‘Een God die nabij komt’ van Bert Van Kooten
Elk jaar mogen we naar kerstmis toegroeien tijdens de mooie tijd van de Advent, misschien wel de meest sfeervolle tijd van het jaar.
Het is echter ook een tijd om even bij het grote geheim van God die mens wordt stil te staan, en er dieper op in te gaan.
Voor de komende tijd van de advent kan het boekje ‘Een God die nabij komt’ van Bert Van Kooten inspirerend werken.
In deze bundel reikt de auteur diverse teksten in verband met de advent en Kerstmis. Het zijn verhalen, liederen en gebeden.
De bundel wil mensen de gelegenheid bieden om advent en Kerstmis dieper te beleven door een authentieke kerstsfeer aan te bieden. Op die manier kan de lezer zelf ervaren wat de grootste openbaring en het grootste geschenk is van Kerstmis: te mogen weten dat God nabij is.
In de teksten klinkt pastorale ervaring door, zonder dat dit overigens tot een 'softe' stijl leidt. Er wordt regelmatig verband gelegd met de actualiteit.
Het boekje is geïllustreerd met foto's en tekeningen, beide in kleur. De prentenboekstijl van de tekeningen suggereert misschien dat het boek vooral voor kinderen bestemd is, maar dat is zeker niet het geval: de teksten zijn vooral voor volwassenen en ouderen bestemd. Kinderen zijn daarbij niet helemaal buiten beeld, want achterin is als bijlage een vragenlijst voor kinderen te vinden, om samen met (groot)ouders in te vullen en eventueel verder te bepraten.
De auteur, Bert Van kooten, is ziekenhuispastor.
Naar lijst
‘De lange reis naar binnen’ van Herwig Arts
Flitsende neonlichten, dure auto’s, de zoveelste reclameclip voor waspoeder die witter wast dan wit … Het materiële staat nummer één op de hitlijst.
Herwig Arts slaat resuluut een andere weg in. Als een speleoloog daalt hij af, op zoek naar de “verloren” dimensie van de moderne mens. In zijn rugzak draagt hij de bijbel en het gedachtengoed van denkers en dichters als proviand, in zijn herinnering ervaringen en gebeurtenissen uit het dagelijkse leven. Trefzeker leidt hij de lezer naar de woestijn van het hart. Daar zijn geen decors, geen podia, geen coulissen, noch applaus. Het is de plaats van de harde confrontatie, van de waarheid die kwetst én bevrijdt. Geestelijk naakt staat men er, klaar voor de ontmoeting met God, die op de mens toetreedt.
Over Herwig Arts
Herwig Arts (1935) trad in 1953 in de orde der Jezuïeten, studeerde achtereenvolgens klassieke filologie, filosofie (München) en theologie (Leuven, Edinburg en Straatsburg).
In 1970 werd hij hoogleraar aan de universitaire faculteiten Sint-Ignatius te Antwerpen en in 1981 eveneens aan de K.U. Leuven. Hij doceerde in de Verenigde staten diverse cursussen over de bronnen van de westerse spiritualiteit en over hedendaagse mystiek.
in 1998 werd hij bekroond met de 'Prijs voor het religieuze oeuvre'.
Naar lijst
‘Het evangelie volgens mij’ door Marc Desmet
Het is een brug tussen Zijn en ons leven, de actualiteit van het Jezusverhaal.
De God van Jezus kennen we vanuit onze jeugd, van op school, van op huwelijken, doopsels, begrafenissen. Toch heeft God meestal geen plaats in ons dagelijkse leven. Het land van het geloof is een vreemd, onbekend land, 'ergens aan de overkant'. Soms gaan we naar die overkant, bijvoorbeeld bij een of andere rituele dienst, of in de stilte van een abdij. Heel even maar want wij leven aan deze kant, het land van de heidenen dat ooit christelijk was. Marc Desmet, jezuïet, heeft geen heimwee naar het 'verloren land van een katholieke maatschappij'. Wat hem wel blijft bekoren aan de overkant is de figuur van Jezus van Nazareth. Vooral de evangelies verbinden hem met Jezus en zijn God. Zij vormen een 'brug naar de overkant'. Erg benomen door zijn werk als ziekenhuisarts en spreker poogt hij steeds weer via die soms ontoegankelijke tekst de brug te maken tussen Jezus' leven en dat van hemzelf en zijn tijdgenoten. In deze pendelbeweging ontstaat 'het evangelie volgens mij' dat toont hoe actueel en levengevend christelijk geloof blijft. Marc Desmet neemt je mee op de brug van de vier evangelies voor verrassende in- en uitzichten op het leven en het Jezusverhaal.
