De gerestaureerde glasramen van de Sint-Martinuskerk
Tijdens de Nacht van de geschiedenis gaven architect Frans Deschoenmaeker en Daniël Vandenbroucke info over de glasramen in de Sint-Martinuskerk.
Architect Deschoenmaeker lichtte de restauratietechnieken toe, waarmee de negen glasramen in 2005 hersteld werden. Daniël Vandenbroucke schetste de beeldinhoud van de glasramen.
Hier vindt u een beschrijving met foto's van de negen ramen door Daniël Vandenbroucke.
Klik !
Voor een geschiedenis van de glasramen in de Sint-Martinuskerk: klik hier!
| Middenkoor |
Links |
Dubbel glasraam |
|
|
Boven het dubbele glasraam zijn ganzen afgebeeld
|
|
|
|
H. Martinus
en
H. Maria |
Soms wordt Martinus afgebeeld met een gans: men wilde hem bisschop van Tours benoemen.
Hij wilde dit niet en verstopte zih in een ganzenhok.
Maar hij werd verraden door het gesnater van de ganzen.
Vandaar: Gans eten op Sint-Maarten. |
|
| 1. MARTINUS |
|
|
|
|
Naam op het glasraam
|
H. MARTINUS |
|
Wapenschild
|
Onderaan wordt het wapenschild van Mgr. De Smedt afgebeeld. |
|
Andere schilden
|
Bovenaan: groen met een lelie |
| Tekst |
‘MINISTRANDO ’(is ‘ik zal dienen’). Dit was de bisschopsleuze van Mgr. Emiel-Jozef De Smedt, 24ste
bisschop van Brugge (bisschop van 1952 tot 1984).
|
|
Gift
|
Het gemeentebestuurvan Koekelare |
Beschrijving
figuur
|
Het stelt een zijdelings kijkende Sint-Martinus voor als krijger met een blauwe maliënkolder onder de bruine mantel. Hij draagt een bisschopsmijter op het hoofd en heeft een kort ringbaardje.
Met de ene hand steunt hij op een zwaard en met de andere houdt hij een gouden bisschopsstaf vast.
|
| Kleur beeld |
Bruine mantel, gele staf |
| Waarom? |
Patroon van de kerk en de parochie aan hem toegewijd. |
| |
|
|
| Info over Sint-Maarten |
|
|
| Geboren |
+316 te Sabaria in Hongarije nu Sarwar. |
| Gestorven |
Te Candes (Tours) op 8 november 397 |
| Hoe bekend |
Door de manteldeling aan kerk van Amiens. Hij gaf de helft aan een bedelaar. |
| Afbeelding |
Als soldaat te paard terwijl hij met zijn zwaard zijn mantel in tweeën deelt en de helft schenkt aan een bedelaar.
Ook als bisschop met mijter en kromstaf in gezelschap van bedelaars aan wie hij geld geeft.
Soms met een gans: men wilde hem bisschop van Tours. benoemen, hij wilde niet en kroop tussen de ganzen en hij werd verraden door hun gesnater.
Gans eten op Sint-Maarten |
| Levensbeschrijving |
Zoon van een Romeinse officier.
Wordt op zijn 15 de soldaat. Zijn liefdadigheid is merkwaardig; Op een winterse avond deelt hij zijn mantel te Amiens.
Hij laat zich dopen op zijn 18 de en verlaat het leger en wordt soldaat van Christus
In 362 stichtte hij het eerste klooster te Ligugé (Poitiers). Gedurende de oorlog (40-45) leefde Schumann, een jood, er ondergedoken als pater.
In 372 werd hij bisschop van Tours.
Sulpicius Severus publiceerde de ‘ vita Martini’al in 397. Zonder deze publicatie zou Martinus nooit bekend geworden zijn.
|
| Mirakel |
Symbool van de naastenliefde. De kinderen krijgen geschenken op 11 november. |
| Patroonheilige |
Soldaten, ruiters, smeden, wevers, kleermakers, bedelaars en kuipers |
| Aanroeping |
Tegen: Bedwateren, alcoholisme, huiduitslag, koorts, pokken, roos, slangen en wormen
Voor: een goede oogst |
| |
|
|
| 2. ONZE-LIEVE-VROUW MET KINDJE JEZUS OP DE ARM |
|
|
Naam op het glasraam |
H. MOEDER GODS |
|
Wapenschild
|
Paus Pius X |
| Tekst |
OPUS JUSTITAE PAX (werk,
rechtvaardigheid, vrede)
Onderaan:
’ GIFT VAN HET
GEMEENTEBESTUUR KOEKELARE 1955 ’ |
|
Gift
|
Het gemeentebestuur van Koekelare
|
| Beschrijvingfiguur |
O.L.Vrouw met blauw kleed en kroon met roze
Kindje Jezus op de arm |
| Kleur |
Blauw |
| Waarom? |
Pastoor Maria-Hendrik Demeester had een grote devotie voor de H. Maria.
Hij was voorheen pastoor in de mariaparochie Izenberge.
Hij schonk in 1952 een Mariabeeld aan onze kerk. |
| |
|
|
| Info over Paus Pius X |
|
|
| |
Paus Pius X (Giuseppe SARTO ( °2/6/1835) ( + 20/08/1914)
Hij was paus van 1903 tot 1914.
