 1819 een eigen leefregel, opgesteld door de jezuïet Vincent Le Maître en gebaseerd op de spiritualiteit van Sint-Vincentius a Paulo. Datzelfde jaar legden de eerste zusters, onder leiding van zuster Cools, die intussen beslist had in Gijzegem te blijven, hun kloostergeloften af. De communauteit telde toen tien novices. In 1823, vijf jaar na de stichting van de armenschool, waren er reeds 45 zusters ingetreden! De expansie van de leerlingen- en kloosterpopulatie maakte een verhuis naar een groter complex op de Stationsstraat in 1825 noodzakelijk.
De expansie van de Congregatie nam pas echt een hoge vlucht na de Belgische onafhankelijkheid. In 1835 konden de eerste zeventig zusters hun eeuwige geloften afleggen. Vijf jaar later kreeg de Congregatie ook een vernieuwde leefregel. Op dat moment leefden al lang niet alle zusters meer in het hoofdklooster in Gijzegem. Vanaf de jaren 1830 werden talrijke bijhuizen gesticht, verspreid over het hele land. De Zusters van Gijzegem bleven voornamelijk actief op het vlak van onderwijs: kleuter-, lager en secundair onderwijs. In Gijzegem werd in 1877 ook gestart met een normaalschool. De Congregatie telde aan de vooravond van haar honderdjarig bestaan in 1918 43 bijhuizen, bewoond door ongeveer 600 zusters. Intussen waren er sinds 1896 ook al zusters actief in missieposten in Brazilië. Later werd de Congregatie ook actief in Congo, Kameroen, Zuid-Afrika, Paraguay, Uruguay en Argentinië.
De Congregatie bereikte haar hoogtepunt in de jaren 1940 en 1950. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog steeg de zusterpopulatie naar een maximum van bijna 750 zusters, verspreid over 90 à 100 bijhuizen. Het uitblijven van voldoende nieuwe roepingen en het toenemend aantal uittredingen zorgde nadien voor een dalende tendens. Momenteel bevinden zich in Gijzegem veertig zusters. Maar in Brazilië en Congo zijn er nog heel wat zusters, behorende tot de congregatie.
Sinds 26 juli 2017 werd zuster Clarette De Coene verkozen tot Generale Overste van de congregatie van de zusters van St. Vincentius à Paulo “dienstmaagden der Armen” van Gijzegem wereldwijd, wat wil zeggen dat zij niet alléén in België zal werken maar ook voor Brazilië, Congo, Kameroen. Zuster Clarette De Coene is gekend voor haar voortrekkersrol die zij altijd op zich neemt, met een grenzeloos enthousiasme en vechtlust. We wensen zuster Clarette en alle zusters van Gijzegem van harte proficiat met hun 200 jarig bestaan, in dienst van God en de mensen, met een onvoorwaardelijke keuze voor de zwaksten.