Over Marc Desmet: (Roeselare, 06.08.1956 )
Marc Desmet is jezuïet en voltijds arts palliatieve zorg. Hij publiceerde vele boeken over diverse onderwerpen en is een bevoorrecht getuige van het levenseinde. Hij heeft een blik vanuit de dagelijkse begeleiding van lijden, maar bezit ook het breder perspectief vanuit zijn jezuïetenvorming en vanuit vele lezingen en interviews in binnen- en buitenland o.a. over palliatieve zorg, spiritualiteit van de zorgverlener, bio-ethiek, fenomenen van depressie en vermoeidheid en nog vele andere…
Naar lijst
‘Waar draait het om als je christen bent’ van Timothy Radcliffe
is zeker een aanrader als je in deze ‘wetenschappelijk denkende – tijd’ wil nadenken waarom je eigenlijk gelooft.
'Ik moet mijn provinciaal behoorlijk geïrriteerd hebben met mijn voortdurend vragen naar de waarheid van de christelijke leerstukken, terwijl hij het liever over voetbal had', schrijft Radcliffe over zijn eerste jaren als dominicaan.
Dat verlangen naar waarheid doortrekt zijn hele antwoord op de vraag van dit boek. Hij weet dat het om God draait als je christen bent. Om Hem draait alles. Maar dat moet dan ook te merken zijn aan de manier waarop wij leven. Als religie alleen maar nuttig is, dan is zij niet meer dan een consumptieartikel. Christenen zijn niet beter dan anderen, maar uit hun leven moet hoop blijken, vrijheid, geluk, moed en waarheid.
Dit boek spreekt over de betekenis van christen-zijn in een steeds veranderende cultuur, in het Westen en daarbuiten, en geeft een oecumenisch antwoord op de verdeeldheid in de kerken. Timothy Radcliffe zet mensen stevig met de benen op de grond: 'we zijn geroepen om thuis te zijn op plekken die zo ver uit elkaar liggen als je je maar kunt voorstellen - in ons lichaam en in het koninkrijk van God'.
TIMOTHY RADCLIFFE is dominicaan en opgeleid in Oxford en Parijs. Hij heeft theologie gedoceerd in Oxford en zich ingezet in het pastoraat voor mensen met AIDS. In 1992 werd hij, 47 jaar oud, verkozen tot overste van zijn wereldwijde orde. Hij maakte reizen naar religieuzen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Hij spreekt even overtuigend en humoristisch als hij schrijft. Zijn boeken over christelijke spiritualiteit zijn bekroond en alom vertaald.
Naar lijst
Het evangelie volgens Pilatus
Bij het zoeken naar een boek dat bij de paastijd zou passen viel mijn oog op het boek van Eric-Emmanuel Schmidt. : ‘Het evangelie volgens Pilatus’.
Het verscheen in 2006 maar is ondertussen aan de tweede druk toe.
Het is een roman in drie delen.
In het eerste van de drie delen blikt Jezus (in de roman Yechoua genoemd) aan de vooravond van zijn arrestatie en kruisiging, terug op zijn leven.
Deel twee bestaat uit brieven van Pontius Pilatus aan zijn broer Titus. In de brieven vertelt hij over de terechtstelling en kruisiging van Yechoua en de tijd die daarna aanbreekt. Als het gerucht steeds hardnekkiger wordt dat Jezus uit de dood is opgestaan, besluit Pilatus op reis te gaan om te zien of dit waar is.
Tot slot reflecteert de auteur in het derde deel op de totstandkoming van de roman, waarbij keuzes worden toegelicht en maatschappelijke reacties op het werk worden meegenomen. Mede hieruit blijken de vele parallellen tussen religieus zoekenden in de hedendaagse samenleving en de belangrijkste personages – allen van vlees en bloed – in deze roman. Lezenswaardig, voor zowel gelovigen als ongelovigen.