Was voor ‘strikt kerkelijk leven’. Reorganisatie priesterwijding herziening brevier en missaal, herstel Gregoriaans
Streng optreden als de katholieke leer of rechten werden geschonden (aanvaring met protestantisme) |
| |
|
|
Terug naar overzicht
| Middenkoor |
Midden |
Dubbel glasraam |
|
|
Boven het dubbele glasraam is het Lam Gods afgebeeld: |
H. Hart
en
H. Lutgardis
|
|
|
| 1. H. Hart |
Naam op het glasraam |
H. HART VAN JEZUS |
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van Koekelare |
|
Andere schilden
|
Boven: rood-geel hart |
| Tekst |
KOEKELARE |
| Gift |
Het gemeentebestuur van Koekelare |
| Beschrijving figuur |
Rood kleed en toont zijn H. Hart |
| Waarom? |
Als blijvend aandenken van de plechtige toewijding
der gemeente aan het H. HART OP ZONDAG 3 JULI 1955.
|
| |
|
| |
|
|
Terug naar overzicht
| 2. H. Lutgardis |
Naam op het glasraam |
H. LUTGART |
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van Vlaanderen |
|
Andere schilden
|
Lutgardis was Benedictinesse en daarom staat bovenaan :
C | S
P | B
Wat betekent:
Crux Sancti
Patris Benedicti
( Het kruis van onze Heilige Vader Benedictus) |
| Tekst |
VLAANDEREN |
| Gift |
Het gemeentebestuur van Koekelare |
Beschrijving figuur en symbolen,
Kleur beeld |
Kloosterpij met kap is zwart en met een kruis in de hand |
| |
Waarom? |
Patrones van de Vlaamse beweging
Was een van de eerste vereersters van het heilig hart |
Terug naar overzicht
| Middenkoor |
Rechts |
Dubbel glasraam |
|
|
Boven het dubbele glasraam is een zeilschip afgebeeld:
De legende leert dat Bertinus naar een geschikte plaats zocht voor een
klooster. Hij liet een onbestuurde boot de rivier de Aa afvaren en het bootje
strandde op het eiland Sithiu, dit door toedoen van God of een engel.
|
H. Donatianus
en
H. Bertinus
|
| 1. Donatianus |
Naam op het glasraaam |
H. DONATIANUS |
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van Brugge |
| Andere schilden |
geen |
| Tekst |
BISDOM BRUGGE |
| Gift |
Het gemeentebestuur van Koekelare |
Beschrijving figuur en
symbolen
Kleur beeld |
Als bisschop met in zijn handen een groen wiel met brandende kaarsen.
Rode mantel |
| Waarom? |
Patroon van het bisdom
- Sinds 1559 behoren we tot het bisdom Brugge
- 1801 -1834 bisdom Gent
- 27 mei 1834 bisdom Brugge. |
| |
|
|
| Info over H Donatianus |
|
| Heiligennaam |
Donatianus van Reims |
| Andere namen |
Donatianus van Brugge, Donaas, Donatus, Donas |
| Geboren |
? |
| Gestorven |
389 |
| Hoe bekend? |
Als kind werd Donatianus in de Tiber gegooid, paus Dionysius, die in de buurt was, liet een wiel of rad met vijf
brandende kaarsen te water en redde Donatianus. De kaarsen bleven branden
Zijn relieken bevinden zich in Brugge |
| Afbeelding |
Als bisschop met een kruisstaf |
| Levensbeschrijving |
Stamde af van een Romeinse familie.
Zevende bisschop van Reims in de 4 de eeuw |
| Patroonheilige |
Drukkers |
| Aanroeping |
Overstroming, droogte en hagelbuien |
| Feestdag |
14 oktober |
Terug naar overzicht
| 2. Bertinus |
Naam op het glasraam |
H. BERTINUS |
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van de Sint-Bertinusabdij Sint-Omaars |
|
Andere schilden
|
Bovenaan: 3 groene klavertjes |
|
Tekst
|
ABDIJ ST-OMAARS
Onderaan: TOEWIJDING DOOR HET GEMEENTEBESTUUR
3/7/55.
En handtekening: R. VANDEWEGHE
|
| Gift |
Het gemeentebestuur van Koekelare |
|
Beschrijving figuur en symbolen
Kleur beeld
|
In zwarte benedictijnerhabijt met abtstaf, en een
schip in zijn handen. |
| |
Waarom? |
In 1106 ging de kerk van Koekelare over naar de Abdij van
Sithiu (St-Omer). Dit tot 1437.
In 1106 verleende de bisschop van Doornik het patroonrecht aan de Sint-Bertinusabdij in Sithiu.
Sint-Bertinus was er de stichter van. |
| Info over H. Bertinus |
|
| Heiligennaam |
Bertinus van Poperinge |
| Andere naam |
Bertijn |
| Geboren |
Te Konstanz (Bodenmeer) |
| Gestorven |
Sithiu 698 |
| Hoe bekend? |
Sint-Bertinus was stichter van de Sint-Bertinusabdij te Sithiu. |
| Afbeelding |
In zwarte benedictijnerhabijt met abtstaf, kruisbeeld en schip |
| Levensberschrijving |
Abt van Sithiu + 660(Saint-Bertin)
Kerstende de streek van Noord-Frankrijk en het Poperingse |
| Visioenen |
De legende leert dat Bertinus naar een geschikte plaats zocht voor een klooster. Hij liet een onbestuurde boot de rivier
de Aa afvaren en het bootje strandde op het eiland Sithiu, dit door toedoen van God of een engel. |
| Feestdag |
5 september |
Terug naar overzicht
Zijbeuk Links
| ZIJBEUK Links |
Links |
Dubbel glasraam |
|
|
Boven het dubbele glasraam zijn afgebeeld:
Moeder Maria en kind Jezus.
