Wat zal er nu volgen, vraag je je als lezer wellicht af? In de voorbije jaren ging ik regelmatig kijken naar de Thomas website van de KU Leuven. Zij hadden er namelijk een nieuwe rubriek bij: “Bijbelse spreekwoorden en uitdrukkingen in onze taal.” Onze aan de Bijbel ontleende uitdrukkingen zijn zo goed als ontelbaar. Ook al vinden we de taal van de Schrift soms verouderd of moeilijk geschreven, onze taal is er meer van doordrongen dan we zelf beseffen. Dus waarom zouden we dit niet meegeven aan de lezers van Kerk en Leven?
We geven jullie in dit rubriekje telkens een aantal gezegden die we nog courant gebruiken. En uiteraard leggen we de link met de overeenkomstige tekst, en een korte uitleg. Hopelijk valt het bij jullie in goede aarde. (Mc. 4,8)
Door het oog van de naald kruipen.
Bij Matteüs lezen we het volgende: "Ik zeg het jullie nog eens: het is gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan" (Mt. 19:24). In de Nederlandse taal betekent dit spreekwoord (nipt) aan een groot gevaar ontsnappen.
Je dagen zijn geteld.
"Zijn dagen zijn geteld" is een uitdrukking die wel eens wordt gezegd van iemand die niet lang meer te leven heeft. De oorsprong gaat terug op het boek Daniël 5, 26 waar staat: "(..)God heeft de dagen van uw koningschap geteld en er een einde aan gemaakt."
Muggenziften.
Het heeft zijn oorsprong in het evangelie van Matteüs waar Jezus een boodschap heeft voor de schriftgeleerden: "Wee jullie, schriftgeleerden en Farizeeën, huichelaars, jullie geven tienden van munt, dille en komijn, maar veronachtzamen wat in de wet zwaarder weegt: recht, barmhartigheid en trouw, terwijl men het een zou moeten doen zonder het andere te laten. Blinde leiders zijn jullie, die uit hun drank de muggen ziften, maar een kameel wegslikken." (Mt. 23:23-24) Bij ons wordt het werkwoord gebruikt om aan te geven dat er gezeurd wordt over kleinigheden.
Niets nieuws onder de zon.
Wanneer er ‘niets nieuws onder de zon is’, dan zijn de gebeurde feiten reeds geweten of is een bepaald voorval al eerder gebeurd. De oorsprong gaat terug op Prediker 1,9: "Wat er was, zal er altijd weer zijn, wat er is gedaan, zal altijd weer worden gedaan. Er is niets nieuws onder de zon."
Niet van gisteren zijn.
In het boek Job zegt Bildad het volgende: "Wij zijn van gisteren, weten niets, ons leven hier is vluchtig als een schaduw." (Job 8,9) Wie van gisteren is, weet niets. Daarom betekent onze uitdrukking ‘niet van gisteren zijn’ dat men net wel goed op de hoogte is.
Jos Ovaere,
leerkracht godsdienst, St.-Tarcisiusinstituut Zoutleeuw
(http://www.kuleuven.be/thomas/page/bijbels-gezegd/)