Over Eric-Emmanuel Schmitt (1960)
Laat honderd mensen hun tien favoriete schrijvers opnoemen, de kans dat Eric-Emmanuel Schmitt erbij zit is heel klein.
Toch wordt geen enkele Franse schrijver, toneelauteur en filosoof op dit ogenblik meer gelezen, vertaald en gespeeld dan Eric-Emmanuel Schmitt.
Hij was ongelovig tot hij een mystieke ervaring onderging in de Sahara. Die diepe verwondering over de vragen des levens probeert hij ook in zijn boeken over te brengen.
Zijn oeuvre bevat enkele pareltjes die geen enkele lezer onberoerd zullen laten. U hebt misschien al gehoord van ‘Oscar en oma Rozerood’?
De Frans-Belgische dramaturg geniet dan ook wereldwijd bekendheid.
Hij maakt op een ontroerende manier helder wat er mooi is in een godsdienst. Zijn dialogen zijn virtuoos en geestig, zijn taalgebruik helder en licht, zijn personages sterk.
Naar lijst
Hotel Molokai
Op zondag 11 oktober 2009 werd Pater Damiaan door paus Benedictus XVI op het Sint-Pietersplein in Rome heilig verklaard. De weerklank van deze gebeurtenis in onze contreien is zonder weerga en het staat vast dat deze Grootste Belg en Heilige, ook 10 jaar na zijn heiligverklaring, een bron van inspiratie blijft voor ons dagelijks leven.
Zijn jaarlijkse feestdag is op 10 mei.
Vandaar deze boekbespreking:
‘Hotel Molokai’ Hilde Eynikel
'Hotel Molokai', zo noemden de melaatsen de pastorie van Pater Damiaan. Iedereen was er welkom. Het was een eenvoudig huisje, niet kraaknet maar wel proper, zonder luxe of frivoliteiten. Twee maanden na Damiaans dood werd de pastorie gesloopt.
Hilde Eynikel, doctor in de moderne geschiedenis aan de KU Leuven, is onder meer bekend als auteur van het kritische 'Damiaan : de definitieve biografie' (1997)*.
In 'Hotel Molokai' focust ze vooral op de tijd die Damiaan doorbracht op het melaatseneiland Molokai. Het boek start met Damiaans afscheid van zijn familie en zijn reis naar Molokai, waar hij wordt geconfronteerd met armoede, ellende, ziekte en dood. Daarnaast schetst de auteur ook een scherp beeld van het rigide kloosterleven en de politieke omstandigheden aan het einde van de negentiende eeuw. Verder beschrijft Eynikel hoe Damiaan evolueerde van een katholieke zieltjeswinnaar naar een gedreven persoonlijkheid die vol liefde voor andersdenkende medemensen zorgde, en schetst ze Damiaans besmetting met melaatsheid, zijn aftakeling en het gebrek aan steun van de Kerk. De auteur slaagt er wonderwel in om het vele archiefmateriaal te verwerken tot een meeslepend levensverhaal, dat het stichtelijke genre ver overstijgt. Bovendien is het boek doorspekt met nieuwe inzichten. Met zwart-witfoto's, een bibliografie en bibliografische eindnoten.
Naar lijst
‘Op weg naar huis’ van Henri Nouwen
Henri Nouwen overleed op 21 september 1996, drie weken nadat hij in dit opmerkelijke persoonlijke dagboek zijn laatste notitie had geschreven. Een jaar tevoren was hij op weg gegaan voor een spirituele ontdekkingsreis.
Dat was korte tijd nadat hij, na een jaar afwezigheid, was teruggekeerd naar de Daybreak-gemeenschap, een tehuis voor geestelijk gehandicapten in Toronto. Dit boek geeft in dagboekaantekeningen een weerslag van dat jaar buiten die gemeenschap. Het was een sabbatical year, waarin Nouwen, een van de bekendste schrijvers op het gebied van christelijke spiritualiteit, zich meer wilde bezinnen. Hij had hierdoor ook de handen vrij om dit dagboek bij te houden. Anderen hebben uit dit dagboek een selectie gemaakt en de
uitgave verzorgd. In dit dagboek komt zo ongeveer alles aan de orde dat hij ervaart: zijn vermoeidheid zijn contacten met familie en vrienden, zijn twijfels maar ook zijn liefde voor alles en iedereen. Alles is ook vanuit de actualiteit geschreven, bijvoorbeeld doordat hij reageert op televisieprogramma's. Mede hierdoor is dit dagboek ook voor anderen aantrekkelijk om te lezen. Voor velen zal het lezen van dit dagboek herkenning oproepen van eigen ervaringen. Zijn vele boeken worden door velen gelezen. Die lezers zullen in dit levensverhaal van een jaar de man achter die boeken ontdekken.”