|
H. Antonius
en
H. Amandus |
| 13 SINT ANTONIUS |
|
|
| |
Naam op het glasraam |
SINT ANTONIUS |
|
|
Wapenschild
|
Rode omtrek en daarin torentjes |
|
Andere schilden
|
Arend( Aerts ) en vinken ( Vynck ) |
| Gift |
Apotheker Aerts-Vinck uit de Dorpsstraat (vroegere
post) |
Beschrijving figuur en
symbolen
|
Bruine pij met op zijn arm een kind gezeten op
een boek
Rechts een lelie in zijn hand.
De Rozenkrans om zijn middel |
| |
Kleur beeld |
Bruin (franciscaan) |
| Info over de Heilige Antonius |
| Heilgennaam |
Antonius van Padua |
| Andere namen |
Antonius van Lissabon |
| Geboren |
1195 in Lissabon als Fernando de Bulhom |
| Gestorven |
1231 in Padua |
| Afbeelding |
Hij wordt voorgesteld als jonge baardloze franciscaan met bruine pij, halflange
schoudermantel, een witte koord en een rozenkrans om het middel. (in feite was hij nogal dik)
Ofwel een oudere man met baard in grijze of bruine kapucijnerkledij. In de ene hand een lelie
en in de andere een boek met het kindje Jezus erop.
|
| Levensbeschrijving |
Eerst augustijnermonnik en dan franciscaan
Verkondigde het geloof in Noord-Italië en Zuid-Frankrijk |
| Legende |
Jezuskind waarin graaf Tiso op een nacht Antonius zag zitten met een kind dat in lichtstralen
gehuld was.
De geknielde ezel: een ketter weigerde te knielen voor het Heilig Sacrament, maar de hongerige
ezel wel. |
| Wonderen |
Laten spreken van een pasgeboren kind. Zijn moeder werd beschuldigd van overspel, maar hij
verklaarde haar onschuldig.
De vrouw van een ridder kreeg een donkerkleurig kind. Antonius vroeg wie de vader was en het
kind wees de ridder aan en ‘Hij is het’.
Terug vinden van verloren voorwerpen
In een van zijn preken zei hij: heeft je hand of voet aanleiding tot zonde, hak het af en werp het
weg. Een jongeman deed het letterlijk. Antonius spoorde de voet op en zette hem terug vast.
Hij was een boek verloren. Hij bad tot God en de dief bracht het boek terug.
Antoniusbrood: Wanneer men dank zij Antonius iets terug vond moest men de armen een brood schenken.
|
| Patroonheilige |
Reizigers, bakkers, pottenbakkers, geliefden, paarden en ezels |
| Aanroeping |
Onvruchtbaarheid, koorts, pest.
Het terugvinden van verloren voorwerpen.
|
| Feestdag |
13 juni |
Terug naar overzicht
| 14 H. AMANDUS |
Naam op het glasraam |
SINT-AMANDUS |
|
|
Wapenschild
|
Lelies ( symbool van Frankrijk )
De adelaar ( symbool van het Helig Roomse Rijk) |
|
Andere schilden
|
Hindryckx-Sys |
|
|
| Gift |
Oscar Hindrycks-Sys |
Beschrijving figuur
en symbolen
|
Bisschop met mijter en een klooster of kerk in
zijn handen. Met een mijter en staf en een slang
op de grond die in zijn staf bijt.
Hij stichtte in onze streken veel kerken. |
| Kleur beeld |
Rode mantel daaronder blauw onderkleed |
| Waarom? |
Apostel van Vlaanderen
Behoorden tot 1559 tot het bisdom Doornik |
| Info over H. Amandus |
| Heiligennaam |
Amandus van Gent |
| Anderre namen |
Amandus van Maastricht, Amandus van Elnon |
| Geboren |
594 in Zuid-Frankrijk (Herbauge |
| Gestorven |
675 of 684 of 679 te Elnon |
| Hoe bekend |
Kerstening van Vlaanderen |
| Afbeelding |
Houdt soms een kerk of abdij in de hand
Afgebeeld met een draak (= duivel) die in zijn staf bijt
Een slang die rond zijn staf kronkelt
|
| Levensbeschrijving |
Hij trok naar Rome en werd er verbannen omdat hij kritiek leverde op het
zedeloze leven van koning Dagobert.
Was misschien ook bisschop van Maastricht.
Hij stichtte in Vlaanderen veel kerken en kloosters.
Zoals de Sint-Pietersabdij in Gent
Ook De St.-Amandsabdij van Elnon (=St.-Amand-les-Eaux)
Hij verdreef een slang door er een kruisteken over te maken. |
|
Legende
|
Hij verdreef een slang door er een kruisteken over te maken |
| Patroonheilige |
Patroonheilige van Vlaanderen
Wijnhandelaars, bierbrouwers, apothekers, herbergiers en kruideniers
|
| Aanroeping |
Verlamming, jicht, koorts stuipen, huidaandoeningen, epilepsie en veeziekten |
| Feestdag |
6 februari |
| |
|
Misschien behoorde Koekelare in de 7-8 ste eeuw tot de abdij van Elnon.
