Het inzicht dat de zorg voor de schepping en ons milieu een essentiële verantwoordelijkheid is voor ieder van ons, wordt prachtig verwoord door paus Franciscus in zijn oproep tot Wereldgebedsdag voor de Schepping op 1 september. Het herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van een groter geheel – dat onze levens verbonden zijn met die van andere levende wezens, de natuur en het milieu waarin we leven.
We maken al van voor onze geboorte deel uit van dat leven hier op aarde. Dat land dat al aan onze vaderen geschonken werd. Bekijken we ons leven hier op aarde als een gave, als een geschenk en zijn wij hier dankbaar voor? Hebben we aandacht voor die bloeiende bloemen, de zon, de regen, de wind – want zelfs regen en wind hebben we soms nodig …
Op zondag tijdens de oneven weken, bidden we tijdens het ochtendgebed van het brevier telkens een prachtige lofzang genomen uit de profeet Daniel, die verwijst naar de gehele schepping. Ik verwees al naar enkele natuurelementen, maar persoonlijk houd ik altijd even halt bij volgend vers:
‘Looft de Heer, zeegedrochten, alles wat leeft in het water, vogels des hemels, prijst Hem‘…
Na dit vers luister ik even naar de vogels die fluiten, naar de duif die ‘roekoet’. In de herfst of de winter bij het duister zoek ik hen in de bomen, op de daken of in de vlucht. Om zo toch één te zijn met wat er leeft in de natuur en om te beseffen, we leven als mens in de natuur, maar niet alleen, en zelfs veel breder hoor je dan eigenlijk te denken, zelfs niet alleen op de Desselse Heide, maar hier op aarde.
Het is belangrijk te erkennen dat we als gelovigen ook een morele plicht hebben om op te komen voor de aarde en de kwetsbare inwoners ervan. De gevolgen van klimaatverandering raken immers niet alleen ons lokale milieu, maar straffen ook de meest kwetsbaren in onze wereld –de mensen die al lijden onder geweld, oorlog en natuurrampen. Hierin ligt het belang van solidariteit: we zijn niet alleen verantwoordelijk voor ons eigen leven, maar ook voor dat van onze broeders en zusters wereldwijd.
De dankbaarheid die we voor onze omgeving moeten voelen, kan ons aanzetten tot actie. Elk klein gebaar, zoals het waarderen van de schoonheid van een bloeiende bloem of het luisteren naar het gezang van vogels, draagt bij aan ons begrip van de wereld om ons heen. Dat besef nodigt ons uit om met zorg en respect om te gaan met onze aarde, onze huizen, en met elkaar.
Als we in de afgelopen periode van regen en nattigheid, naar de velden en akkers keken, en zagen dat de landbouwers hun akkers niet konden bewerken deed ons dat allen nadenken.
De veranderingen in ons weer – zoals de overstromingen en droogte – zijn duidelijke tekenen van de noodzaak om ons gedrag te heroverwegen. De oproep van pater Phil Bosmans is dan ook fundamenteel:
‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf.’
Zelfreflectie en veranderingen in ons dagelijks leven kunnen een krachtige impact hebben. Dit kan variëren van kleine veranderingen in ons consumptiepatroon tot onze betrokkenheid bij bredere milieuprojecten.
De uitnodiging is dus om met zachtmoedigheid door het leven te gaan, altijd met het besef dat onze acties impact hebben op de wereld en dat we stap voor stap kunnen bijdragen aan een grotere verandering. Als we aandacht hebben voor onze omgeving, kunnen we vriendelijkheid en duurzaamheid bevorderen en zo een positieve erfenis nalaten voor toekomstige generaties.
Het besef dat we deel uitmaken van een complex ecosysteem leert ons niet alleen om onze verantwoordelijkheid te erkennen, maar ook om waardering en liefde te hebben voor de wonderen van de schepping.
Laten we onze ogen, ons hart en onze handen openstellen voor de wereld om ons heen, en handelen vanuit een plek van dankbaarheid en zorg. en op die manier leven, in harmonie met elkaar.
Jurgen Deckx
