Zusters en broeders, goede vrienden,
jullie zullen het met mij eens zijn, wanneer ik zeg dat het pausbezoek van vorige week nog altijd nazindert. Maandag las ik een artikel waarin de journalist paus Franciscus een zekere ambiguïteit of tegenstrijdigheid verweet. Enerzijds zagen we een energieke 87-jarige Franciscus, die vriend en vijand wist te verrassen met zijn spontaniteit, zijn authentieke glimlach en oprechte aandacht. We zagen een warme en betrokken paus, die meermaals herhaalde dat iedereen welkom is in de Kerk: «Nella chiesa c’è posto per tutti!». Maar daartegenover staat het beeld van een eerder strenge en veroordelende paus, die soms behoorlijk conservatief uit de hoek kwam. Bepaalde uitspraken stoten ons tegen de borst, vragen wat meer verduidelijking of worden door ons compleet afgewezen omdat ze niet in overeenstemming zijn met de manier waarop wij -moderne mensen- onze samenleving vorm willen geven. We blijven achter met een tegenstrijdig beeld van een paus die onthalend is, maar die tegelijk ook duidelijke grenzen aangeeft.
Goede vrienden, ik heb sterk de indruk dat diezelfde tegenstrijdigheid vandaag ook te vinden is in het evangelie. We ontmoeten er een warme en betrokken Jezus, die na een lange werkdag thuis wat probeert uit te rusten. Daarom willen zijn leerlingen de menigte nogal kordaat wegsturen, maar daar gaat Jezus niet mee akkoord: «Laat de kinderen toch bij Mij komen, en houdt ze niet tegen». Iedereen, hoe klein ook, heeft het recht om tot bij Jezus te komen, om door Hem te worden omarmd en gezegend. Een prachtige boodschap, die we als geloofsgemeenschap nog steeds met enthousiasme mogen verkondigen. In Jezus’ handelen zien we dat er in de Kerk inderdaad plaats is voor iedereen. Maar de eerlijkheid gebied ons om te zeggen, dat het evangelie ons vandaag ook een ander beeld geeft van Jezus. Een Jezus die nogal scherp en conservatief uit de hoek lijkt te komen, wanneer Hij zijn mening geeft over huwelijk en echtscheiding. Voor Jezus is het huwelijk een onverbrekelijke verbintenis die door niets of niemand mag worden doorbroken. Een uitspraak waarmee Jezus in zijn tijd geen punten scoorde. Jezus stelde de maatschappelijk aanvaarde praktijk van de scheidingsbrief niet alleen in vraag, maar veroordeelde die zelfs publiekelijk. En ook Jezus’ leerlingen hebben het moeilijk met zijn harde uitspraak, want eenmaal thuis vragen ze om extra verduidelijking: “Heer, was die uitspraak nu echt nodig? Zo maakt Ge U echt niet populair bij de mensen”. Hebben wij op dit moment niet dezelfde vraag voor Jezus? Is het nog wel gepast om deze -volgens ons- hopeloos verouderde tekst voor te lezen? Ik heb het mij de voorbije week ook afgevraagd, maar dan dacht ik terug aan de huwelijksviering van Nele en Willem van een dikke maand geleden. Bij de voorbereiding van hun grote dag, gaf ik hen geregeld een beetje huiswerk. Zo had ik hen gevraagd om elk apart op zoek te gaan naar de Bijbelse lezingen voor hun huwelijksviering, om vervolgens samen naar een compromis te zoeken. Tot mijn grote verbazing kwamen ze op de proppen met de lezing uit het boek Genesis die we daarnet hebben beluisterd, en een stukje Mattheüsevangelie waar Jezus het, net zoals vandaag, heeft over man en vrouw die niet langer twee, maar één zijn. Wat mij vooral trof, was hun motivering voor de keuze van deze teksten. Het scheppingsverhaal was voor hen geen verouderde tekst over de ondergeschiktheid van de Mannin of over de dominantie van de man; maar wel een tekst over het geschapen zijn voor elkaar. In Jezus’ uitspraak over het onverbrekelijke verbond van het huwelijk, hoorden zij een hoopvol toekomstperspectief voor hun relatie. Ze waren vooral blij een stem te horen die -in onze moderne tijden- nog geloofde in het eeuwige karakter van de liefde.
Goede vrienden, de pittige lezingen van deze zondag, zijn geen voorbijgestreefde teksten uit een ver verleden, waarmee de Kerk onze samenleving kan veroordelen. We weten met z’n allen dat het kan gebeuren dat de liefde tussen twee mensen verwatert of verdwijnt. Die pijnlijke realiteit mogen we niet veroordelen. De lezingen van vandaag geven ons ook geen wapens in handen om mensen te veroordelen die niet in “het perfecte plaatje” van liefde tussen man en vrouw passen. Nee, de lezingen van vandaag geven ons enkel de mogelijkheid om iets te zeggen over de reële schoonheid van de liefde, in een tijd waarin “ware liefde” wordt beschouwd als iets dat enkel in films of sprookjes kan bestaan. In die context mogen wij een boodschap van hoop brengen. Niet alleen voor de romantici onder ons, maar voor alle mensen. De liefde is een cadeau van God. Hijzelf heeft immers gezegd dat «het niet goed is wanneer de mens alleen blijft». God heeft de mens geschapen als iemand die verbondenheid met anderen nodig heeft. Die relatie vraagt heel wat inspanning en het cliché dat liefde een werkwoord is, is waar. De boodschap van deze zondag is daarom niet tegenstrijdig, maar veeleer een bemoediging en een oproep om ondanks alles te blijven geloven in de reële schoonheid en de kracht van de liefde. Amen.