In 847 bevestigde Karel de kale gedane schenkingen van Koekelare, Roeselare en Ardooie aan de St.-Amandsabdij van Elnon. De abdij is
eigenaar van de gebieden zoals Koekelare.
Na de inval van de Noormannen schonk de bisschop van Elnon in 1106 (tot de Kerk en manse (=hoeve en 12 gem land) aan de SintBertinusabdij
van SITHIU St-Omer.
Wij behoorden tot 1559 tot het bisdom Doornik |
Terug naar overzicht
| ZIJBEUK Links |
Midden |
Dubbel glasraam |
| |
|
|
|
|
Boven het dubbele glasraam zijn afgebeeld:
O.L.V. van de 7 smarten
|
H. Lodewijk
en
H. Lucas |
| 15 H. LODEWIJK |
|
|
|
|
Naam op het glasraam |
H. LODEWIJK |
|
Wapenschild
|
Franse koning |
|
Andere schilden
|
Doornenkroon –wapenschild DENIS
Onderaan: IN MEMORIAM FILII DENIS MED DOC |
| Gift |
Notaris G. Masureel-Denis
Mevr. Maertens Oostende wilde de dood van haar zoon
(1910 -1955) herdenken door gift van een glasraam
Hij was geneesheer.
|
| |
Beschrijving figuur |
Als koning met kruisvaarderskruis op de borst |
| Info over H. Lodewijk |
| Heiligennaam |
Ludovicus of LodewijkIX van Frankrijk |
| Andere namen |
Lodewijk de heilige, Saint Louis de Dauphin
Germaanse naam afgeleid van Chlodovech (=beroemd)
Ludwig (duits) Louis (frans) Luigi (ital) Luis (port)
Lajos (hong) |
| Geboren |
1214 |
| Gestorven |
1270 in Tunis |
| Hoe bekend |
Lodewijk wist het interne evenwicht van zijn koninkrijk te verzekeren,
onder meer door de hervorming van de rechtspraak en het muntwezen. |
| Afbeelding |
Koningsgewaden versierd met franse lelies en een
doornenkroon die hij uit Constantinopel liet overkomen
|
| Levensbeschrijving |
Bouwheer van de Saint-Chapelle te Parijs als bewaarplaats van de Christus doornenkroon
Zijn vroomheid uitte zich door deelname aan de zevende kruistocht (1247-1250) en hij werd gevangen genomen.
Bij deelname aan de achtste kruistocht stierf hij aan pest in Tunis.
De doornenkroon is het symbool van zijn devotie tot de passiedevotie.
Bracht het franse koningschap tot groot aanzien.
|
| Patroonheilige |
Metselaars, kappers, hoefsmeden, behangers, bakkers,
boekbinders, boekdrukkers, vissers, wevers, kleermakers,
timmerlui en pelgrims.
|
| Aanroeping |
Blindheid, oorziekten, pest |
| Feestdag |
25 augustus |
| |
|
Hoe wilde mevr. Denis-Maertens Lodewijk voorstellen?
Ze wilde hem als kruisvaarder voorstellen
Maar Lodewijk wordt nooit als kruisvaarder voorgesteld.
Oplossing: Lodewijk als koning met mantel bezaaid met franse lelies met een doornenkroon in zijn handen.
Kruisvaarderskruis : 1 op de mantel 2 op de borst, 3 op een vlag
( zie glasraam ) |
Terug naar overzicht
| 16 H. LUCAS |
Naam op het glaraam |
SINT LUKAS |
|
|
Wapenchild
|
Geneesheren (patroonheilige Lucas) |
|
Andere schilden
|
Groen MAERTENS |
|
Tekst
|
DILECTISSIMI LUDOVVI 1910 1955 ORATE PRO
Daaronder: FECIT R VANDEWEGHE 1956
|
| Gift |
Familie Maertens Brussel |
Beschrijving figuur en
symbolen |
Fel blauw kleed met in zijn handen een |
| Kleur beeld |
Fel blauw kleed |
| Info over Sint-Lucas |
| Heiligennaam |
Lucas Evangelist |
| Geboren |
? |
| Gestorven |
70
de marteldood in Beotië |
| Hoe bekend? |
Evangelist |
| Afbeelding |
Meestal bebaard en in apostelopdracht, ook als geleerde met baret schriftrol pen en ganzenveer.
Afgebeeld met schildersgerei.
Ook met geneeskundige instrumenten.
Aanwezigheid van een stier (het evangelie begint met het offeren van een stier)
|
| Levensbeschrijving |
Evangelist, geneesheer in Antiochië en vriend van Paulus |
| Legende |
Hij schilderde het portret van Maria. |
| Patroonheilige |
Schilders, dokters, notarissen, griffiers en deurwaarders. |
| Feestdag |
18 oktober |
| |
|
Mevr. Denis wilde Sint-Lucas als patroon van de geneesheren.
