Liturgische elementen
In het Vlaamse weekdagmissaal werden enkele gebedsteksten opgenomen die bedoeld zijn voor de ‘verjaardag van de huwelijkssluiting' (**) in het kader van een eucharistieviering. Het gaat enkel om keuzegebeden voor de priester-voorganger.
Een van de openingsgebeden, bedoeld voor een gouden huwelijksjubileum, luidt bijvoorbeeld:
God, almachtige Vader, zie vol goedheid naar deze echtgenoten N. en N. (en naar hun kinderen, aan wie zij het leven en het geloof hebben doorgegeven). Zie naar het vele goede dat zij in deze vijftig jaar hebben verricht. Maak hun ouderdom tot een gezegende tijd, zoals Gij ook hun eerste liefde hebt gezegend door het sacrament van het huwelijk. Door onze Heer Jezus Christus …
|
Het Romeinse dienstboek voor de liturgie van het huwelijk (1991) voorziet in een apart deeltje ook gebeden voor de ‘zegening van een echtpaar ter gelegenheid van een huwelijksjubileum’. De zegening gebeurt bij voorkeur tijdens een eucharistieviering waarin de parochiegemeenschap verzameld is. Als dit niet mogelijk is, kan de zegening ook gebeuren in een gebedsviering.
We overlopen de belangrijkste momenten.
Hernieuwing van het huwelijksengagement |
Na de woorddienst, die uitloopt op een homilie, is er een moment voorzien waarop de echtgenoten hun engagement ten opzichte van elkaar vernieuwen. Opvallend is hierbij de keuzemogelijkheid om dit ofwel in stilte te doen of luidop.
In het eerste geval wordt dit moment van stil gebed ingeleid door de voorganger, met de volgende (of gelijkaardige) woorden:
Op jullie huwelijksdag hebben jullie door het sacrament van het huwelijk je leven in een onverbrekelijke band met elkaar verbonden. Jullie willen nu, ter gelegenheid van je huwelijksjubileum, het engagement dat jullie toen opnamen, voor God vernieuwen. Bid dan tot God dat Hij dit engagement met zijn goddelijke genade versterkt.
|
Het lijkt misschien wat vreemd dat deze keuzemogelijkheid als eerste wordt genoemd. Maar deze vorm laat wel sterk aanvoelen dat woorden uiteindelijk tekortschieten om het ‘geheim van de liefde en de trouw’ uit te drukken. Tegelijkertijd is het praktisch gezien een goede oplossing voor mensen die minder vlot ter tale zijn of die vrezen op dit kernmoment geëmotioneerd te raken.
De jubilarissen kunnen er natuurlijk ook voor kiezen om hun huwelijksengagement luidop te vernieuwen. Bij de huwelijkssluiting zelf hebben ze hun beloften ook luidop uitgesproken! Het dienstboek voorziet daarvoor volgend verloop, met een afwisseling tussen de echtgenoten en de voorganger. Merk op dat het niet om een letterlijk hernemen van de huwelijksbeloften gaat: die zijn bij het huwelijk zelf eens en voorgoed uitgesproken! Het gaat hier om ‘gedachtenis’ van het begin, die zijn uitdrukking krijgt in een zegengebed.
De echtgenoot: |
Gezegend zijt Gij, Heer, want door uw milde goedheid heb ik N. als mijn vrouw ontvangen.
|
De echtgenote: |
Gezegend zijt Gij, Heer, want door uw milde goedheid heb ik N. als mijn man ontvangen.
|
Beiden: |
Gezegend zijt Gij, Heer, want in de goede en kwade dagen van ons leven hebt Gij ons welwillend bijgestaan. Wij bidden U: help ons onze liefde voor elkaar trouw te bewaren. Geef dat wij zo waarachtig blijven getuigen van het verbond dat Gij met de mensen hebt gesloten.
|
Priester: |
Moge de Heer u behoeden, alle dagen van uw leven. Moge Hij u troosten in tegenspoed en u in voorspoed bijstaan. Moge Hij uw huis en gezin overvloedig zegenen, door Christus onze Heer.
|
Allen: |
Amen.
|
In deze gebedstekst zien we de ‘gedachtenis’ inderdaad kernachtig verwoord: de echtgenoten gedenken eerst het begin van hun huwelijksleven, waarin ze elkaar als een geschenk hebben ontvangen, en daarna zegenen ze samen God om de tekens van zijn nabijheid in de loop van hun leven. Van daaruit volgt dan de bede dat God ook in de toekomst zijn hulp zou tonen. Dit gebed wordt door de priester dan hernomen in een zegengebed over de jubilarissen.
Ook de kern van de huwelijksviering, gesymboliseerd door de ringen, kan in de jubileumviering een plaats krijgen. De priester kan eventueel de ringen bewieroken en er een gebed over uitspreken:
Priester: |
Heer, versterk en heilig de liefde van uw dienaren N. en N. Zij hebben elkaar deze ringen gegeven als teken van hun trouw. Geef dat zij altijd blijven groeien in de genade die het huwelijkssacrament hun schenkt. Door Christus onze Heer.
|
Allen: |
Amen. |
Hierna volgt de voorbede of een gemeenschappelijk smeekgebed. Het dienstboek geeft daarvoor ook een mooie suggestie. De eerste ‘intentie’ klinkt als volgt:
Heilige Vader, een trouwe God wordt Gij genoemd. Gij vraagt dat wij uw Verbond onderhouden, en Gij beloont ons ook daarvoor. Vervul met uw zegen uw dienaren N. en N., die de (25ste, 50ste, 60ste) verjaardag van hun huwelijk vieren.
|
Net zoals bij de huwelijksviering zelf volgt na het Onzevader het kerngebed waarin de gehuwden worden gezegend. Voor dit gebed strekt de priester de beide handen uit over het echtpaar. Ook dit gebed is heel Bijbels van opbouw, met – na de evocatie van het verleden – de vraag in het heden:
Zie vandaag genadig en liefdevol naar hen om. Wil hun huwelijksverbond steeds weer vernieuwen zoals Gij het bij vreugde en lijden steeds hebt behoed. Doe hun liefde groeien en versterk hun band van vrede, opdat zij, (samen met hun kinderen) altijd de vreugde ervaren van uw zegen. Door Christus onze Heer.
|
Op het einde van de viering ten slotte kan er ook nog – zoals in de huwelijksviering – een bijzondere drieledige zegen uitgesproken worden over de jubilarissen:
Priester: |
God, de almachtige Vader, moge u zijn vreugde verlenen.
|
Allen: |
Amen. |
Priester: |
De eniggeboren Zoon van God moge u genadig zijn bijstand schenken in goede en kwade dagen. |
Allen: |
Amen. |
Priester: |
De Heilige Geest van God moge steeds zijn liefde uitstorten in uw hart. |
Allen: |
Amen. |