Feest van de HH. Aartsengelen

Engelen zijn volgens de kerkelijke leer geestelijke schepselen van God. Ze hebben verstand en een eigen wil, maar geen lichaam. Ze leven voortdurend dicht bij God en zijn Gods boodschappers bij de mensen. Kardinaal Joseph Ratzinger (de latere paus Benedictus XVI) schreef: 'Een engel is zoiets als de persoonlijke aandacht waarmee God aan mij denkt.' Het heeft dus zin om engelen te hulp te roepen en hen te vragen bij God te pleiten. In de katholieke traditie krijgt ieder mens van God een beschermengel.

In de christelijke traditie zijn er drie aartsengelen. Leidinggevende engelen zeg maar, die op een bijzondere manier betrokken zijn bij de verlossing van de mensheid. De aartsengelen worden meestal afgebeeld als gevleugelde, baardloze jonge mannen. De katholieke Kerk vereert er drie: Michaël, Gabriël en Rafaël. Waarvoor staan ze en hoe houd je ze uit elkaar?

In de hele Bijbel komt Michaël als engel vijf keer voor. Drie keer in het boek Daniël, een keer in de Openbaring van Johannes en een keer in de Brief van Judas. Alleen in het laatste wordt Michaël ook aartsengel genoemd. Zoals in de Openbaring wordt hij in verband gebracht met de duivel, maar wel opvallend minder strijdvaardig: 'Zelfs de aartsengel Michaël waagde het niet de duivel te beschuldigen en te veroordelen toen hij met hem twistte over het lichaam van Mozes. Hij zei alleen: 'Moge de Heer u straffen.' (Judas 1, 9). Het kwaad is sterker dan de menselijke vindingrijkheid, zoveel is duidelijk. In de christelijke traditie is Michaël de verpersoonlijking van alle hemelse hulp tegen zijn listen.

Enkele jaren geleden riep paus Franciscus katholieken op om te bidden tot de aartsengel Michaël tegen het kwaad in de wereld en de kerk. Paus Leo XIII schreef een bijzonder gebed na een visioen in zijn privékapel op 13 oktober 1884.

De aartsengel Gabriël
De aartsengel Gabriël is het bekendst omwille van de aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria (Lucas 1, 26-38). In die context is hij ontelbare keren geschilderd, meestal links van Maria met uitgestoken vinger of hand. Maria schrikt op uit haar gebed en wendt zich nederig af van de engel. Een lelie symboliseert de maagdelijkheid van Maria. Gabriël kondigt in het evangelie volgens Lucas nog een andere geboorte aan: die van Johannes de Doper aan Zacharias.

Vanwege zijn rol in het Bijbelboek Tobit is Rafaël de beschermheilige van reizigers, pelgrims, emigranten, spoorwegpersoneel, enz. en van artsen, apothekers, verplegend personeel en zieken. Behalve aan zijn engelenvleugels herken je Rafaël in gezelschap van Tobias, met wandelstok, veldfles en reistas of met een vis.

De aartsengel Uriël
Uriël (Hebreeuws: 'Het licht van God' of 'mijn licht is God') is een van de aartsengelen van het christendom en het jodendom.

Uriël in het Jodendom
Uriël verschijnt in de Joodse traditie pas ver na de Babylonische ballingschap (6de eeuw vóór Christus), namelijk in het Eerste boek van Henoch (de oudste delen zijn van ongeveer de 3de eeuw vóór Christus). Volgens dit geschrift werd Uriël door God naar Noach gestuurd om hem te waarschuwen voor de zondvloed. Noach moet zich verbergen en zich niet meer in het openbaar vertonen. Ook krijgt hij van Uriël de opdracht en aanwijzingen om een ark te bouwen om de watervloed te overleven. Uriël wordt ook genoemd als de Wachter die gesteld is over de Tartarus, de plaats waar engelen gestraft worden.

In het tweede boek van Henoch, een tekst van vóór 70 na Christus, krijgt Uriël van God de opdracht de naar de hemel opgestegen Henoch driehonderdzestig boeken te dicteren, die alles bevatten wat er te weten valt. Uriël wordt vaak gezien als cherubijn 'aan de poort van de tuin van Eden, met een brandend zwaard' of de engel die over 'onweer en terreur waakt'. In het Leven van Adam en Eva wordt Uriël gezien als een cherubijn in het derde hoofdstuk van Genesis. In andere angelologieën (= leer over de engelen) wordt Uriël gezien als serafijn, regent van de zon, vlam van God, engel van de heilige Geest, waker over het dodenrijk of aartsengel van de redding.

Uriël in het christendom
Uriël wordt alleen genoemd in de Apocriefen van het Oude Testament en komt in de Canon van de Bijbel niet voor en wordt daarom door o.a. de Rooms-Katholieke Kerk niet erkend en vereerd. Uriël is wel in de christelijke traditie opgenomen. Er is een overlevering dat Uriël Zacharias en Elisabeth, de ouders van Johannes de Doper, aanspoorde om naar Egypte te emigreren om zich bij Jozef en Maria en de jonge Jezus te voegen.