Henri J.M. Nouwen (1932-1996) was katholiek priester en professor aan verschillende theologische instituten en universiteiten in de Verenigde Staten. In 1986 verliet hij Harvard en ging hij wonen in de l'Arche-gemeenschap 'Daybreak' in Toronto (Canada), samen met geestelijk gehandicapten en hun assistenten. Hij behoort tot een van de meest gelezen auteurs op het vlak van christelijke spiritualiteit uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Van zijn boeken werden meer dan 7 miljoen exemplaren verkocht.
Naar lijst
Geloven is achterlijk, zeggen ze
open brief aan kerkverlaters
van Mark Van de Voorde
Geloof?
Het is een traditie. Een erfstuk dat enkel bij grote familiegebeurtenissen – een geboorte, een huwelijk, een uitvaart – wordt bovengehaald. Niemand weet waarvoor het dient, maar het wordt wel bewaard.
Je praat er niet over. Je doet alsof je er niets mee te maken hebt. Het is privé, want een beetje onwelvoeglijk.
Maar het staat ook meer en meer in de belangstelling. 'God is overal' kopt een krant. In praatprogramma's bekent een BV al eens dat hij in iets gelooft.
‘Iets’: de naam moet nog ingevuld worden, maar het verlangen is er.
Het boekje ‘Geloven is achterlijk, zeggen ze’ biedt een open, authentieke en scherp gestelde uitdrukking van een gelovige zienswijze die de lezer kan aanspreken en kan brengen tot 'dialoog, in de samenleving, met elkaar, in onszelf en met God'.
Secularisatie hindert volgens de auteur het geloofsleven niet (secularisme wel) en draagt in zich de uitdaging om wat geloof is, in reële vormen gestalte te geven.
In vijf hoofdstukken benadert de auteur aspecten die geloof en leven op elkaar betrekken. Om geloof levendig te houden, moet het worden uitgesproken en ook worden gevoed, al moeten we wel zoeken naar een nieuwe geloofstaal. Die moet groeien vanuit de overtuiging dat beleving meer is dan ervaring. Beleving grijpt naar het diepste van het hele zijn. Een boek dat lezers wakker wil schudden, 'of ze nu nog ter kerke gaan of niet'. Een aansprekende oproep die ongetwijfeld impact kan hebben, mede ook door de verduidelijkende beelden en voorbeelden die de auteur geeft en door de vermelding van korte illustratieve teksten van andere auteurs.
Mark Van de Voorde is een onafhankelijk publicist en opiniemaker. Hij was zeventien jaar perschef van het bisdom Brugge (1970-1987), eveneens zeventien jaar hoofdredacteur van Kerk&Leven (1987-2004) en daarna tot 2012 raadgever en speechschrijver van Yves Leterme, Steven Vanackere en Herman Van Rompuy. Sinds zijn pensionering schrijft hij voor diverse media in binnen- en buitenland.
Naar lijst
Biecht van een kardinaal door Olivier Le Gendre
Hebt u twijfels over uw daden in het verleden, Eminentie?
Ja, ik heb twijfels. Twijfelt u nooit?...
Zo begint de open en eerlijke ontmoeting tussen een kardinaal die open kaart speelt en een schrijver die slechts één verlangen koestert: te weten te komen wat een van de hoogste dignitarissen van de Kerk te zeggen heeft over de uitdagingen waarvoor de Kerk staat...
