Al een paar zondagen voeren de Schriftlezingen in de liturgie ons van wijngaard tot wijngaard. Dat zou in deze tijd van het jaar een aangename herfstwandeling kunnen zijn. Maar in de wijngaard waarvan sprake is er altijd wel wat aan de hand. Ofwel brengt hij niet de verhoopte oogst op, ofwel zijn de werkers in die wijngaard niet bereid om te delen van de vruchten die hij oplevert.
Gods wijngaard
We kunnen het beeld van de wijngaard beter verstaan als we beseffen dat wij zelf die wijngaard zijn. Ieder van ons zijn wij Gods wijngaard, schepping uit zijn hand. Maar we kunnen die wijngaard die we zelf zijn laten verwilderen, hem verwaarlozen (eerste lezing uit Jesaja volgende zondag). De wijngaard die de vriend, waarover Jesaja (Jesaja 5,1-7) zijn lied zingt, had aangelegd - God zelf - bracht slechts wilde vruchten voort. Dat gebeurt als we Gods vriendschapsaanzoek niet beantwoorden met wederliefde. Dan is er slechts onrecht, onvrede, bittere strijd. Maar niet wat God voor ons wil, een wijngaard waar het aangenaam toeven is, waar ontzag voor de schepping en voor de medemens is.
Onwillige arbeiders
We zijn zelf die wijngaard. Ook in het evangelie van zondag (Matteüs 21,33-43). Daar zijn het de wijnbouwers die onwillig zijn om de vruchten van hun werk af te dragen aan hun heer. Ze vergrijpen zich zelfs aan zijn zoon. Die zoon is Jezus. Hij zal gedood worden door het geweld van mensen. Zover willen wij het niet laten komen. In de wijngaard die we zijn is Jezus welkom. Althans, we willen dat wel, maar slagen we er altijd wel in om hem een plaats te geven en hem als Gods liefdesgezant te erkennen? Ook in ons leeft veel hebberigheid, onwil om te delen. Waken wij over elkaar, zijn wij begaan met elkaars welzijn? Net datgene waarin de religieuze leiders uit Jezus’ tijd niet slaagden doordat ze hun eigen wetten en tradities boven de mens stellen.
Franciscus
Mag het er in de wijngaard die we zelf zijn dus anders aan toe gaan? Acht jaar geleden gaf paus Franciscus de encycliek Laudato si uit. Dat is een loflied op de schepping, maar ook een oproep om zorg te dragen voor die schepping. Van die schepping zijn wij allen deel. Op 4 oktober vieren we de feestdag van de heilige Franciscus van Assisi. Hij was een mens van vrede bij uitstek. De liefde die hij oogstte in de wijngaard van zijn leven deelde hij overvloedig met anderen, zelfs met de mensen met wie hij het moeilijk vond te delen, de melaatsen, de getekenden van zijn tijd. Voor hem waren ze allemaal zijn broeders en zusters, allemaal evenveel waard en beminnenswaardig. Laten we dankbaar zijn voor zijn voorbeeld. Hij inspireert ons tot op de dag van vandaag tot een waarachtig evangelisch leven, in navolging van Jezus. Laat het ons uitdagen om de wijngaard van òns leven overvloedig te laten renderen en er velen een plaats in te gunnen.
(jh)