Men antwoordde: is niet juist (ze hadden ongelijk) |
Terug naar overzicht
| ZIJBEUK Links |
Rechts |
Dubbel glasraam |
|
|
Boven het dubbele glasraam is afgebeeld: paard
|
H. Eligius |
| |
| 17 EN 18 H. ELIGIUS. |
|
|
|
Naam op het glasraam |
ST. ELIGIUS 588-660 |
| Wapenschilden |
DOORNIK / GENT / KORTRIJK en het woord ST-ELIGIUS met hamer |
| Tekst |
F. WILLAERT-DENECKERE SCHENKERS |
| Gift |
Firmin Willaert-Denecker
|
| Afbeelding |
Rechts Sint-Eligius in groen geel |
| Kleur beeld |
Groen geel |
| Waarom? |
Schenkers eren hun patroonheilige |
Info over Eligius
|
| Heiligennaam |
Eligius van Noyon |
| Andere namen |
Elooi, Eloy, Eloi |
| Geboren |
Chaptelat bij Limoges tussen 588 en 590 |
| Gestorven |
Noyon sur Oise 1 december 660 |
| Hoe bekend? |
Sint-Elooisfeest |
| Afbeelding |
Bisschop, ook als edelman of als smid met enkele bedelaars aan wie hij kleren of brood geeft
Attributen: aambeeld, kelk, hamer,tang, ketens, hoefijzer, paardenvoet, paard met afgehakt been of een beer
die hem diende nadat het wilde dier de os had opgevreten die een wagen met steen trok voor de bouw van de
abdij van Ourscamp. |
| Levensbeschrijving |
Was goudsmid.
In 641 bisschop van Noyon-Doornik. |
| Legende |
Hij sneed een onwillig paard zijn voet af en zette het weer aan zonder dat er bloed vloeide |
| Patroonheilige |
Goudsmeden, hoefsmeden en veeartsen. Metaalbewerkers, slotenmakers |
| Aanroeping |
Paardenziekten,zweren, epidemieën, kinderziekten,geldgebrek |
| Feestdag |
1 december |
| |
|
| Dit laatste glasraam werd in 1992 door Guy Delodder uit Brugge ontworpen. |
Terug naar overzicht
| ZIJBEUK Rechts |
Rechts |
Dubbel glasraam |
|
| |
|
|
|
|
|
Boven het dubbele glasraam zijn afgebeeld:
Mijter, zwaard, kroon, geldbuidel.
|
Gelukzalige Karel de Goede
en
Sint Rembert
|
| |
|
|
| 7 KAREL DE GOEDE |
Naam op het glasraam |
GELUKZALIGE KAREL de GOEDE |
|
|
Wapenschild
|
van Wijnendale |
|
Andere schilden
|
Bovenaan groen met Lelies met naam
DEMEESTER |
| Gift |
Demeester |
Beschrijving figuur
en symbolen
|
Prachtig zwaar kleed met muts en in de
hand een zwaard, naar beneden gericht, en
een bruine handbeurs en een munt in zijn
rechterhand. |
| Kleur beeld |
Heldere rode mantel |
| Tekst |
|
| |
|
|
Info over Karel de Goede
| Info over Karel de Goede |
| Heiligennaam |
Karel de Goede van Vlaanderen |
| Andere namen |
Carolus Bonus |
| Geboren |
1080 |
| Gestorven |
2 maart 1127: vermoord |
| Hoe bekend? |
Binnenlandse politiek was vooral gericht op de vestiging en handhaving van de
openbare orde.
Dit ontstemde een deel van de adel.
In 1127 vermoord in de Sint-Donaaskerk te Brugge door een samenzwering geleid
door Bertulf die lid was van de familie Erembouds die hij terecht gewezen had |
| Afbeelding |
Prachtige gewaden met een gravenkroon of muts en een ambtsketting om de hals en
een zwaard in de hand; Aan zijn voeten zitten soms bedelaars en in zijn handbeurs of
geldstukken, naast hem soms een mand met brood |
| Levensbeschrijving |
Kleinzoon van Robrecht I de Fries, graaf van Vlaanderen en zoon van koning Knoet
IV van Denemarken. Zijn moeder Adila was de dochter van Robrecht de Fries.
Van 1119 tot 1127 was hij Graaf van Vlaanderen.
Vocht mee in twee kruistochten
Opgevolgd door Dirk van den Elzas |
| Patroonheilige |
Vereerd als martelaar, vandaar soms de palm in de hand
In 1884 gelukzalig verklaard. |
| Aanroeping |
Tegen koorts |
| Feestdag |
2 maart |
Terug naar overzicht
| 8 H. REMBERT |
Naam op het glasraam |
SINT REMBERT |
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van Torhout |
|
Andere schilden
|
Bovenaan schild rood en wit met de naam:
VANSLEMBROUCK |
| Gift |
Vanslembrouck-Parmentier |
Beschrijving figuur
en symbolen
|
Als bisschop met staf en mijter en een
kleine monnik in het zwart.
|
| Kleur beeld |
Groene mantel met klein grijs paterke
|
| |
Waarom? |
Onder dekenij Torhout 1574-1696 en dan sinds 1801 |
| |
Tekst |
|
| Info over H. Rembert |
| Heiligennaam |
Rembertus van Torhout |
| Andere namen |
Rembertus van Bremen-Hamburg |
| Geboren |
In Vlaanderen + 822 of 830 |
| Gestorven |
888 |
| Hoe bekend? |
Hij werd de patroonheilige van heel wat Torhoutse organisaties en instellingen, zoals:
- de scouts,
- het algemeen ziekenhuis,
- de toneelkring,
- de scholengroep Sint Rembert,
- de volleybalclub Rembert Torhout.
|
| Afbeelding |
Voorgesteld als zwart benedictijnerhabijt met palium. Daarbij een kelk
meestal gebroken omdat hij tijden een hongersnood de heilige vaten stuk
sloeg en met de opbrengst de armen voedde
Met kettingen omdat hij veel gevangenen vrijkocht. |
| Levensbeschrijving |
Werd monnik te Torhout
Volgens de legende zag de H. Ansgarius Rembert als kind naar
de kerk gaan en hij stelde voor aan zijn ouders om het jongetje
naar het klooster te sturen.
