Omdat 26 december, tweede kerstdag, dit jaar op een zondag valt vieren wij op die dag een dubbel feest : de heilige familie en de heilige Stefanus, patroonheilige van de kerk van Vichte.
Mag ik even bij zijn leven stilstaan ? De sfeer is radicaal omgeslagen ten opzichte van kerstdag, waar wij met grote vreugde de geboorte van Jezus hebben gevierd.
Tweede kerst vieren we de naamdag van de heilige Stefanus. Zijn voorbeeld maakt duidelijk dat Jezus en zijn boodschap niet aanvaard worden.
Stefanus’ woorden en handelingen, in navolging van Jezus, veroorzaakten een extreme reactie.
Zijn dood wordt beschreven zoals die van Jezus : hij vergeeft zijn beulen en beveelt hun geest aan bij de Heer.
Ook wij worden geroepen ons leven in de handen te leggen van de Heer, die ons trouw blijft in alle omstandigheden.
In het boek van de Handelingen van de apostelen staat het verhaal van zijn verkiezing tot diaken, zijn wonderdaden, zijn redevoering voor het Sanhedrin en zijn marteldood.
Stefanus, de diaken
In de Handelingen wordt melding gemaakt van twee groepen christelijke Joden in Jerusalem : de Griekssprekende en de Hebreeuwssprekende.
De Griekse naam van Stefanus doet vermoeden dat hijzelf tot de Griekssprekende behoorde.
De Griekssprekenden klaagden op een gegeven moment dat hun weduwen materieel werden achtergesteld.
De apostelen besloten daarom zeven mannen te benoemen tot bestuurders van hun hulpfonds.
Lucas noemt hen diakonoi – diakens – dat helpers betekent. Zij waren mannen van goede faam, vol van geest en wijsheid. Stefanus was één van hen.
Stefanusvoor het Sanhedrin
Stefanus, vol van genade en kracht, deed grote wondertekenen onder het volk. Al predikend stuitte hij op groepen van Joden die zijn leer betwistten.
Omdat zij niet opgewassen waren tegen zijn wijsheid, beschuldigen zij hem van laster tegen de Wet en tegen God.
Daarop werd hij gevangen genomen en voor het Sanhedrin, het Joodse gerechtshof gesleept. Zodoende verscheen hij voor hetzelfde rechtscollege als Jezus.
De redevoering van Stefanus.
Tegenover het Sanhedrin hield Stefanus een straffe redevoering, waarin hij Israëls heilsgeschiedenis als een revue laat passeren.
De kern van zijn betoog is dat Israël vaak het woord van God in de wind heeft geslagen.
Ook valt hij het idee aan, dat God, Jahweh, zich alleen maar in Jerusalem laat aanbidden.
Tot slot beschuldigde hij zijn toehoorders ervan erfgenamen te zijn van hen, die Gods profeten hebben vermoord.
Heel wat profeten uit het oude testament en uiteindelijk Jezus werden door hen gedood.
De steniging van Stefanus
De toehoorders van Stefanus’ toespraak ontstaken in woede. In het bewustzijn dat zijn laatste uur gekomen was, toonde hij zich gelaten.
Lukas beschrijft hoe hij vervuld van de heilige Geest naar de hemel staarde en zei dat hij Gods heerlijkheid zag en Jezus staande aan Gods rechterhand.
Deze uitspraak was voor het Sanhedrin het toppunt van een godslastering. Als één man stormden zij op Stefanus af, sleepten hem buiten de stadspoort en stenigden hem.
Saulus, de latere apostel Paulus, was erbij en stemde in met deze moord.
Het is Paulus die hem later als de eerste martelaar ( Grieks voor getuige ) heeft genoemd.
Stefanus, de eerste martelaar.
Stefanus geldt als de eerste martelaar van het christendom. Zo wel in de Rooms-Katholieke Kerk, Oosters-orthodoxe kerken, Anglicaanse Gemeenschap, Oudkatholieke Kerk en Evangelisch-Lutherse Kerk wordt Stefanus als heilige vereerd.
Hij is een oecumenische figuuravant la lettre. Stefanus wordt afgebeeld als een jeugdige diaken, bekleedt met een dalmatiek.
Er zijn steeds enkele stenen aanwezig op zijn hoofd, in zijn hand, in de plooi van zijn kleed. Gewoonlijk houdt hij een martelaarspalm in zijn hand.
Hij is de patroonheilige van de steenhouwers, metselaars, vloerders en alle beroepen die met stenen te maken hebben.
Hij werd aanroepen tegen steenpuisten en nierstenen.
Psalm 31 brengt ons dichter bij de heilige Stefanus:
Heer, wees voor mij een rots, een toevlucht, een vesting die mij redding biedt.
U bent mijn rots, mijn vesting, U zult mijn gids zijn, mij leiden, tot eer van uw Naam.
In uw hand leg ik mijn leven, Heer, trouwe God, U verlost mij.
Ik zal mij verblijden, juichen over uw trouw, want U ziet mijn ellende, U kent de nood van mijn ziel.
In uw hand liggen mijn lot en mijn leven, bevrijd mij uit de greep van mijn vijanden en vervolgers.
Laat het licht van uw gelaat over mij schijnen, toon uw trouw en red uw dienaar.
Priester Willy Bonte
