zo beginnen we menigeen gebed terwijl we een kruisteken maken. Aan dit teken kan men ons als christen herkennen en heel ons leven staat in dat teken van het kruis. Het staat al aan het begin in de doop waarbij de voorganger zegt: "De gemeenschap van Jezus Christus is blij je in haar midden op te nemen. In haar naam teken ik u met het teken van het kruis". Op het einde van ons leven, alvorens ons aan de aarde toe te vertrouwen zegt de Kerk: " Ik teken uw lichaam met het teken van het kruis, opdat het op de laatste dag zal verrijzen en eeuwig leven bezitten". Vader, Zoon en Geest vieren we de week na Pinksteren in de liturgie met het feest van de Heilige Drie-eenheid.
Met drie aan tafel
In 2000 wijdde kardinaal Danneels zijn hele paasbrochure aan de drie-eenheid: Met drie aan tafel. “De woorden van het kruisteken”, schrijft hij, “dompelen ons onder in de heilige Drie-eenheid. We verenigen ons innig met de Vader, de Zoon en de Geest: uit Hen komen we voort, met Hen in ons hart leven we, naar Hen toe zijn we op weg. Ze zijn begin en einde van alles wat we doen. Als we een kruisteken maken dan hult dat gebaar ons in die drie-ene God als in een mantel. We 'bekruisen' ons helemaal van hoofd naar hart en van schouder naar schouder. "In de naam van de Vader.." waarbij we ons voorhoofd aanraken, de bron van ons denken en handelen. De Vader is de bron van alles, de Schepper die alles in het leven roept.
"In de naam van de Zoon ... " met de hand op ons hart en de schoot, de plaats waar God is
mens geworden in Maria. Hij is heel dicht bij ons, komt zelfs in ons met de communie.
"In de naam van de H. Geest .. " tekenen we ons van schouder tot schouder, de plaats van de kracht; want de Geest is kracht en energie. Het kruis zelf is de knoop tussen horizontaal en verticaal, gekruist op de plaats tussen de beide liefdes: de verticale tot God en de horizontale tot de naaste. We stellen heel ons wezen, ons leven zo in dienst van het dubbel gebod van de liefde, de samenvatting van de hele wet. Door het kruisteken doen we meer theologie dan we vermoeden: we belijden dat we kinderen zijn van de Vader, broers en zussen van Jezus en de tempels van de H. Geest.”
Icoon van Roublev
Velen hebben in de loop der tijden gepoogd om deze Drievuldigheid in beelden vast te
leggen: het bekendste beeld is wellicht de icoon van Roublev. In 1425 kreeg deze Russische monnik van zijn abt de vraag om de Drievuldigheid zo te schilderen dat de broeders met vreugde vervuld zouden worden om zich te laten inspireren door de Liefde die God is. Hij ging zoals zijn voorgangers iconenschilders te rade in de bijbel bij het verhaal van het bezoek van de drie vreemdelingen aan Abraham en Sara. Deze komst van de drie wordt ook als eerste komst van God aan de mens gezien. Zijn uitdrukking is schitterend en wereldbekend. Abraham en Sara zijn niet afgebeeld. Is de mens dan verdwenen of toch niet? Neen, hij wilde alle kinderen van Abrahams geslacht erbij. Als je goed kijkt zie je dat het perspectief omgekeerd werd, wat veraf is is groter en wat dichterbij is wordt smaller. Op die manier wordt heel het tafereel naar de toeschouwer gebracht. Wie naar de icoon kijkt wordt mee aan tafel gevraagd op de plaats die vrij gehouden is. God is geen verre kracht maar een en al nabijheid. Iedereen is welkom aan zijn tafel. Er zit beweging in. Ze begint rechts onder bij de figuur in het groen: de Geest. De Geest zet ons mensen in beweging. Zijn onderkleed is blauw van kleur, teken van de goddelijkheid. De beweging komt uit bij de rug van de linkerfiguur, de Vader. Iedereen komt uiteindelijk thuis in de liefde van de Vader. Bij de Vader zien we wat verborgen een deel van zijn blauwe onderkleed: het is zijn goddelijkheid die geen mens heeft gezien. Er is niet alleen het thuiskomen, ook het gezonden worden: van zijn rechterarm gaat er een tweede beweging naar de rechterarm van de Geest, langs zijn gelaat en tot het gelaat van de middelste figuur die men als Jezus ziet. Die centrale figuur is een mens van vlees en bloed wat door zijn rood, purperen kleed wordt weergegeven. Het blauwe van zijn bovenkleed duidt dan op het goddelijke van Hem. Het is deze figuur die naar de kelk in het midden wijst als teken van Gods solidariteit met ons mensen tot het uiterste. De drie figuren buigen naar mekaar, luisterend, bevruchten elkaar en ook dezen die met hen aan tafel gaan, ook wij dus. Ze staan alle in relatie met mekaar. In respect voor hun anders zijn, in een communio waar men mekaar bevestigt in liefde.
Geroepen tot gemeenschap
In die communio, mogen wij thuiskomen en Kerk vormen, hoe verschillend we ook zijn. Als gemeenschap mogen wij ons voeden aan deze tafelgemeenschap van God, aan hun gemeenschap van liefde. Vandaar worden we ook telkens gezonden zoals Jezus het in het evangelie doet maar met de belofte dat Hij met ons is alle dagen tot aan de voltooiing.
Moge dat ons tot vreugde zijn. Een mooie feestdag aan iedereen!
pastor Guido