Hij missioneerde Denemarken en Zweden en werd de apostel van het
Noorden genoemd. In 865 werd hij aartsbisschop van Bremen-Hamburg |
| Feestdag |
11 juni |
| |
|
Terug naar overzicht
| ZIJBEUK Rechts |
Midden |
Dubbel glasraam |
|
|
|
Sint-Jozef
en
Sint-Michaël
|
|
Boven het dubbele glasraam is afgebeeld:
Pauselijke tiara.
|
| |
| |
|
| |
|
|
| 9 H. JOZEF |
Naam op het glasraam |
SINT JOZEF
|
|
|
Wapenschild
|
Wapenschild van België |
|
Andere schilden
|
Bovenaan wapenschild Demeester, zelfde
wapenschild als bij Karel de Goede maar
zonder de naam Demeester. |
| Gift |
Pastoor H. Demeester |
Beschrijving figuur
en symbolen |
Bruin kleed met korf met vredesduifjes. |
| |
|
| |
|
Terug naar overzicht
| 10 AARTSENGEL MICHAËL |
Naam op het glasraam |
SINT-MICHAËL |
|
|
Wapenschild
|
Schild bovenste rij: 3 gele lelies in blauw veld |
|
Andere schilden
|
Blauwe –gele ruitjes |
| Gift |
Familie Bulcke |
Beschrijving figuur
en symbolen |
ridder met vleugels, schild, met een speer
die de muil van satan, die aan zijn voeten
ligt, doorboord. |
| |
|
|
Info over Aartsengel Michaël
|
| Heiligennaam |
Aartsengel Michaël |
| Afbeelding |
Gekleed als Romeins veldheer met borstkuras en korte tunica of als ridder in
wapenuitrusting. Hij houdt zijn zwaard of schild vast, soms een weegschaal
waarmee hij tijdens het Laatste Oordeel het gewicht van de zielen bepaalt.
Soms een helm of lange haren.
Soms doorboort hij Lucifer met een kruisstaf.
Of als diaken, bisschop met vleugels of in tunica |
| Levensbeschrijving |
De openbaring van Johannes (12:7-12) beschrijft de heldhaftige strijd tussen
de aartsengel MICHAËL en de duivel |
| Patroonheilige |
ijkers, gewichtenmakers, apothekers, kooplieden, soldaten, politie, militaire
politie |
| Aanroeping |
Tegen bliksem en onweer |
| Feestdag |
29 september |
| |
|
Terug naar overzicht
| ZIJBEUK Rechts |
Links |
Dubbel glasraam |
| |
|
Sint-Arnoldus
en
Sint Godelieve |
|
|
Boven het dubbele glasraam zijn afgebeeld: Zwarte kraai.
|
| |
|
| 11 H. ARNOLDUS |
Naam op het glasraam |
SINT-ARNOLD |
|
|
Wapenschild
|
Van Oudenburg |
|
Andere schilden
|
Zelfde als boven Sint Rembert met naam
VANSLEMBROEK |
| Gift |
Vanslembrouck-Parmentier |
Beschrijving figuur
en symbolen
|
Groene mantel met een staf als
roerstaf. Aan zijn voeten blijkbaar een
brouwvat. |
| Kleur beeld |
Blauwgroen kleed |
| Waarom? |
Tot 1574 bij de dekenij Oudenburg |
| |
|
|
Terug naar overzicht
| Info over H. Arnoldus |
| Heiligennaam |
Arnoldus van Tiegem |
| Andere namen |
Arnoldus van Soissons, Arnulf van Pamel, Arnout, Arnold |
| Geboren |
Tiegem + 1040 |
| Gestorven |
1087 te Oudenburg |
| Hoe bekend? |
Vredestichter in Vlaanderen
Raadde gedurende een pestepidemie de mensen aan om bier te drinken ipv besmet
water en velen ontsnapten aan de dood.
|
| Afbeelding |
Bisschop met een biervat of een kruik aan de voeten
Soms in gezelschap van een wolf, die hem terugbracht naar de abdij toen hij
weigerde abt te worden
Soms met raaf die een vergiftigde vis wegdraagt
Zwart benedictijnerhabijt, abtskruis op de borst en enkele broden in de hand, een
kruik en een paar bedelaars die hij voedde aan de poort
|
| Levensbeschrijving |
Verwant met Godelieve van Gistel
Eerst ridder,
In 1076 trad hij binnen in de St.-Medardusabdij te Soissons (Benedictijnerabdij).