In de loop van drie samenkomsten ontplooit zich een heuse biecht: de kardinaal onthult zijn fouten en verkeerde keuzes, zijn vroegere manier van denken en de nieuwe wegen die hij nu bewandelt. Hij geeft heel wat informatie over het functioneren van de Kerk die te dikwijls geheimzinnig doet. Op een heldere en genuanceerde manier worden alle essentiële kerkelijke thema’s besproken, aangevuld met persoonlijke ervaringen en anekdotische verhalen. Uit onverwachte hoek krijgen gelovigen en niet-gelovigen een andere kijk aangeboden over het reilen en zeilen in de Kerk van vandaag.
Het eerste deel van de gesprekken speelt zich af in Rome (lente 2005), het tweede deel in Avignon (zomer 2005) en het laatste in Zuid-Oost-Azie (november 2005).
De kardinaal lijkt een belangrijke verantwoordelijke, die dichtbij Johannes-Paulus II werkte. Hij vermengt betekenisvolle anekdotes met zijn eigen openhartige mening en historische analyses. Hij bespreekt de twee stromingen binnen de kerk die het relativisme van onze tijd willen aanpakken: diegenen die de aloude praktijken willen herstellen en diegenen die naar het levensechte evangelie willen handelen. De kardinaal voegt de daad bij het woord en verlaat het Vaticaan om zich te ontfermen over verlaten kinderen en aidspatienten. Vlotlezende, interessante analyse van het kerkinstituut. Tussen de regels wordt duidelijk dat deze kardinaal allicht niet bestaat, maar een kardinaal is zoals hij eigenlijk zou moeten zijn. Een kritisch, hoopgevend boek. Paperback, sobere lay-out.
Olivier Le Gendre is een groot kenner van christelijke kringen waarin hij trouwens enkele verantwoordelijkheden op zich neemt. Hij is eveneens een gewaardeerd en succesvol auteur. Van dit boek werden in Frankrijk alleen al meer dan 25.000 exemplaren verkocht
Naar lijst
DE ZON KOMT OP OVER ASSISI
Eloi Leclerc
De auteur, Franciscaan, is al zijn hele leven gegrepen geweest door Franciscus van Assisi, want daar gaat dit boek over. De tegenstelling tussen de ontmenselijking die Leclerc onderging in het concentratiekamp Dachau in de oorlog en de houding van Franciscus die mens en dier als broeder beschouwt, is groot. Zonder de aanraking met het gedachtegoed van Franciscus zou de auteur nooit zijn positieve levensinstelling teruggevonden hebben. Hij schreef al verschillende boeken over Franciscus, onder andere over de diepere betekenis van zijn Zonnelied. Met herhaling wordt gewezen op de menselijkheid van Franciscus en zijn verzoenende houding. Dit alles moet een houvast zijn voor de huidige mensheid, onder andere tot uiting gekomen in de 'Universele verklaring van de rechten van de mens'. Het boek leest vlot weg en brengt de lezer nauw in contact met de wereld van Franciscus. Door het eenvoudige taalgebruik is dit boek geschikt voor een grote lezersgroep, die natuurlijk wel open moet staan voor het gedachtegoed van St. Franciscus.
De auteur aan het woord:
'Ik schrijf geen stichtelijk verhaal, daarvoor heb ik teveel bloed gezien dat door mensen werd vergoten. Mijn verhaal is een kreet van pijn en opstandigheid, een vulkaan die haar hete ingewanden uitspuwt. Zonder de ontmoetingen met de Poverello van Assissi die een goddelijk licht op mijn weg liet schijnen, had ik ongetwijfeld alleen helse herinneringen neergeschreven, maar mijn 'bittere bitterheid' veranderde, over de afschuw heen, in een oneindig zacht lied. Luister met gespitste oren! Het is het eenvoudige lied van de aarde die, na een stormachtige nacht, in de stilte van het ochtendgloren, een vleug van tederheid over zich heen voelt gaan
Naar lijst
ALS GOD RENOVEERT
James Mallon, hoewel van Schotse geboorte, groeide op in Nova Scotia, Canada. Hij was er jarenlang parochiepriester, maar is intussen vrijgesteld als bisschoppelijk vicaris voor parochievernieuwing in het bisdom Halifax-Yarmouth. Zijn ervaring in parochiepastoraal en zijn missionaire bevlogenheid maakten hem tot een veelgevraagd spreker. Hij schreef het boek ‘Divine Renovation’ dat bij Adveniat en Halewijn werd uitgegeven in Nederlandse vertaling, getiteld: Als God renoveert – De parochie van onderhoud naar bloei. Met zijn boek tracht Mallon parochies aan te moedigen en te begeleiden van een vergrijzende ‘gewoontepastoraal’ of ontmoedigde ‘onderhoudskerk’ naar een levendige en dynamische geloofsgemeenschap. De sleutelwoorden die hij daarbij niet schuwt zijn missionair, evangelisatie en discipleship (leerlingschap).
