In thuisland Santa Muerte heerst cultuur van de dood

“Waarnemers verwachten dat paus Franciscus de Mexicaanse drugsoorlog en abortuspraktijk scherp veroordeelt tijdens zijn bezoek van 12 tot 17 februari”, vertelt Andrew Chesnut (Virginia Commonwealth University). “Beide fenomenen wijzen voor Rome op een ‘cultuur van de dood’ die onmiskenbaar heerst in het thuisland van de bedenkelijke Santa Muerte of ‘Heilige Dood’.”

Criticasters noemen Mexico-Stad de “abortushoofdstad”. Verwacht u een pauselijke vingerwijzing?

“Het stadsbestuur voert een uitgesproken liberaal ethisch beleid, waarbij vrijwillige zwangerschapsafbreking sinds 2007 is toegelaten. Een politiek die de kerk niet zint en paus Benedictus XVI heeft gemotiveerd Mexico-Stad te mijden tijdens zijn bezoek in 2012. Franciscus gaat de confrontatie wel aan. Of het tot een expliciete veroordeling komt, blijft koffiedik kijken. Wel acht ik een vermanende referentie waarschijnlijk, zij het binnen zijn meer algemene kritiek op een ‘cultuur van de dood’.” 

Met Santa Muerte verzinnebeeldt een “heilige” die dood. Waarop stoelt haar succes?

“Mexicanen verhouden zich sinds jaar en dag veeleer eigenzinnig tot onze sterfelijke natuur. Uniek blijft de luchtigheid waarmee zij hun doden herdenken. Dat oude gebruik past bovendien wonderwel bij hedendaagse sociale en culturele gevoeligheden. Binnen een natie met een gapende kloof tussen arm en rijk vlakt de dood elke ongelijkheid uit. Daarnaast vormt de lugubere wijze waarop kunstenaars deze knokige dame afbeelden een reactie tegen de eurocentrische sociale elite.”

“Historische en culturele beschouwingen waaraan de katholieke kerk momenteel lak heeft. Zij zit ernstig verveeld met Santa Muerte die het voorbije anderhalve decennium vanuit het niets miljoenen ‘volgers’ achter zich heeft geschaard. Geen week gaat derhalve voorbij of een bisschop verkettert haar. Prominent kardinaal Gianfranco Ravasi (president van de Pauselijke Raad voor Cultuur, nvdr) heeft de hele cultus blasfemisch genoemd en ten strengste veroordeeld. Rome acht al deze gekkigheid tegengesteld aan de evangelische boodschap over eeuwig leven.”