Met verschillende snelheden
Tweederde van het werkjaar is voorbij. In de opzet van de vormingstrajecten voor de teams van de pastorale eenheden gaan we uit van drie bijeenkomsten per werkjaar: twee kort na elkaar in de periode december-maart en een evaluatiebijeenkomst in mei of juni. Zijn de teams op koers, uitgaande van het gestelde tijdpad? Of betekent de focus die de vormingstrajecten bewust leggen op maat van de pastorale eenheden ook op eigen tempo? Mijn ervaringen met het catechetische vormingstraject gaan alvast in de richting van verschillende snelheden.
Het vormingstraject ‘De zondagskerk, een plek om te groeien in geloof?!’ met als ondertitel ‘Zondagskerk als catechetische gemeenschap’ was duidelijk dé favoriet bij de teams van de pastorale eenheden. Twaalf van hen kozen dat traject. De inhoudelijke begeleiding van die trajecten verdeelden we onder drie collega’s, in de mate van het mogelijke gekoppeld aan dezelfde procesbegeleider. Zo ontstonden er per dekenaat vaste begeleidingduo’s. De gedeelde ervaring maakt dat de begeleiders op elkaar ingespeeld zijn en de kennis, opgedaan in het ene team, meenemen in de begeleiding van een ander team. Daarnaast wisselen ook de inhoudelijke begeleiders onderling hun ervaringen uit en leren ze van elkaar.
Hoofddoel
De informatiebrochure omschreef de hoofddoelstelling van dat vormingstraject als volgt: “Het team van de pastorale eenheid zet stappen in het vormen van een catechetische gemeenschap in en rond de zondagskerk van de pastorale eenheid. In het bewustzijn dat alle christenen leerling van Jezus zijn, verkennen we de mogelijkheden om verkondiging en geloofsverdieping voor alle leeftijdsgroepen (en niet alleen kinderen in een traject van initiatie) toegankelijk te maken. Op die wijze bouwen we de zondagskerk op tot een belangrijke plaats voor de werking van de initiatiesacramenten (doopsel, vormsel en eucharistie), maar ook tot een plek waar de brede geloofsgemeenschap (jong én oud) de kans krijgt om haar geloof te verdiepen.”
Van gesprek tot maatwerk
Die doelstelling inspireert zich op het nieuwe Directorium voor catechese. Alle inhoudelijke begeleiders starten met hetzelfde programma voor het afstemmingsgesprek, dat bestond uit de volgende elementen: een stellingenspel over catechese, een inleidende videofilm bij dat directorium en een gesprek over de titel van het negende hoofdstuk van het Directorium: ‘de christelijke gemeenschap, subject van de catechese’. Aan het slot van dat eerste gesprek formuleerden de teams een eerste opzet voor een project. Vanaf dat moment werd het maatwerk.
Afhankelijk van wat de gesprekken in de teams aan de orde brachten, werden een of meerdere thema’s uit het Directorium besproken, al dan niet aan de hand van korte films. “Activiteiten voor (groot)ouders en (klein)kinderen … Dat doen we al!”, hoorde je vaak opperen. Vaak bleken die geïntegreerd in het catecheseproject voor eerste communie of vormsel. Het gaf stof tot nadenken. Af en toe verzuchtte een teamlid: “We zien ze niet meer na de eerste communie of vormsel … Hoe betrekken we gezinnen bij onze parochie?” Of, “Stel dat we een activiteit organiseren: komen de ouders met jonge kinderen dan daarop af? Ze hebben het al zo druk …”
Nieuwe elementen
Al pratend met elkaar kwamen er steeds nieuwe elementen naar boven, alle de moeite van het bespreken waard. Het leidde in het ene team tot een inventarisatie van wat er al is en een ideeënlijst van wat mogelijk zou kunnen zijn, in een ander team tot het opzetten van een bevraging van jonge ouders wat zij van de geloofsgemeenschap verwachten of tot de eerste stappen in de realisering van een concreet aanbod.
Wat hebben we geleerd dit jaar?
Zijn de teams op koers? Absoluut! Verloopt alles volgens het vooropgestelde plan? Nee, maar dat hoeft ook niet. Het belangrijkste is immers dat teams pastorale eenheden zich blijven vormen aan de hand van een concreet project in hun lokale pastorale eenheid. We leerden dat ‘op maat’ ook op eigen tempo betekent. En dat impliceert dat de duur van de vormingstrajecten in samenspraak met dekenaat of vicariaat verlengd kan worden. Teams van pastorale eenheden krijgen zo de ruimte om een gestarte activiteit of project op een verantwoorde manier af te ronden en te evalueren, vooraleer een nieuw vormingstraject te starten.
Myriam Smits
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
