Er wordt door heel wat caritatieve instanties en hulporganisaties veel beroep gedaan op onze solidariteit. Die is nodig. Zoveel kwaad, zoveel ongeluk treft mensen dat het niet allemaal op te lossen is als wij niet de handen in elkaar slaan. Hoe en waar is God, vragen we ons soms af? Hoe is zijn naam te rijmen met de beelden van oorlog en vernieling die we zien op tv, met de hulpkreet van mensen gebombardeerd en op de vlucht?
Het is ook de vraag die oprijst uit de lezingen van de derde vastenzondag.
Mozes is op de vlucht voor de wraak van de farao nadat hij het had opgenomen voor een volksgenoot en daarbij een Egyptenaar gedood had (Exodus 3,1-8a.13-15). Daardoor heeft hij zijn volk in de steek moeten laten en hij voelt zich schuldig. Toch richt God zich tot hem. Gods liefdesvuur blijft branden voor hem. In al zijn nood blijft God voor hem een aanwezige God. Ik ben er voor u, zegt God, dat is mijn naam. Hij laat Mozes niet vallen. Integendeel, hij zendt hem. Want het lijden van zijn volk raakt God. Dat is wat zijn naam betekent: Hij is er voor ons, Hij is de aanwezige. En die naam is meteen een zending voor ons om er te zijn voor allen die lijden onder welke vorm van kwaad ook.
In het evangelie (Lucas 13,1-9) is er eveneens sprake van kwaad dat mensen treft. De Romeinse landvoogd Pilatus heeft mensen laten doden. Niets nieuws in deze wereld. Voor een despoot telt een mensenleven niet. Er is ook een toren ingestort en die heeft achttien mensen verpletterd. Rampspoed alom. Waar is God, vragen mensen van toen en nu zich af bij al die ellende? Of ze zoeken naar zondebokken om anderen met de schuld ervoor te kunnen beladen. Het is een straf voor hun zonden, zeggen ze dan.
Niets ervan, zegt Jezus fel. God is een vergevende en liefhebbende God. Hij straft en oordeelt niet zoals wij mensen geneigd zijn dat voor elkaar te doen. Integendeel, Hij is niet blind voor het kwaad dat we doen maar Hij is geduldig en geeft alle kansen om ons opnieuw naar Hem te keren. Zelf herkent Jezus zich in die wijngaardenier die de onvruchtbare vijgenboom nog een kans wil geven. Hij zal hem extra verzorgen zodat hij volgend jaar misschien weer vruchten draagt.
Wij krijgen van hem nog alle kansen om open te bloeien in de wijngaard van het leven en vruchten te dragen. Ja, ook al is er kwaad in en rondom ons, dat kwaad mag niet het laatste woord hebben. Want Gods naam is liefde. Die naam zendt ons om er te zijn voor elkaar, zoals God zelf er is voor ons.
