Dit artikel maakt je wegwijs in de taal der Bijbelse getallen.
Een
Eén is er God. De belangrijkste zin uit de Joodse geloofsbelijdenis is: “Luister, Israël, de Heer onze God, de Heer is de enige.” (Deuteronomium 6,4) Deze zin, op een opgerold blaadje in een koker aan de deurstijl gehangen, herinnert vrome joden dagelijks aan hun afspraak om geen andere goden te dienen. Het getal staat ook voor eenheid en heelheid. In het evangelie volgens Johannes (17,21) bidt Jezus dat allen één mogen zijn “zoals Gij in mij zijt en ik in U ben”.
Twee
Alle goede dingen bestaan uit twee. Het getal twee brengt onderscheid aan: hemel en aarde, lichaam en geest, man en vrouw, leven en dood, goed en kwaad. Het vormt het begin van een gemeenschap: “Waar twee of drie in mijn naam aanwezig zijn, daar ben ik in hun midden.”
Drie
Op iconen is Christus vaak afgebeeld met wijs- en middelvinger omhoog, terwijl de drie overige vingers samengebracht worden om de Drie-eenheid uit te drukken. In Bijbelse vertellingen worden handelingen worden vaak drie keer herhaald. De derde keer krijgt het verhaal een wending. De derde dag dan weer is een stijlfiguur die duidt op een ommekeer of op voltooiing.
Vier
Zoveel evangelisten zijn er, zoveel windstreken ook. Het hemelse Jeruzalem, beschreven in de brieven van Paulus en in het boek Openbaring, heeft de vorm van een kubus. Net als het heilige der heiligen in de tempel van Salomo. Vier omvat alle dimensies.
Vijf
Het getal vijf kan in christelijke context verwijzen naar de vijf wonden van Christus, de vijf boeken van Mozes, de wonderbare spijziging met vijf broden en twee vissen, de vijf wijze en de vijf dwaze dienstmeisjes.
Zes
Het getal zes staat voor inspanning en onvolmaaktheid. In Exodus krijgt de mens de opdracht zes dagen te werken en de zevende voor te behouden voor God. Daarmee wordt verwezen naar het scheppingsverhaal, waarin ook God zes dagen werkte en de zevende uitrustte om te genieten van al dat moois. 666 is in de Bijbel het getal van het Beest, de duivel (Openbaring13,18).
Zeven
De zevende dag is de dag waarop God zag dat zijn schepping goed was, zelfs perfect. Zeven staat voor heelheid, dankbaarheid, rust en harmonie. In het oude Israël was elk zevende jaar een sabbatjaar. Dan moest de grond onbewerkt blijven, werden schulden kwijtgescholden en kregen schuldslaven hun land terug. Wat er vanzelf zou groeien, was dat jaar voor de armen bestemd. Om de vijftig jaar (7x7+1) was er een Jubeljaar. Dan werd het land herverdeeld. Scheefgegroeide verhoudingen werden rechtgetrokken. Het getal zeven komt in de Bijbel 294 ((7x6)x7) keer voor.
Acht
Het getal van blijdschap en opstanding. Christus stond op uit het graf op de
achtste dag na zijn intrede in Jeruzalem. Dat gegeven wordt symbolisch uitgedrukt in de achthoekige vorm van sommige doopvonten.
Negen
Negen staat voor volharding. Het getal wordt in de christelijke traditie verbonden met de negen dagen die de leerlingen in gebed doorbrachten in de aanloop naar Pinksteren. Niet alleen voor Pinksteren, maar ook in voorbereiding op andere feesten of voor een speciale intentie kan een noveen worden gehouden: negen dagen van volgehouden gebed. Noveenkaarsen zijn zo gemaakt dat ze negen dagen en nachten onophoudelijk kunnen blijven branden.
Tien
Als som van drie en zeven kan tien niet anders dan volheid en perfectie aangeven. Elke vermenigvuldiging van tien doet daar nog een schepje bovenop. God gaf via Mozes tien geboden (woorden ten leven) als basis voor zijn partnerschap. De Goede Herder laat 99 schapen in de steek om het honderdste terug te vinden. De getallensymboliek benadrukt hoe belangrijk God het vindt dat de kudde compleet is. Als vijf broden en twee vissen een menigte van vijfduizend kunnen voeden, dan staat vijfduizend eigenlijk voor een eindeloze menigte.
Veertig en vijftig
We zijn met Pasen de vijftigdagentocht naar Pinksteren begonnen. Na de veertigdaagse woestijntocht - verbonden met crisis en uitzuivering - mag de gang naar Pinksteren de bekroning van ons groeien in christelijk geloof zijn, van onze gehechtheid aan de Christusfiguur en onze bereidheid om hem na te volgen. Er staat dus nog wat op onze teller om te doen. En het hoeft niet op een twee drie …