Hieronder alvast een voorsmaakje uit het boek
'Er is één onontkoombaar probleem waarmee we als katholieken te maken krijgen als het gaat om gastvrijheid tegenover niet-kerkgangers, of niet-katholieken, en dat is de liturgie.'
'Hoe schitterend de liturgie ook is, zij is van nature ongastvrij tegenover de buitenstaander, omdat het de eredienst is van de ingewijden. Zij veronderstelt kennis van de basistheologie, gebaren houdingen, gebeden en rituelen die de niet-katholiek of niet-kerkganger vaak volkomen vreemd zijn. Daar komt nog bij dat we als katholieken met onze handelingen maar al te vaak lijken te suggereren dat we aannemen dat iedereen in de kerk katholiek is en weet wat hij of zij moet doen en zeggen.'
'Deze laten-we-doen-alsof-iedereen-praktiserend-katholiek-is-houding blijft een belangrijke hinderpaal voor echte gastvrijheid in onze kerken.
'Zolang we bij eucharistievieringen in het weekend en andere vieringen niet-kerkgangers in ons midden hebben, is er geen echte oplossing voor dit probleem. De eerste stap is te herkennen dat ‘het probleem’ een geweldige kans biedt. Het allereerste wat we kunnen doen in situaties waarin duidelijk is dat er mensen met verschillende achtergronden aanwezig zijn, is hun een teken van herkenning geven, hen te verwelkomen en hen uit te nodigen om naar vermogen deel te nemen aan onze eredienst. Doen alsof gasten er niet zijn is buitengewoon ongastvrij. Enkele kleine aanwijzingen in de homilie of tijdens de viering, of de gasten wijzen op boekjes die beschikbaar zijn, kan een grote bijdrage leveren aan de gastvrijheid.' (p. 121-123)
Naar lijst
DE WERELD VAN DE WACHTER
van Dirk De Wachter
Onze wereld is niet dezelfde als die van gisteren. Tussen de stortvloed aan beeld en geluid, de digitale wereld en de dreiging van terrorisme kijkt de moderne mens in de spiegel, en vindt daar enkel zichzelf. Hoe gaan we om met die dolgedraaide maatschappij in deze tijden? En met onszelf?
In ‘De Wereld van De Wachter’ staat succesauteur Dirk De Wachter op uit de psychiaterstoel en trekt de wereld in, op zoek naar de mens die hij is. Op zoek naar de manier waarop mensen vandaag echt kunnen samenleven. Op zoek naar de zin van onze dagelijkse realiteit. Van literatuur en kunst over virtual reality tot de kracht van de jeugd: dit boek is een neerslag van een persoonlijke zoektocht naar hoop voor de moderne mens, in tijden waarin het mag om het niet meer te weten.
We laten Dirk De Wachter even zelf aan het woord om zijn boek voor te stellen:
“Ik chargeer. Welbewust. Het is tijd om uit onze bunkers te komen. Tegelijk zeg ik meer dan ooit: ik weet het niet.”
“Ik denk dat bij ons in het Westen het individualisme is doorgeschoten. Sinds we God gedood hebben, gingen we zijn rol een beetje overnemen en verhieven we onszelf tot hemelse proporties. Het probleem is dat dat ikkige het verbondene heeft overrompeld. Volgens mij is een mens maar een mens in de blik van de ander.’
Dirk De Wachter is psychiater-psychotherapeut en diensthoofd systeem- en gezinstherapie aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de K.U.Leuven, campus Kortenberg. Hij is opleider en supervisor in de gezinstherapie in verschillende centra in binnen- en buitenland.
Zijn boeken zijn stuk voor stuk eyeopeners.
De ‘Wereld van De Wachter’ is een echte aanrader voor iedereen die kritisch in het leven wil staan en op zoek wil gaan naar een zinvolle invulling ervan.
Naar lijst