Geloofsdaad en/of geloofsinhoud

Wat betekent het vandaag te geloven? En in welke mate speelt de inhoud van de christelijke geloofsbelijdenis daarbij een rol? Het zijn de centrale vragen op de komende LOGOS-studiedag op 2 mei aan de KU Leuven onder de noemer Tussen Credo en Amen. Geloven als opdracht en overgave. In aanloop naar dat colloquium sprak Tertio met de voorzitter ervan, de Nederlandse theoloog Stephan van Erp.

“Heeft geloof met een houding, met spiritualiteit of met inhoud te maken? Je moet ook weten waarover het gaat. Waarom zou je anders erin geloven? Ik zie daar meteen een reden waarom het vandaag moeilijk is te geloven, want veel katholieken lazen niet zoveel geloofsboeken en kennen de inhoud niet altijd even goed”, stelt de professor fundamentele theologie. “Mijn generatie die in de jaren 1960 werd geboren, kreeg een halfslachtige gelovige opvoeding, waardoor het geloof nadien ook makkelijk verdwijnt. En in de dialoog met anderen, zwakken we soms ons geloof af. Vaak wordt gesteld dat de kerk te weinig op de wereld is gericht. Ik denk juist dat ze dat zeer goed deed sinds het Tweede Vaticaans Concilie, maar er in de theologie soms te ver is in doorgeschoten en daardoor de eigen geloofstaal verwaarloosde. In de plurale context hebben we angst onze eigenheid in de verf te zetten, we doen aan zelfcensuur en neutraliseren onze taal. Daarom vind ik dat we opnieuw meer aandacht moeten besteden aan de inhoud van ons geloof.”

Voor Van Erp hangt het geloof doorgeven zeker samen met “het blijven herlezen van oude teksten en het worstelen met de geloofstaal van de Bijbel, de kerkvaders, de middeleeuwse en de moderne theologen”. “Een beetje catechismus kan geen kwaad, anders loopt het geloof verloren. Maar naast woorden hebben we authentieke getuigen nodig die het geloof voorleven, die Christus navolgen, die hun keuze volhouden en met een zekere radicaliteit ervoor gaan. Die getuigen zijn niet overtuigd van hun eigen gelijk, maar fascineren door hun blijvend engagement, iets wat in onze tijd een zeldzaamheid is geworden. Naast traditie doorgeven en authentieke navolging is er nog het gemeenschapskarakter. Geloven kun je niet overlaten aan je persoonlijke verlangens. We dienen elkaar erin te steunen en het samen te beleven. Gelovigen laten elkaar niet in de steek of zetten elkaar niet aan de kant. Die drie geloofsingrediënten staan haaks op onze individualistische cultuur met alleen nog kortstondige engagementen.”