1081 Bisschop van Soissons.
1083 hij maakt een rondrit door Vlaanderen om de vrede tussen de adel en de
steden te herstellen.
|
| Legende |
Hij roerde met zijn staf een ketel bier en ieder die er van dronk genas van de pest.
|
| Patroonheilige |
Molenaars, herbergiers en bierbrouwers
Patroon van de brouwers:
Gewoonte bij de brouwers om jaarlijks water van de bron van Arnoldus te Tiegem te
halen en dan bij eerste brouwsel tegieten. Dit voor het welslagen van het
seizoenbier
|
| Aanroeping |
Tegen kanker
Terugvinden van verloren voorwerpen |
| Feestdag |
15 augustus |
Terug naar overzicht
| 12 H. GODELIEVE |
Naam op het glasraam |
SINTE GODELIEVE |
|
|
Wapenschild
|
Abdij Ten Putte Gistel |
|
Andere schilden
|
Bovenaan schild met blauw en maiskolven en
de naam eronder van PARMENTIER |
| Gift |
Vanslembrouck-Parmentier |
Beschrijving figuur
en symbolen
|
Een jonge vrouw, staat nevens een
waterput, met een geknoopte doek
rond de hals en veel rondvliegende
kraaien.
|
| Kleur beeld |
Ze houdt een martelaarspalm in de hand |
| Waarom? |
1693 tot 1801 behoorde Koekelare bij de dekenij Gistel |
| Info over H. Godelieve |
| Heiligennaam |
Godelieve van Gistel |
| Andere namen |
Godelieva, Godoleva
|
| Geboren |
1045 of 1052 te Londefort (Londesvoorde) nabij Bonen (Boulogne sur Mer).
|
| Gestorven |
6 juli 1070
|
| Hoe bekend? |
Kraaien –Godelievewater |
| Afbeelding |
Adellijke kledij met een kroon op het hoofd, maar ook als jonge vrouw, om haar hals een doek geknoopt, of een doek in
de hand samen met een martelaarspalm.
Staat meestal naast een put met op de rand een kraai |
| Levensbeschrijving |
Geboren uit adellijke ouders in Frans-Vlaanderen
Uitgehuwelijkt aan Bertolf van Snipgate te Gistel
Haar schoonmoeder hitste Bertolf op tegen Godelieve. Hij mishandelde haar, liet haar wurgen en gooide haar in een
waterput.
Drogo, een monnik van Sint-Winoksbergen (Bergues), schreef tien jaar na haar dood haar leven in: ‘Vita Godeliph’
Bertolf kwam tot inkeer en ging op boetetocht naar Rome. Hij hertrouwde met Ripsim.
Hij kwam tot inkeer, trad binnen in de abdij van Sint-Winoksbergen en overleed er. |
| Legende |
Kraaien: Godelieve moest de kraaien van het veld houden, ze wilde naar de kerk gaan en ze gaf bevel aan de kraaien om
in de schuur te blijven.
Naadloos hemdje |
| Patroonheilige |
Kleermakers, naaisters |
| Aanroeping |
Tegen keelpijn, koorts, oogziekten en echtelijke ruzie
Mannen met een boze schoonmoeder roepen haar hulp in. |
| Feestdag |
6 juli |
| |
|
| In de Abdijkerk ten Putte Gistel zijn er ook glasramen van Rogier Vandeweghe. |
Terug naar overzicht
1.Korte geschiedenis van de glasramen (koorramen)
Wanneer werd de eerste kerk gebouwd??????
De vorige kerk werd gebouwd of verbouwd in + 1790
• Was 25 m lang en 22 m breed
• Toren was 38 m hoog
• De kerk was te klein
De huidige kerk:
• + 1878: 5 bogen (schip - westwaarts) bijgebouwd van 4,8 m x 5 bogen = 24 m
• + 1878: toren ingevallen: afgebroken??
• 1909-1910: bouw van kruisbeuk, toren en sacristie
NEOGOTISCHE stijl
•60 m lang 22 m breed (kruisbeuk 35 m)
•toren, met 3 klokken, is 65 m hoog
•hoogte van de kerk is 17 tot 19 m.
2.De restauratie van de glasramen
Door architect Frans Deschoenmaker
3 Beeldinhoud van de glasramen
a) Waarom?
Bij het horen van het woord GLASRAAM denken we misschien aan de prachtige glasramen van de kathedraal van Chartres. Worden we er niet door
gefascineerd, geboeid, bijna betoverd door de spelende kleurenpracht.
’s Morgens, bij het rijzen van de zon uit het oosten de eerste zonnestralen het keurrijke glas in onze kerk doorboort ontstaat er een explosie van heldere kleuren. Het zonlicht schept een kleurenrijkdom van bijna dansende beelden die bijna beginnen te bewegen.Kom ’s morgens eens kijken in de kerk bij het rijzen van de zon. Is het niet
verbijsterend. We beginnen te dromen!!
b) In 1902 gaat een mooie droom niet in vervulling!
Bij de bouw van het nieuwe koor in 1910 droomde men al van kleurrijke glasramen In het Kerkarchief is er een voorontwerp van een glasraam van 1902:
Ontwerp tekening der geschilderde Vensters voor de Parochiale Kerk van Couckelaere, juli 1902 SAMUEL COUCKE, Glasschilder, Korte Vulderstraat 16 Brugge
J en S Coucke gebroeders, Opvolgers Men had nog geen deftige kerk en men droomde al van geschilderde glasramen.
c) De oude droom wordt na 50 jaar werkelijkheid…
De Kerkraad van 21 december 1954 besliste om:
• 3 nieuwe kerkramen te plaatsen
• het zal door een toelage van de gemeente bekostigd worden.
Op 10 februari 1955 werd door de gemeenteraad van Koekelare beslist de gemeente op zondag 3 juli 1955 toe te wijden aan het H. Hart van Jezus en, als blijvend aandenken, drie tweeledige kerkramen in het koor van de kerk aan te brengen. (uit ‘Koekelare aan het Heilig Hart zondag 3 juli 1995’)
De glasramen werden besteld door de Kerkfabriek van Sint-Martinus onder leiding van pastoor Hendrik Demeester, geboren te Roeselare op 13 december 1896 en gestorven op 11 maart 1976. Hij was hier pastoor van 1952 tot 1969. Voorzitter van de Kerkfabriek was Cyriel Costenoble, schrijver: Leden: Deketekare enz O/past Firmin Baeckeland en Joseph Verhelst Burgemeester was Etienne Lootens.
d) Wie kreeg de opdracht?
ROGIER VANDEWEGHE: op 21 mei 1923 geboren te Ruiselede. Hij is keramist, glaskunstenaar, kalligraaf, schilder en aquarist.Hij kreeg een opleiding aan Sint-Lucas te Gent (1940-1945) en volgde in 1947 een korte stage bij Joost Maréchal. Startte met zijn broer Laurent om keramiek te vervaardigen. Ze richtten het atelier PERIGNEN (=Lat voor vuur) op dat zich eerst vestigde in Aalter(1949) en dan verhuisde naar Beernem.
In 1955 verliet Roger Perignen. In 1956 richtte hij het atelier AMPHORA (is een keramiekbedrijf) op te Sint-Andries Brugge. In de jaren negentig (1992) begon hij te schilderen en maakte aquarellen. Uit de prijsofferte blijkt (en briefwisseling):
- 21100 BEF voor Perignen
- 2000 BEF ereloon aan Vandeweghe voor kleurontwerp en tekenen van kartons Samen 23100 fr. voor een tweeledig raam.
Rogier Vandeweghe is uitvoerder van de glasramen in de Duinenkerk te Koksijde. Er zijn ook glasramen van Roger Vandeweghe in de abdijkerk van Ten Putte in Gistel
Glasramen van Samuel Coucke zijn er ook te bewonderen
Michel English,
Hij is de gewezen archivaris van het bisschoppelijke archief te Brugge en broer van Joe English. Hij stond de ontwerpers met raad en daad bij heeft heel wat aanduidingen en opmerkingen geformuleerd. Hij heeft de wapenschilden ontworpen. De vader van Michel Englisch was een Ier. Joe Englisch (1882- Vinkem 1914): Schilder, ontwerp de kruisjes op de graven.
Guy Delodder
Twee glasramen werden in 1992 door Guy Delodder uit Brugge ontworpen en geplaatst.
e) Bespreking van de glasramen
Enkele opmerkingen
Wanneer we nu de glasramen bekijken wordt er een voorval of gebeurtenis getoond uit het leven van patroons, parochieheiligen of martelaars.
Vroeger wisten de mensen veel over de heiligen en hun mirakels en waarom ze aanroepen werden. Van de heiligenverering, die vroeger een belangrijk deel uitmakten van de volksdevotie, is niet veel meer overgebleven. Wie vandaag moeilijkheden heeft met zijn schoonmoeder gaat waarschijnlijk niet naar de Godelieve
van Gistel. Bij tandpijn brandt men vandaag geen kaars voor de H. Apollonia. H Gertrudis voor muizen enz.. Maar ja Sint-Antonius wordt nog regelmatig aan het werk gezet wanneer we een voorwerp verloren zijn!! Heiligen zijn grotendeels uit ons dagelijks leven verdwenen door het verwereldlijken van onze moderne
maatschappij. Doch die heiligen duiken nog overal op: in musea, kerken, huizen, kapellen, in oude boeken, devotieprentjes en glasramen. We vinden overal restanten van de vroegere wijdverspreide volksdevotie. Ze vormen een belangrijk onderdeel uit ons verleden. Het is belangrijk om te weten met welke heilige men
geconfronteerd wordt. Deze onwetendheid leidt tot problemen. We proberen wat achtergrondinformatie te geven: de taferelen met de attributen vertellen ons iets over het leven of de dood van de heiligen, maar refereren ook naar hun verering, waartegen ze aanroepen worden en ook voor welk beroep ze als patroonheilige fungeerden.
d) Wanneer werden de drie glasramen in het middenkoor ingehuldigd()
Uit Aanbevelingsboek (recommandeerboek):
Op zondag 26/6/1955 afgeroepen op de preekstoel.
Voor zondag 3 juli 1955
9 u 30
Hoogmis voor de Parochianen in open lucht op de Markt op monumentaal altaar, met Pontificale Assistentie
ni capa magna van Mgr. De Smedt, Bisschop van Brugge op de troon.
Mis voorgezongen door de Kosterschool van Torhout en door het volk meegezongen.
11 u
Schouwing der versiering der straten door het comitee der H. Hartfeesten.
3 u
Optocht van de H. Hartbonden van West-Vlaanderen van de Feeststoet. Plechtige Toewijding der Gemeente
door Hr. Burgemeester Lootens.
Onthulling van Gedenkteken aan Gemeentehuis.
Inwijding van Brandvensters in onze Kerk.
7 u 30
Lof tvv H. Hart om welgelukken der H. Toewijding der Gemeente aan het H. Hart.
In de brochure: ‘Koekelare aan het Heilig hart – zondag 3 juli en de affiche die het H. Hartefeest
aankondigde, wordt de ‘Inwijding van Brandvensters in de Kerk’ niet vermeld.
